Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK), Türk Tabipleri Birliği (TTB) ve Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB), 1 Mayıs 1977’de katledilenleri anmak için bugün (29 Nisan) İstanbul-Taksim’deki Kazancı Yokuşu’nda buluştu. Ankara’da ise eylem yapmak isteyen bir gruba polis biber gazı ve copla müdahale etti.
Kazancı Yokuşu’ndaki anmada konuşan konuşan DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, “44 yıl sonra buradayız. Biliyoruz ki bu ülkede 1 Mayıs tarihi, sınıflar mücadelenin ve demokrasi mücadelesinin tarihidir. Bu mücadelede kurucu genel başkanımız Kemal Türkler katledildi. Yitirdiğimiz tüm yoldaşlarımıza sözümüz, anılarına ve bu ülkenin geleceğine sahip çıkmak, katliamların gerçek sorumlularının yargılandığı, hesap verdiği, demokrasinin, eşitliğin egemen olduğu bir ülke kurmaktır. Onlara verdiğimiz sözü bugün bir kez daha yineliyoruz. Bu ülkenin aydınlık geleceğini inşa edeceğimizi bir kez daha haykırıyoruz. 1977’de katledilenlerin mücadele bayrakları bizim elimizdedir” dedi.
Salgın nedeniyle alınan tam kapanma kararına rağmen işçilerin çalışmaya devam edeceğini belirten Çerkezoğlu, “’Tam kapanma’ dediler ama işçilerin yüzde 60’tan fazlası çalışıyor. Yarın işçilerin işyerlerine gittiği bir tam kapanma mümkün değil. Bizler açsısından tam kapanma yok, sınıfsal ayrımcılık var. O nedenle salgın ile birlikte sorunların daha da ağırlaştığı bir ortama mücadelemizi yükselterek gidiyoruz. Bugün yine alanlarda yana yana omuz omuzayız. Yasaklara rağmen umudu birlikte büyütüyoruz. Salgına rağmen bizleri saatlerce işyerlerinde çalıştıranlar açık alanda yan yana gelmemizi engelliyor. Dünyanın hiçbir yerinde hiçbir zamanda 1 Mayıs yasaklanmamıştır. Bugün de yasaklara inat buradayız. 2021 yılı 1 Mayıs’ında daha önce yitirdiklerimizin talepleriyle, onların mücadelesini bugüne taşıyarak, alanlarda, meydanlarda 1 Mayıs’ı coşkulu bir şekilde kutlayacak, etkinliklerimizi gerçekleştireceğiz” diye konuştu.
1 Mayıs 1989’da öldürülen Mehmet Akif Dalcı, Şişhane’de anıldı
DİSK, KESK, TTB ve TMMOB, daha sonra 1 Mayıs 1989’da polisin açtığı ateş sonucu hayatını kaybeden 17 yaşındaki işçi Mehmet Akif Dalcı’nın öldürüldüğü Şişhane Yokuşu’na yürüdü. Burada grup adına TMMOB İstanbul İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri Cevahir Akçelik konuştu.
Devletin, salgın süresince aklın ve bilimin emrettiği tedbirleri almadığını belirten Akçelik, şunları söyledi: “Zorunlu olmayan işkollarında çalışmanın 28 gün durmasını reddedenler, hatta aldıkları kısıtlı tedbirleri bizzat kendileri çiğneyenler, lebalep kongrelerde halk sağlığı sorunu yaratanlar, 1 Mayıs yasaklarına salgını gerekçe gösteriyor. Salgın önlemleri alınarak, maske ve mesafeye dikkat ederek 30 Nisan ve 1 Mayıs 2021 tarihlerinde yapmak istediğimiz her türlü açık hava etkinliği yasaklanıyor. Kimi valilikler, binalarımız başta olmak üzere kentlerin dört bir yanına asmak istediğimiz 1 Mayıs afişlerimiz ve pankartlarımızda bulaşan bir ‘mutasyon’ keşfediyor. Bu ülkenin işçilerinin ve emekçilerinin aklıyla alay ediliyor.”
