Cinsel saldırıya uğradığına ilişkin suç duyurusunda bulunan Eda Nur Kaplan‘ın zanlıların serbest bırakılmasının ardından yaşamına son vermesi yargı sürecindeki işleyişi ve yapılması gerekenleri bir kez daha gündeme getirdi. Cinsel saldırı şikâyetinde bulunurken yanınızda avukat ve psikolog bulunması bir hak ancak uygulamada bu hak hatırlatılmadığı gibi, talep edilmesi halinde hakkın olmadığı yanıtıyla da karşılaşılabiliyor. Ankara Barosu Kadın Hakları Merkezi Başkanı Av. Ceren Kalay Eken, şikâyette bulunurken avukat ve psikolog talep etmenin yanında bu alanda çalışan örgütlerle, barolarla, üniversitelerin cinsel şiddetle mücadele merkezleri ile iletişime geçme çağrısı yaptı.
Avukat Eken, Ceza Muhakemesi Kanunu’nda (CMK) mağdur ve şikâyetçi haklarını düzenleyen maddeye göre cinsel saldırı suçu ile alt sınırı beş yıldan fazla hapis cezasını gerektiren suçlarda şikayetçinin vekili olmaması halinde baro tarafından kendisi için avukat görevlendirilmesini isteme hakkı olduğunu hatırlattı. Eken, daha önce talep alınmaksızın atanan avukatın isteğe bağlı olarak atanmasına dair değişiklikle birlikte uygulamada bu hakkın görünmez olduğuna dikkat çekti.
“Avukat bulunması zorunlu olmalı, ifade uzman eşliğinde alınmalı”
Avukat Eken, “Cinsel saldırı suçlarında mağdurlar yüksek oranda kadınlar. Karşılaştığımız dosyalarda polisin kadınlara avukat isteyip istemediğini sorması gerekirken bunu sormadan avukat istemediği şeklinde zabıt tutuluyor. Avukat istediğini belirten bir kadına ise polis böyle bir hakkının olmadığını söyledi. Polisler, talimatı savcılardan alıyor. Savcılar polise, kadınlara avukat hakkını hatırlatmaları yönünde özellikle bildirimde bulunmadığında bu hak yokmuş gibi kabul ediliyor birçok yerde” dedi.
Eken, bir başka hakkın da psikolog yardımı olduğunu hatırlattı. CMK’da “Mağdur çocukların veya işlenen suçun etkisiyle psikolojisi bozulmuş olan diğer mağdurun tanık olarak dinlenmesi sırasında psikoloji, psikiyatri, tıp veya eğitim alanında uzman bir kişi bulundurulur” ifadeleriyle karşılık bulan bu madde, cinsel saldırı sonrası şikâyetlerde uzman desteğini mümkün kılıyor. Cinsel saldırının ardından şikayet sürecinde travmaya bağlı verilebilecek çelişkili ifadelerin, örneğin failin gömlek rengini yanlış hatırlamak gibi, fail avukatlarının ilk üzerine düştüğü nokta olduğuna dikkat çeken Eken, bunun da cezasızlığa yol açtığını söyledi.
“İlk ifade çok kıymetli. Buradaki çelişkiler cezasızlığa yol açabiliyor” diyen Eken, şöyle devam etti: “Cinsel saldırı sonrası şikâyette bulunan bir kadının avukat ve uzman olmadan iki bıyıklı adama yaşadıklarını anlattığını düşünün. Travma sonrası normal sohbet gibi ifade vermeleri bekleniyor.”
Eken, ifadelerin avukat ve uzman eşliğinde kayıt altında alınması gerektiğini hatırlatarak, şöyle konuştu:
“Avukat bulunması isteğe bağlı değil, zorunlu olmalı. İfade uzman eşliğinde alınmalı. Kayıt olmalı ki hem sonraki aşamalarda tekrar anlatmak zorunda kalmasınlar hem de hâkimler ilk andaki durumu görebilsin. Bunlar Eda Nur’un hayatını kurtarabilirdi bence.”
“Barolar, kadın hakları merkezleri ve sivil toplum kuruluşlarından yardım alın”
Avukat Ceren Kalay Eken, baroların da cinsel saldırı şikayetlerine gönderecekleri avukatların konuyla ilgili eğitimi olması gerektiğine dikkat çekti. Eken yapılması gerekenleri ise şöyle sıraladı:
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
“Cinsel saldırıya özel bürolar kurulmalı. Polisler de konu hakkında bilgili olmalı. Merkezde jinekologlar da bulunmalı, raporların hemen alınması sağlanmalı. Cinsel saldırı ile karşılaşanlar barolardan, kadın hakları merkezlerinden, sivil toplum kuruluşlarından yardım alıp hakları için taleplerde bulunabilirler.”
#cinsel saldırı , cinsel saldırı şikayeti
