İstanbul Kadıköy’deki Haydarpaşa Garı’nın çatısında çıkan yangının üzerinden 11 yıl geçti. 2016’da başlayan restorasyon çalışmaları ve 2018’de başlayan arkeolojik kazılar hâlâ devam ediyor. Haydarpaşa Garı için birçok çelişkili açıklama yapıldı ancak garın akıbeti belirsizliğini koruyor. Haydarpaşa’nın trensiz ve insansız geçen 10 yılını tanıklarıyla konuştuk.
Yapımına 30 Mayıs 1906 tarihinde başlanan Haydarpaşa Garı, 19 Ağustos 1908’de faaliyete geçti. Haydarpaşa konusundaki tartışmalar ise 2004 yılında başladı. Anadolu Ajansı “Haydarpaşa, Manhattan olacak” başlığıyla bir haber yaptı ve hükümetin, tarihi bina için dünya ticaret merkezi projesi geliştirdiğini duyurdu.
Dönemin İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) yönetimi bu proje için ilk ihaleyi açtı ancak karar birçok insanın tepkisini çekti. 28 Kasım 2010’da garın çatısında bir yangın çıktı ve bina büyük hasar gördü. 2012’de Haydarpaşa’ya dair yeni imar planı İBB Meclisi’nde onaylandı. Dönemin İBB Başkanı Kadir Topbaş, “Gar fonksiyonunu kaybedecek. Garı konaklama fırsatı verebilecek şekilde değerlendireceğiz” dedi. Yine dönemin Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım, 2013’te yaptığı açılamada Haydarpaşa Garı’nın otel olmayacağını söyledi.
2013’te Haydarpaşa’dan son tren kalktı
Gardan son banliyö treni, 19 Haziran 2013’te kalktı. O dönem yetkililer, “24 ay süre verin” dedi ama bir daha trenler Haydarpaşa’ya uğramadı. 2014’te Kadıköy Belediyesi, Haydarpaşa restorasyon projesini reddetti ve projenin içinde 100 bin metrekarelik yeraltı otoparkı, çarşı, ticaret merkezi gibi bölümler olduğu ortaya çıktı.
Banliyö hattı çalışmaları, taahhüt edilen tarihte bitirilmedi. Daha sonra Kadıköy Belediyesi, projede değişiklik yapılarak garın aslına uygun şekilde restore edilmesine onay verdi. 2018’de dönemin Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan, Haydarpaşa Garı’ndaki restorasyon çalışmalarının yakında biteceğini ve yıl sonuna kadar yüksek hızlı trenlerin Haydarpaşa’ya geleceğini söyledi ancak restorasyon da bitmedi, trenler de gelmedi.
Marmaray açıldı, Haydarpaşa dahil edilmedi
Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi tarafından gecikmeyle ilgili 2019’da yapılan açıklamada, “Bu bölge için bir tarih verilememekle birlikte şehirlerarası trenler için Haydarpaşa Garı’na erişim temin edilecektir” denildi. 2019’da İBB başkan adayı olan Binali Yıldırım ise “Haydarpaşa Limanı’nın ve Sultan Abdülhamid’in İstanbul- Bağdat tren yolunu yapmak için inşa ettiği garın da içinde olduğu bölgeyi İstanbul Tasarım Merkezi yapıyoruz” dedi. Marmaray hattı 12 Mart’ta açıldı ancak Haydarpaşa bu güzergâha dahil edilmedi.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından bu yılın başında yapılan açıklamada ise şöyle denildi: “Haydarpaşa Gar binasında ana bina yolcu ve bekleme salonunun onaylı restorasyon projesi uyarınca tüm onarımları tamamlanmak üzere olup, binanın özgün aydınlatma armatürlerinin onarım sonrası özgün yerlerine montaj çalışmaları devam etmektedir. Ayrıca gar binası üçüncü katında ve beş numaralı müştemilat binasında kurul onaylı restorasyon projesi uyarınca onarım çalışmaları devam etmekte olup 2021 yılı içerisinde tamamlanması planlanmaktadır.”
“Trenler kısmen gelecek” açıklaması
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, kazı alanında “arkeopark” kurulacağını açıkladı. Haydarpaşa Garı’nın da kısmen demiryolu faaliyetlerine devam edeceğini söyledi.
Akıbeti 11 yıldır bilinmeyen, trenlerin gelmediği, restorasyon çalışmalarının beş yıldır, arkeolojik kazıların üç yıldır devam ettiği Haydarpaşa’yı tanıklara, demiryolu çalışanlarına, gar için mücadele edenlere, akademisyenlere ve uzmanlara sorduk:
