Birleşmiş Milletler’in (BM) ev sahipliğinde Cenevre’de düzenlenen gayri resmi kıbrıs görüşmeleri bugün (29 Nisan) sona erdi. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, 5+BM görüşmelerinden sonra yaptığı açıklamalarda, “Kıbrıs sorununun çözümü için taraflar arasında yeterli ortak zemin bulamadık” dedi. Guterres, diyaloğu sürdürmek ve olumlu sonuçlar elde etmek için ellerinden geleni yapacaklarını söyledi.
Kıbrıs’ta Türk ve Rum kesimlerinin temsilcileri 27 Nisan Salı günü İsviçre’nin Cenevre kentinde Birleşmiş Milletler (BM) öncülüğündeki “5+BM” toplantısında bir araya geldi. İki gündür devam eden ve bugün sona erecek toplantılara garantör ülkeler Türkiye, Yunanistan ve İngiltere de katıldı.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Kıbrıs’ta kalıcı çözüm için altı maddeden oluşan bir öneri sunmuş, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis teklifi “büyük bir hayal kırıklığı” olarak nitelendirmişti.
Anadolu Ajansı’nın (AA) haberine göre Tatar’ın, “Kıbrıs Türk tarafının sürdürülebilir bir anlaşma için önerisi” başlıklı önerisinde, iki devlet arasında egemen eşitliklerine ve uluslararası statülere dayalı bir işbirliği odaklı ilişki kurmanın amaçlandığı belirtildi.
Cenevre’deki toplantıların, Kıbrıs sorununun çözümü yolunda başarısızlığın temel nedenlerini ortadan kaldırmak ve gerekli adımları atmak için tarihi bir fırsat olduğu dile getirilen önerideki altı madde şöyleydi:
- Genel Sekreter, Güvenlik Konseyi’nin iki tarafın eşit uluslararası statüsünün ve egemen eşitliğinin güvence altına alındığı bir kararı kabul etmesi için inisiyatif alacaktır. Böyle bir karar, mevcut iki devlet arasında işbirliğine dayalı bir ilişki kurulması için yeni bir temel oluşturacaktır.
- Yukarıda belirtilen düzenlemeyle iki tarafın eşit uluslararası statüsü ve egemen eşitliği sağlandıktan sonra, BM Genel Sekreteri himayesinde karşılıklı olarak kabul edilebilir bir işbirliği anlaşması oluşturmak için sonuç odaklı ve belli bir zaman aralığına dayalı müzakerelere başlayacaklardır.
- Müzakereler, iki bağımsız devlet arasındaki gelecekteki ilişkilere, mülkiyet, güvenlik ve sınır düzenlemesinin yanı sıra Avrupa Birliği (AB) ile ilişkilere odaklanacak.
- Müzakereler, Türkiye, Yunanistan ve İngiltere’nin yanı sıra uygun olduğu hallerde, gözlemci olarak AB tarafından desteklenecektir.
- Herhangi bir anlaşma bağlamında, iki devlet karşılıklı olarak birbirini tanıyacak, üç garantör devlet bunu destekleyecektir.
- Bu müzakereler sonucunda varılacak herhangi bir anlaşma, iki devlette ayrı olarak eşzamanlı referandumlarda onaya sunulacaktır.
Cumhurbaşkanı Tatar’ın sunduğu altı maddelik öneriye ilk tepki GKRY lideri Nikos Anastasiadis’ten geldi. Anastasiadis, Guterres’e yaptığı açıklamada, Tatar’dan duydukları öneriyi “büyük bir hayal kırıklığı” olarak nitelendirdi ve Kıbrıslı Türkler’in tezlerine yazılı olarak yanıt vereceklerini belirtti.
Üç gündür devam eden görüşmelerin bugün 11.00’de başlaması ve akşam saatlerinde sona ermesi bekleniyor.
Görüşmeler, Doğu Akdeniz’de doğalgaz kaynakları ve deniz yetki alanları nedeniyle yaşanan gerilimin sürdüğü fakat Türkiye ve Yunanistan’ın beş yıl sonra istikşafi görüşmelere yeniden başladığı bir dönemde yapılıyor.
Türk tarafının “iki devletli çözüm”, Rum tarafının ise “federasyona dayalı çözüm” önerileriyle masada olacağı görüşmeler öncesinde ortak bir zemin bulunması öngörülmüyor.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.