Avrupa Birliği (AB), “altın pasaport” uygulamaları nedeniyle Malta ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ni (GKRY) uyardı. Altın pasaportlar, para ya da gayrimenkul yatırımı karşılığında AB vatandaşı olmayan bireylere bu ülkelerde oturum izni verilmesini sağlıyor ve 27 AB üyesi ülkede özgürce seyahat etme hakkı tanıyor.
AB’nin yürütme organı olan Avrupa Komisyonu tarafından Malta ve Güney Kıbrıs’a gönderilen mektuplarda, iki ülkenin de altın pasaport uygulamasından vazgeçmesi talep edilirken ülkelerin mektuba yanıt vermeleri için iki ay süre tanındı. Mektupta ayrıca, iki ülke hakkında “hak ihlali yaptıkları” gerekçesiyle yasal sürecin başlatıldığı da belirtildi.
GKRY, altın pasaport programını 1 Kasım’dan itibaren sona erdireceklerini ancak bu süre içinde Lefkoşa’da bekleyen başvuruları değerlendirmeye alacaklarını açıklarken Malta yönetimi, salı günü yaptığı açıklamada “Malta Bireysel Yatırımcı Programı” kapsamında AB üyesi olmayan bireylere vatandaşlık verme işlemlerinin durdurulacağını duyurdu.
Malta cephesinden konuyla ilgili yapılan basın açıklamasında, “Avrupa Komisyonu’nun haklı endişelerini dikkate alıyoruz” denildi. Aynı açıklamada, “vatandaşlık ve oturum izniyle ilgili kararların üye devletlerin irade ve yetkisi kapsamında olduğunu” ifade eden Malta hükümeti, her AB üyesi ülkenin kime vatandaşlık verip vermeyeceğine kendi başına karar verdiği bilgisi de paylaşıldı.
AB, üye devletleri geçen yıl da bu tür pasaportların, para karşılığı oturum izni ve vatandaşlık uygulamalarının tehlikeleri hakkında uyarmıştı. AB Komisyonu, bu pasaportların organize suç örgütlerinin, birliğin sınırları içerisine sızmasını kolaylaştırabileceğini ve AB sınırları içinde kara para aklama, yolsuzluk ve vergi kaçakçılığı gibi faaliyetlerin çoğalmasına neden olabileceğine dair endişelerini dile getirmişti.
2008 yılındaki mali çöküşün ardından AB üyesi devletler arasında “altın pasaport” programı büyük ilgi gördü. Portekiz, Malta, Güney Kıbrıs ve Bulgaristan, 2012’den bu yana programı uygulayan ülkeler olarak ön plana çıktı.
GKRY’nin uyguladığı “altın pasaport programı”, AB üyesi olmayan ülke vatandaşlarına, adada en az 2 milyon 150 bin euro değerinde yatırım yapmaları karşılığında vatandaşlık alma ve dolayısıyla 27 AB üyesi ülkede seyahat özgürlüğünden faydalanma hakkı tanıyor. Bu yatırımın 2 milyonunun gayrimenkul alanında, 750 bin doların Güney Kıbrıs hükümetinin araştırma-geliştirme fonuna, kalan miktarın ise ülkenin arazi geliştirme kuruluşuna yapılması şart koşuluyor.
Derleyen: Özge Çakır Somlyai
