Günaydın, çarşamba sabahından herkese merhaba! Ben Gamze Elvan, Medyascope’un podcast’i “Güne Başlarken” ile karşınızdayım. Türkiye ve dünyanın gündemini, hava durumunu, ekonomide son verileri, yani güne başlarken bilmeniz gereken her şeyi size aktaracağım. O zaman, başlayalım!
Hava durumuyla başlıyoruz.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün tahminlerine göre bazı illerde beklenen hava sıcaklıkları şöyle:
İstanbul’da hava bulutlu, sıcaklık 8 derece olacak. Ankara bulutlu 7, İzmir parçalı bulutlu 16, Antalya bulutlu 16, Diyarbakır bulutlu 9 derece olacak.
Sırada Türkiye gündemi var.
Siyasetin gündemiyle başlayalım.
İYİ Parti Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) grup toplantısı düzenleyecek.
Cumhur İttifakı’nın ortakları AKP ve MHP tarafından hazırlanan ve kamuoyuna açıklanan seçim yasalarında değişiklik öngören 15 maddelik yasa teklifi, dün (15 Mart) akşam saatlerinde Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığı’na sunuldu. Teklifte yüzde 10’luk ülke geneli seçim barajının yüzde 7’ye düşürülmesi öngörülürken, seçim sürecinde cumhurbaşkanının devlet imkânlarını kullanarak seçim propagandası yapmasının önü açılıyor. Yeni teklifle birlikte bir diğer önemli değişiklik ise milletvekili seçilme yönteminde yapılıyor. Mevcut düzenlemede partilerin çıkaracağı milletvekili sayıları da ittifak içinde aldıkları oya göre belirleniyor. Öngörülen yeni düzenleme ile ise her parti her seçim çevresinde aldığı oyla milletvekili hesaplamasına göre milletvekili çıkaracak. Bu düzenlemeye göre, küçük partilerin milletvekili çıkarması zorlaşacak. Teklifi Medyascope’a değerlendiren CHP İstanbul Milletvekili ve anayasa profesörü İbrahim Kaboğlu, teklifte en fazla dikkatini çeken unsurun, cumhurbaşkanının seçim propagandası yasaklarından muaf tutulması olduğunu söyledi. HDP Batman Milletvekili ve Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Temsilcisi Mehmet Rüştü Tiryaki ise değişikliğin toplumsal ihtiyaca göre değil, 2018 seçim sonuçlarına göre yapılacağını dile getirdi. Demokrasi ve Atılım (DEVA) Partisi Hukuk ve Adalet Politikaları Başkanı ve İstanbul Milletvekili Mustafa Yeneroğlu da değişikliğin amacını “Bir türlü dağıtılamayan ve daha da genişlemesinden korktukları muhalefet ittifakını işlevsiz bırakmayı planlıyorlar” cümlesiyle özetledi. Gelecek Partisi Genel Başkan Yardımcısı Ayhan Sefer Üstün, yasa değişikliği teklifinin amacının, milletvekili dağılımını ittifak üzerinden değil, parti üzerinden yapmak olduğunu söyledi. Saadet Partisi Seçim İşlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Bülent Kaya ise söz konusu değişikliğin ardından ittifaklarda yalnızca barajı geçmek için yer alınacağını belirtti.
Seçim yasası için getirilen değişiklik teklifi siyasi partilerin dünkü grup toplantılarında da gündemdeydi. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, AKP ve MHP’nin seçim kanunu teklifini “Biz acaba koltuğumuzu nasıl koruruz diye düzenleme yapıyorlar” sözleriyle değerlendirdi.
HDP Eş Genel Başkanı Mithat Sancar ise değişikliği “iktidara siyasi mühendislik ve hukuksal oyunlarla çoğunluğu kazandırma girişimi” diye nitelerken “Bir yandan barajı indiriyorlar ama bir yandan da ittifak sistemiyle oynuyorlar. Bunun da nedeni belli, yine oyları azalmasına rağmen kendilerine avantaj sağlamak” dedi.
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan kabine toplantısının ardından konuştu. Altı muhalefet partisinin güçlendirilmiş parlamenter sistem önerisini hedef alan Erdoğan, mutabakat metninin yurtdışında hazırlandığını söyledi. Erdoğan, mutabakat metniyle ilgili, “Üstelik bu işten geriye akıllarda kalan tek şey, içinde zaten dişe dokunur bir unsur olmayan, dışarıdan ithal sistem teklifi değil, masadaki yer, koridordaki sıra kavgasıdır” dedi.
Ekonomiyle devam edelim.
Güne başlarken dolar kuru 14 lira 71 kuruş, euro kuru ise 16 lira 15 kuruştu.
Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü 2 bin 79 puanda kapatmıştı.
Serbest piyasanın günlük kapanışında gram altının satış fiyatı 906 liraydı.
Brent tipi ham petrolün varil fiyatı ise bu sabah 101,23 dolar.
Dünya gündemine bakalım.
Türkiye yoğun bir diplomasi trafiğinde. Erdoğan kabine toplantısında Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun Rusya ve Ukrayna’ya gideceğini açıkladı. Erdoğan, Çavuşoğlu’nun bugün Moskova’ya, perşembe günü de Ukrayna’ya gideceğini söyledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan bugün Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda’nın Türkiye’ye geleceğini bildirdi.
Bugün Rusya-Ukrayna savaşının 21. günü.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy Facebook’tan bir video paylaştı. Rusya ile süren müzakerelerin daha gerçekçi bir yapıya büründüğünü söyleyen Zelenskiy, “Ancak hâlâ zamana ihtiyaç var” dedi. Rusya, Ukrayna’nın NATO’ya üye olmayacağını kabul etmesini ve Donetsk, Luhansk ve Kırım’ın bağımsızlığını tanımasını istiyor.
