Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

Kur korumalı mevduatın Hazine’ye yükü en az 40 milyar TL

Üç aylık vade süresi dolan kur korumalı mevduat (KKM) hesaplarına mart ayında yapılan ödemeler, transfer harcamaları kaleminde 11 milyar Türk Lirası (TL) olarak gösterildi. CHP Genel Başkan Yardımcısı Bülent Kuşoğlu, Hazine’ye yükün bununla sınırlı olmadığını, kur korumalı mevduata geçişleri teşvik etmek için getirilen kambiyo vergisi muafiyetiyle, kurumlardan alınması gereken 10 milyar 165 milyon TL vergi gelirinden de vazgeçildiğini söyledi. Prof. Dr. Yalçın Karatepe de kambiyo vergisinin yanı sıra, TL mevduatlarından elde edilecek yaklaşık 6 milyar TL’lik faiz gelirinden de vazgeçildiğini belirtti. Karatepe’ye göre, transfer harcamaları kaleminde görülen tutar ve vazgeçilen kamu gelirleriyle, KKM’nin Hazine’ye yükü 40 milyar TL’ye yaklaştı.

Mülkiyeliler Birliği Genel Merkezi tarafından düzenlenen Ekonomik Kriz Konferansı’nda, ekonomik krizin nedenleri, koşulları, medyada ele alınma biçimleri ve krizden çıkış yolları ele alındı. Konferansın onur konuğu olarak video mesajla konuşan Prof. Dr. Korkut Boratav, KKM yöntemiyle, döviz krizinin “geçiştirildiğini” söyledi ve Türkiye’nin içinde bulunduğu durumu ekonomik kriz değil, “toplumsal bunalım” olarak tarif etti. Boratav, “Seçime giderken toplumsal bunalımın mağdurları, bunalımın kaynağını teşhir edebilecek mi?” diye sordu.

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yalçın Karatepe, sadece makroekonomik göstergelere bakılarak yapılan analizin eksik kalacağını ve siyasi kararların sorgulanması gerektiğini söyledi. AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı kuralları ve kuralları olmayan bir esnafa benzeten Karatepe, “Dükkan sahibine burası bir dükkan değil, sen de sahibi değilsin demek lazım” dedi.

Yalçın Karatepe: “Kur artmasa bile KKM maliyetleri çok yüksek”

Aralık ayında Meclis’te görüşülen 2022 bütçesinde yer almayan KKM hesaplarının kur farkından kazançları, üç aylık vadenin dolduğu mart ayı sonu itibariyle yapılmaya başlandı. Mart ayının transfer harcamaları kaleminde Hazine’nin 11,7 milyar TL kur farkı ödemesi yaptığını belirten Karatepe, KKM’nin Hazine’ye yükünü şöyle açıkladı:

Mart ayında KKM için 11 milyar TL ödeme yapılmış, eksik bilgi. KKM’nin mart ayı sonu itibariyle toplam maliyetini bize göstermiyor. KKM’ye geçsinler diye şirketler kesimine çok büyük vergisel fırsatlar sağlandı. KKM hesap artışları 15 Ocak-2 Şubat tarihleri arasında zirve yaptı. Neden? Şirketlerin kur kazancı nedeniyle ödemesi gereken kambiyo vergisini almayacaklarını duyurdular. Şirketlerin en son beyanname verdiği 2021 Eylül ayında dolar kuru 8,6 TL civarındaydı. Bir sonraki beyanname zamanında, dolar kuru yaklaşık 5 TL arttı. Şirketler 20 milyar doların üzerinde döviz mevduat hesaplarını bozdurup KKM’ye geçtiler. Yaklaşık olarak 100 milyar TL’lik kazançlarından, yüzde 25 kambiyo vergisi ödenmesi gerekiyordu, bundan vazgeçildi. Çünkü Dükkan sahibi öyle uygun gördü. Bu da eksik bilgi. Çünkü KKM’ye geçtikten sonra TL hesaplarından elde edilecek yaklaşık 6,5 milyar TL düzeyindeki faiz gelirinden de vazgeçtiler. Mart ayı bütçesinde 11,7 milyar TL görünen KKM maliyetine bu 30 milyar TL’nin üzerinde, vazgeçilen kamu gelirleri de eklenmeli. Kur artışı olmasa bile ortaya çıkan maliyet inanılmaz yüksek boyutta.

Bülent Kuşoğlu: “Güven krizi çözülmeden ekonomik kriz çözülebilir mi?”

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkan Yardımcısı Bülent Kuşoğlu, Türkiye’de krizin sadece ekonomide değil, siyasi kurumlarda, basında, devlette de olduğunu, çözümün de siyasi kurumlarla, demokrasi ve güvenle bulunabileceğini söyledi. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu üyesi olan Kuşoğu, 15 Nisan cuma günü yabancı paraların 2022 yılı sonuna kadar Türk Lirası’na dönüştürülmesi durumunda, elde edilen faiz ve kâr payları vergi istisnası kapsamına alınacağı kanun teklifi görüşülürken, mart ayında vazgeçilen kambiyo vergisi gelirinin 10 milyar 165 milyon TL olduğunu belirtti. 

Kuralları, kurulları ve kurumları yenilemenin şart olduğunu, seçim geciktikçe çözümün zorlaşacağını ve siyasi tavizler verileceğini söyleyen Kuşoğlu şöyle devam etti:

Dünyada likitin en fazla olduğu, rahat borçlanabilecek dönemde borçlandılar. Bu borç parayı gelir ve döviz getirmeyecek, ağırlıklı olarak inşaat sektöründe kullandılar. Şimdi döviz borçlarını ödemekte zorlanıyorlar. Bir de buna ilave olarak, bu dönemde zengin edilenler, özellikle kayırılanlar, o dövizleri yurtdışına götürdüler, bu çok önemli ve hep atlanıyor. Yapılan hesaplara göre (yurt dışında) Türklere ait en az 200 milyar dolar var. Türk yatırımcı götürmüş bu parayı, demek ki çok büyük bir güven krizi var. Bu güven krizini çözmeden ekonomik krizi çözebilir misiniz?

Oğuz Oyan: “Hazine’yi batırmak pahasına seçimlere kadar KKM’yi uygulayacaklar”

Eski CHP milletvekili Prof. Dr. Oğuz Oyan, tarım, enerji ve kamu maliyesinde üçlü bir kriz olduğunu söyledi. 2022’nin düşük büyüme tahminleri ve yüksek enflasyonla bir stagflasyon (durgunluk) yılı olduğunu belirten Oyan, sürekli bir rant ve servet transferi olduğuna dikkat çekti. KKM hesap sahiplerine yapılan kur farkı ödemelerinin de, varlıklı kesimlere servet transferi olduğunu söyleyen Oyan, “Anayasanın 73. maddesi, vergiler kamu hizmetlerinin finansmanı için alınır diyor. KKM bir kamu hizmeti mi? Bu kesinlikle anayasaya aykırı” diye konuştu.

KKM’nin gelir dağılımındaki eşitsizliği körükleyen bir uygulama olmasının yanısıra parasal genişlemeye yol açarak enflasyonu da körükleyeceğini belirten Oyan, “Kredi pompalaması yapıyorlar, enflasyonu azdırmayı ve Hazine’yi batırmayı umursamıyorlar. Benden sonrası tufan anlayışıyla, Hazine’yi batırmak pahasına, seçimleri kazanmak için her şeyi yapıyorlar” dedi.

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.