Kadıköy’de 1996 yılında hayatını kaybedenler anıldı
DİSK, KESK, TTB ve TMMOB, 1 Mayıs 1996’da Kadıköy’de öldürülen Hasan Albayrak, Dursun Odabaş ve Yalçın Levent’i vuruldukları yerde andı. Saygı duruşuyla başlayan anmada grup adına KESK Eş Genel Başkanı Aysun Gezen konuştu. Gezen, “Bu ülkeyi ve tüm dünyayı emekten ve barıştan yana kurmak için bir kere daha bir aradayız” dedi. Okunan açıklamanın ardından karanfiller bırakıldı.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
1 Mayıs 1996’da Kadıköy’de yapılan kutlamada üç işçi, polis tarafından açılan ateş sonucu hayatını kaybetmişti. Olaylar sırasında gözaltına alınan Akın Rençber isimli vatandaş, gördüğü işkenceler sonucu 20 Mayıs’ta ölmüştü.
Ankara’da 1 Mayıs eylemine polis müdahalesi
Bugün Ankara’da da 1 Mayıs anması yapılmak istendi. Sakarya Caddesi’nde toplanan bir grubu polis engelledi. KESK Genel Merkezi önüne yürüyen örgütler, burada açıklama yaptı. Polis, okunan açıklamanın ardından gruba biber gazı ve copla müdahale etti.
1 Mayıs’ta ne olmuştu?
1 Mayıs 1977 günü yaklaşık 500 bin kişi Taksim Meydanı’ndaki kutlamalara katıldı. Dönemin DİSK Genel Başkanı Kemal Türkler’in konuşmasının sonunda, etraftan silah sesleri duyulmaya başlandı. İSKİ Beyoğlu Şube Müdürlüğü binasının üstünden ve meydandaki otelin çeşitli katlarından açılan bu ateş sonucu insanlar panik halde kaçmaya başladı, kısa süre içinde Intercontinental Oteli’nin (bugün The Marmara Oteli) üst katlarından da ateş açıldı. İnsanlar kaçmaya çalışırken polis de ses bombaları ve panzerlerle kalabalığa müdahale etti. Kalabalık, alandan çıkmak için özellikle Kazancı Yokuşu’na yöneldi ancak burada bulunan bir kamyonun yolu tıkaması, yığılmaya ve buna bağlı ezilmelere sebep oldu. 28 kişi ezilme ya da boğulma, beş kişi silahla vurulma, bir kişi de panzer altında kalarak hayatını kaybetti. 1 Mayıs 1977’de toplam 34 kişi yaşamını yitirdi, yaklaşık 130 kişi de yaralandı. DİSK’in yayınladığı listeye göre 1977’de 36 kişi hayatını kaybetti.
DİSK’in hayatını kaybedenleri açıkladığı listedeki isimler şöyle: Hasan Yıldırım, Niyazi Darı, Kadir Balcı, Nazmi Arı, Hikmet Özkürkçü, Garabet Akyan, Sibel Açıkalın, Ömer Narman, Mehmet Ali Genç, Hüseyin Kırkın, Aleksnadros Konteas, Kadriye Duman, Kahraman Alsancak, Mehmet Ali (Mustafa) Elmas, Kenan Çatak, Ercüment Gürkut, Leyla Altıparmak, Mahmut Atilla Özbelen, Rasim Elmas, Bayram Çıtak, Jale Yeşilnil, Nazan Ünaldı, Hamdi Toka, Hacer İpek Saman, Diran Nigiz, Bayram Eyi, Ziya Baki, Ahmet Gözükara, Meral Cebren (Özkol), Ali Yeşilgül, Mustafa Ertan, Yücel Elbistanlı, Tevfik Beysoy, Bayram Sürücü, Özcan Gürkan, Hülya Emecan.
Mehmet Akif Dalcı kimdir?
1989 yılında 1 Mayıs’ın kutlanması hükümet ve valilik tarafından yasaklandı. 1989 1 Mayıs’ında aralarında Mehmet Akif Dalcı’nın da bulunduğu gruplar İstanbul – Şişhane’de bulunan Tepeüstü bölgesinde 1 Mayıs için toplandı. Taksim’e çıkmak isteyen gruplar, polis müdahalesi ile karşılaşınca önce Tarlabaşı’nın ara sokaklarına çekildi, çok geçmeden toparlanıp yeniden bulvara çıkarak Taksim’e yürümeye çalıştı. Saatlerce süren bu mücadele sonunda Şişhane’ye kadar çekilen küçük bir grubun üzerine polis ateş etmeye başladı. Grup, Kasımpaşa yönüne doğru kaçarken de ateş devam etti, Dalcı da açılan bu ateş sonucunda hayatını kaybetti. Mehmet Kazım Çakmakçı adlı trafik polisi tarafından silahla vurulan Dalcı, İstanbul-Zeytinburnu’ndaki bir deri atölyesinde işçiydi.