Rusya ile Ukrayna arasındaki görüşmeler bugün de devam edecek. Müzakerelerin devam edeceğini Twitter’da duyuran Mikail Podolyak, “Çok zor bir müzakere süreci. Temel çelişkilerimiz sürüyor ama kesinlikle uzlaşmaya yer var” dedi.
NATO ülkelerinin savunma bakanları, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı sonrası gelişmeleri görüşmek üzere toplanacak. Toplantıda Türkiye’yi Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar temsil edecek.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Polonya, Slovenya ve Çekya başbakanları, Zelenskiy’e destek olmak için Ukrayna’nın başkenti Kiev’e gitti. Polonya’dan Kiev’e tren ile giden siyasetçiler, Ukrayna’nın yalnız olmadığını vurguladı, destek verdiklerini belirtti.
Birleşmiş Milletler (BM) Mülteciler Yüksek Komiserliği, saldırıların başladığı 24 Şubat’tan bu yana Ukrayna’dan 3 milyonun üzerinde insanın ülkeyi tek ettiğini açıkladı. BM, ülkede bugüne kadar 691 sivilin öldüğünü, bin 143 sivilin de yaralandığını teyit ettiklerini bildirdi.
Rusya, Avrupa Konseyi’nden resmen ayrıldı. Konseyin Rusya delegasyonu başkanı Pyotr Tolstoy, Telegram hesabında Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov imzalı Moskova’nın kararını içeren bir mektubu Avrupa Konsey, genel sekreterine teslim ettiğini bildirdi.
Uluslararası ilaç devleri Rusya pazarını terk ediyor. Novartis, tüm Rusya yatırımlarını ve pazarlama faaliyetlerini askıya alıyor. Şirket ayrıca Rusya’da kalan satışlarından elde edilen kârı da insani yardım kuruluşlarına bağışlayacağını bildirdi. Bayer, Bristol Myers Squibb, Pfizer ve Sanofi de kısa süre önce ülkedeki bazı faaliyetlerini durduracaklarını duyurmuştu.
Mariupol Belediyesi Başkan Yardımcısı, Rus birliklerinin kentteki bir hastanede doktorlar ve hastalar da dahil olmak üzere 400 kişiyi “rehine gibi” tuttuğunu söyledi.
Beyaz Saray, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Joe Biden’ın önümüzdeki hafta Belçika’nın başkenti Brüksel’de Avrupa Birliği ve NATO liderleriyle toplanacağını açıkladı. Basın Sözcüsü Jen Psaki, 24 Mart’ta Biden’ın, ABD’nin müttefiklerine verdiği savunma taahhüdünü yineleyeceği özel bir NATO zirvesine katılacağını söyledi. Toplantıda “güvenlik ve dış ilişkiler”, “savunma” gibi konuların konuşulması da bekleniyor. Bu arada ABD Senatosu, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i savaş suçlusu ilan etti.
Rusya, ABD Başkanı Joe Biden, Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve CIA Direktörü William Burns dahil 13 ABD’li yetkiliyi yaptırım listesine aldı. Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, ABD’nin Rus üst düzey yetkililerine yönelik ABD’ye giriş yasağı ve diğer bazı yasakları içeren yaptırımlarına misilleme olarak 15 Mart’tan itibaren ABD’li üst düzey yetkililerin yaptırım listesine dahil edildiği bildirildi.
Bu arada Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, çatışmalar nedeniyle Ukrayna’dan 181 kişinin daha tahliye edildiğini açıkladı. Çavuşoğlu, “Tahliye ettiğimiz vatandaşlarımızın sayısı 15 bin 24 oldu” dedi.
Kubilayhan Kavrazlı’nın derlediği sporun gündemiyle devam ediyoruz.
UEFA Şampiyonlar Ligi son 16 turunda rövanş ayağı, dün oynanan karşılaşmalar ile devam etti. 1-1 biten ilk maçın rövanşında Atletico Madrid, deplasmanda Manchester United’ı 1-0 mağlup ederek çeyrek finale yükseldi. Benfica ise ise 2-2’nin rövanşında Ajax’ı 1-0 geçerek adını çeyrek finale yazdıran diğer ekip oldu.
Süper Lig ekiplerinden GZT Giresunspor’a eski kalecisi Adriano Facchini’ye olan borcu nedeniyle transfer yasağı geldi. Brezilyalı file bekçisi, Giresunspor’un TFF 1. Lig’de mücadele ettiği 2019-2020 sezonunda kadroda yer almıştı.
Öte yandan Spor Tahkim Mahkemesi (CAS), Rusya Futbol Federasyonunun (RFS), UEFA’nın Rus kulüpleri ve milli takımlarını ikinci bir duyuruya kadar organizasyonlarından men etme kararına karşı yaptığı başvuruyu reddetti.
Koronavirüs salgınında son veriler şöyle:
Son 24 saatte 24 bin 614 yeni vaka tespit edildi, 115 kişi yaşamını yitirdi; birinci, ikinci ve üçüncü doz aşılarla toplam uygulanan doz sayısı 146 milyon 304 bin 93’ü geçti.
Gün içinde gündemi takip etmeye devam edeceğiz. Medyascope’u Twitter’dan, YouTube’dan, Facebook’tan, Instagram’dan ve web sitemizden takip edebilirsiniz.
Ayrıca bize Patreon veya YouTube’un “Katıl” butonu üzerinden de katkıda bulunabilirsiniz.
Yarın yeniden dinlemeniz dileğiyle,
Hoşça kalın.
