Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

Uber Belgeleri (1) | Uber’in yasadışı işleri, siyasetçilerin işbirliği ve daha neler neler

The Guardian’a sızdırılan ve Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu’yla (ICIJ) paylaşılan The Uber Files’a (Uber Belgeleri) göre Uber birçok ülkede yasaları çiğnedi, ülkelerin siyasi liderleriyle agresif bir lobicilik çalışmasına yöneldi ve sürücülerine yönelik şiddeti sömürdü. ABD merkezli uluslararası ulaşım ağı şirketi ayrıca, birçok ülkede yüksek miktarda finansal kaynak aktararak ülkeleri stratejik yatırımcısı haline getirdi.

The Guardian’a sızdırılan ve ICIJ ile paylaşılan Uber dosyalarına göre telefon uygulaması aracılığıyla taksi hizmeti veren Uber birçok ülkede ‘agresif lobi faaliyetleri’ yürüttü.

Sızdırılan belgeler, Uber’in yasaları çiğnediğini, sürücülere yönelik şiddeti sömürdüğünü ve ülkelerin liderleriyle gerçekleştirdiği agresif lobi faaliyetlerini ortaya çıkardı. Belgeler, şirketin kurucu ortak Travis Kalanick tarafından yönetildiği beş yıllık bir dönemi kapsıyor.

2013’ten 2017’ye kadar uzanan dosyalar, Kalanick ile üst düzey yönetici ekibi arasındaki iletişimler de dahil olmak üzere 83 binden fazla e-posta, iMessage ve WhatsApp mesajını içeriyor.

Uber sızıntı belgelere yanıt vererek “hatalarını ve yanlış adımlarını” kabul etti. Bununla birlikte şirketin 2017’de göreve gelen CEO’su Dara Khosrowshahi’nin liderliğinde değiştiği ve dönüştürüldüğü belirtildi.

Uber birçok devlet başkanıyla yüz yüze görüştü

Belgelere göre, Uber hükümetlere dünya çapında yaygınlaşan uygulama tabanlı gig-ekonomi çalışma modelinin önünü açmak için yasaları yeniden yazmaları için baskı yaptı.

Bir belgeye göre Uber, şirkete yönelik şiddetli tepkiyi bastırmak ve taksi ve iş yasalarında değişiklik yapmak amacıyla 2016’da lobiciliğe ve halkla ilişkilere 90 milyon dolar harcamayı planladı.

Uber’in stratejisi genellikle doğrudan iktidardaki başkan ve hükümet yetkilileriyle iletişime geçmekti.

Uber yöneticileri, beş yıllık sürede Davos’ta Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Joe Biden ile görüşmelerine ek olarak Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İrlanda Başbakanı Enda Kenny, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve zamanın İngiltere Hazine Şansölyesi George Osborne ile yüz yüze görüştü. Toplantıda tutulan bir notta, Osborne, “güçlü bir Uber savunucusu” olarak tasvir edildi.

Uber, birçok ülkeye yüksek miktarlarda finansal paylar sundu

Rusya, İtalya ve Almanya gibi yerlerde başlangıçta “güçlü figürlere” yüksek miktarlarda finansal paylar sunup onları “stratejik yatırımcılara” dönüştürerek ülkelerdeki güçlü isimlerin desteğini aldı.

Uber ayrıca, politik tartışmaları şekillendirmek amacıyla önde gelen akademisyenlere, şirketin ekonomik modelinin faydaları hakkındaki iddialarını destekleyen araştırmalar üretmeleri için yüz binlerce dolar ödedi.

Protestolar devam ederken Uber yetkilileri: “Kaosu kucaklayın”

Uber Hindistan’da hizmete girdiğinde Kalanick’in Asya’daki üst düzey yöneticisi, Belçika, İspanya, İtalya ve Fransa’da geçim kaynaklarından endişe duyan taksi şoförlerinin öfkeli protestolarının ilerlediği dönemlerde  bile birçok üst düzey yöneticileri büyümeye odaklanmaya çağırdı. Belgelerden sızan bilgilere göre protestoların Uber’in büyüme stratejisini yöneticiler şu ifadeyle açıkladı:

“Bunun Uber’in işinin normal bir parçası olduğunu bilin. Kaosu kucaklayın. Anlamlı bir şey yapıyorsun demektir.”

Kalanick ayrıca Paris’teki taksi grevleri ve protestoları arasında Uber sürücülerini toplu sivil itaatsizliğe karşı protesto düzenlemeye teşvik ederek misilleme yapmalarını emretti. Kalanick, Uber sürücülerini taksici protestolarının ortasına gitmeye teşvik etmek için şu çağrıda bulundu:

“Şiddet başarıyı garanti eder. Ve bu adamlara direnilmeli, değil mi?”

Uber, bazı ülkelerde yasadışı ve korsan olarak çalışmak için taktikler üretiyordu

Hollanda’nın başkenti Amsterdam’da 2015’te öfkeli taksi şoförleri olduğu bildirilen maskeli kişiler Uber sürücülerine muşta ve çekiçle saldırmıştı. Uber ise Hollanda hükümetinden tavizler kazanmak için bunu kendi avantajlarına çevirmeye çalışmıştı.

Kurum içi e-postalarda bir personel, Türkiye, Güney Afrika, İspanya, Çek Cumhuriyeti, İsveç, Fransa, Almanya ve Rusya gibi ülkelerde Uber’in yasal statüsü dışında çalışma veya diğer aktif düzenlemelere uymama biçimlerinden bahsetti.

Bir başka yönetici elektronik postada, şirketin yeni taktikleri hakkında “Resmi olarak korsan olduk” yorumunda bulundu.

Uber Küresel İletişim Başkanı Nairi Hourdajian, 2014’te şirketi Tayland ve Hindistan’da kapatma çabalarının ortasında bir meslektaşına gönderdiği bir mesajda bu süreci şu sözlerle dile getirdi: 

“Bazen sorunlarımız oluyor çünkü, şey, sadece yasadışıyız.”

Kaynak: Guardian

Derleyen: Burak Siperli

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.