İzmir-Aliağa’daki Kılıçlar Gemi Söküm firmasında çalışan bir işçi, beş haftadır sökümünü yaptıkları gemiden bir numune alarak Asbest Söküm Uzmanları Derneği Başkanı Mehmet Şeyhmus Ensari’ye iletmiş, Ensari’nin numuneyi laboratuvara göndermesiyle gemide en tehlikeli asbest türü olan “amosit” olduğu ortaya çıkmıştı. Ensari, Medyascope’a yaptığı açıklamada işçilerin asbeste karşı hiçbir önlem alınmadan çalıştırıldığını söylemişti. Numuneyi Ensari’ye gönderen Kılıçlar şirketi çalışanı, yaşananları Medyascope anlattı.
Adının açıklanmasını istemeyen işçiyle mesai saatleri dışında konuştuk. Çünkü durum şirket içinde bir araştırmaya dönmüş durumda ve işçi, şirketin dikkatini üzerine çekmek istemiyor:
“Haber çıkınca şirket içinde bir araştırma oldu. Önce altı kişi dediler, sonra bir kişi. ‘Bunu bulacağız, paylaşımından bulacağız, bir şekilde bulacağız’ dediler. İşçi üzerinde aşırı bir baskı var.“
“Gemini tamamı asbest dolu”
İşçi, geminin tamamının asbestle dolu olduğunu, hiçbir önlem alınmadığını ve haber medyada yer alınca apar topar bir TIR dolusu asbestin taşındığını anlatıyor:
“Numuneyi ben dışarı çıkardım evet. Her gemide az veya çok asbest çıkıyor ama bu düzeyde değil. Geminin tamamı asbest dolu. Baştan sona kadar tüm bölümler asbest dolu. Bu iş için dışarıdan keresteciler de geliyor. Bir insan çarşıda nasıl dolaşırsa, kısa kollu, maskesiz, aynı o şekilde asbest sökümü yapılıyor. Bunlar geminin içine yığılıyor. Rüzgarla dağılıp çevreye zarar vermemesi için paketleme yok. Hatta birkaç tane de denize düştü. Bu keresteciler balyozla sökme yaparken biz de orada eşyaları taşıyoruz.”
“Söküm yapanları yemekhaneye sokmuyorlar”
İşçi, önlem alınmadan söküm yapan işçilerin müdür tarafından yemekhaneye sokulmadığını söylüyor:
“Bu kerestecileri yemekhaneye sokmuyorlar. Müdür diyor ki ‘Bunlar yemekhaneye gelmesin, aşağı gönderin’. Bunlar yemekhaneye giremiyorsa bizim onların arasında ne işimiz var?”
“Haberler çıkınca toplayıp apar topar gönderdiler”
İşçi, konunun medyada yer almasının ardından bir TIR dolusu asbestin apar topar gönderildiğini belirtiyor:
“Haber yayımlanınca apar topar ne kadar asbest varsa geminin güvertesine yığdılar, düzgün bir şekilde paketlediler. Sonra işverenlerin kurduğu bir dernek var; Gemi Geri Dönüşüm Sanayicileri Derneği. İşçiye karşı her konuda birleşiyorlar ama çevre için bir şey yaptıklarını görmedim. Paketlemeden sonra bunlar geldiler, ‘Kuralına göre yapılıyor’ diye bir yaygara yaptılar. Böylelikle bir TIR gitti. Yani haberler çıkınca toplayıp apar topar gönderdiler.“
“Çalışmak istemiyorsan çek git”
İşçi, şirketin işçilere uyguladığı baskıyı ise şöyle anlatıyor:
“Bu haber çıkınca şirket içinde de bir araştırma oldu. Önce altı kişi dediler, sonra bir kişi. İşte ‘Bunu bulacağız, paylaşımından bulacağız, bir şekilde bulacağız’ dediler. İşçi üzerinde aşırı bir baskı var. Böyle önlemsiz çalışmak istemediğini dile getiren bir arkadaşımıza ‘Çalışmak istemiyorsan çek git’ demişler.”
“Gemi Işıksan şirketine ait”
İşçi, sökümün yapıldığı şirketin Kılıçlar olduğunu ancak geminin Işıksan şirketine ait olduğunu söylüyor:
“Gemi aslında bizim çalıştığımız Kılıçlar şirketinin değil, Işıksan şirketinin ama gemi bizim sahada bağlı. Bu Işıksan gemiyi getiriyor diyor ki ‘Ben bu asbestli gemiyi temizletirim.’“
