Bodrum’da su ihtiyacını karşılamak için Muğla’nın Yatağan ilçesinde yapılması planlanan Bodrum İçmesuyu Barajı projesine 3 Ocak 2022 tarihinde onay verilmişti. Proje Kayaderesi Vadisi’nde yaşayan, hayvancılık, tarım ve arıcılıkla geçinen 20’den fazla haneyi yerinden edecek ama köyünden ayrılmak zorunda kalacak bölge halkına hâlâ yeni bir yer gösterilmedi. Medyascope’a konuşan Çamlıca Köyü Muhtarı Hüseyin Aymeşelik, “Bize henüz evlerimizi taşımamız için yeni yer gösteren olmadı. Yatağan Belediye Başkanı projeye karşı çıktı ama Devlet Su İşleri (DSİ) 21. Bölge Müdürü ‘Proje gerçekleştirilecek, yapacak bir şey yok’ cevabını verdi. Artık davamızı açacağız” diyor.
Bodrum’da turizm nedeniyle yaz aylarında bir milyona ulaşan nüfusun yol açtığı su sorunu, DSİ tarafından Muğla’nın Yatağan ilçesinde planlanan Bodrum İçmesuyu Barajı projesiyle çözülmeye çalışılıyor. Ancak bunun toplumsal bir maliyeti de var. Baraj projesi planlandığı şekilde Kayaderesi Vadisi’nde inşa edilirse, vadide yaşayan Çamlıca Köyü sakinlerinin birçoğu göçe zorlanacak.
DSİ’nin baraj projesi hakkında hazırlanan, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından onaylanan Nihai Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporunda, proje yüzünden yerinden edilecek Çamlıca Köyü sakinleri hakkında şu değerlendirmeler yapılıyor:
“Kayaderesi Mahallesi’ne ait bir hane ve Çamlıca Mahallesi’ne ait ise 21 hane olmak üzere, toplam 22 hane Bodrum Barajı rezervuarında kalacaktır. Bodrum Barajı rezervuar alanında kalan yerleşimlerin yeniden iskânı (yerleşim) söz konusu olup, yeniden iskâna bağlı bölgede nüfus hareketliliği/göçler (mahalleden kente göç̧) oluşacaktır. Zorunlu olarak yeniden iskân edilecek nüfus 100 kişiyi geçmemektedir. Yeniden iskân için yer seçiminde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Muğla Valiliği tarafından, proje alanı yakınında uygun hazine arazisinin olup olmadığı araştırılacaktır. Yakında hazine arazisi bulunmaması halinde yeniden yerleşim alanı/alanları satın alma ya da kamulaştırma yoluyla da elde edilecektir.”
ÇED raporuna göre proje, yaklaşık 100 kişinin yerinden edilmesini öngörüyor. Ancak yakın çevrede farklı alanlara yerleştirilseler bile Çamlıca Köyü sakinleri, geçimlik faaliyetlerinden mahrum kalabilir.
Yaşadıkları bölge baraj suları altında kalacak aileler hem köylerindeki zeytinlikleri yitirecek hem de hayvancılık yaptıkları alanlardan ve çam balı üretimi yaptıkları kızılçam ormanlarından uzaklaştırılmış olacak.
Çamlıca sakinleri yerinden edildikten sonra bölge tamamen suya gömüleceği için, 341,5 hektar büyüklüğündeki orman da su altında kalacak. 341,5 hektarlık ormanın 245,7 hektarlık kısmıysa, kızılçam türünün genetik mirasının korunması için oluşturulmuş 83 No’lu Kızılçam Gen Koruma Ormanı. Projenin onaylanan ÇED raporunda, Bodrum İçmesuyu Barajı suları altında kalacak kızılçam ormanları hakkında, “Kızılçamın yangına meyilli yapısı iklim değişikliğinin yarattığı elverişli koşullara bağlı olarak eskiye oranla daha kolay alev alıyor ve yangınların sıklığının artmasına neden oluyor” denilmişti.
Muhtar Aymeşelik: “Bize yer gösteren olmadı”
Medyascope’a konuşan Çamlıca Köyü Muhtarı Hüseyin Aymeşelik, göçe zorlanacak köy halkı için henüz kendilerine alternatif yaşama alanları gösterilmediğini aktarıyor:
“ÇED raporunda ‘Yeniden iskân için uygun araziler araştırılacaktır’ deniyor. Ancak bize henüz evlerimizi taşımamız için yeni yer gösteren olmadı.”
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
2019’da proje hakkında söylentiler ortaya çıkınca Çamlıca’da projeye karşı çıkanlar imza toplayıp DSİ’ye teslim etti. Milas-Çamköy’de 4 Şubat 2021’de, projenin ÇED süreci kapsamında gerçekleştirilen Halkın Katılımı Toplantısı’nda, projenin birçok haneyi sular altında bırakacağı anlaşılınca Çamlıca sakinleri Bodrum İçmesuyu Barajı projesinin sahibi DSİ 21. Bölge Müdürlüğü’nü birçok kez ziyaret etti ve proje alanının köylülerin yaşadığı bölgeyi içermeyecek şekilde değiştirilmesi istendi. Bu görüşmeler olumlu bir havada geçtiyse de, onaylanan nihai projede barajın rezerv alanı değişmedi. Yani DSİ 21. Bölge Müdürlüğü, yerinden olacak köylüleri korumak için projede değişiklik yapmadı.
DSİ Müdürü: “Yapacak bir şey yok!”
Muhtar Aymeşelik, DSİ 21. Bölge Müdürlüğü’yle temaslarını sürdürdüklerini ancak barajın su tutma alanında değişiklik yapılması taleplerinin dikkate alınmadığını söylüyor. Aymeşelik’e göre, Yatağan Belediye Başkanı Mustafa Toksöz de devreye girdi ve DSİ 21. Bölge Müdürlüğü’nden projede değişiklik yapılmasını istedi ancak Toksöz’ün çabaları da işe yaramadı:
“Yatağan Belediye Başkanı da DSİ’yle görüştü. ‘Bizim halkımız orada mağdur olacak’ dedi. Ama DSİ 21. Bölge Müdürü, ‘Proje gerçekleştirilecek, yapacak bir şey yok’ cevabını verdi.”
Çamlıca Köyü sakinleri, Bodrum İçmesuyu Barajı projesi hakkında 3 Ocak 2022 tarihinde verilen ÇED Olumlu Kararı’nın iptali için, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na dava açmaya hazırlanıyor.