Rusya-Ukrayna savaşında 167. gün: Nükleer felaket senaryoları, etrafından dolaşılan mikroçip yaptırımları ve şiddetlenen çatışmalar

Rusya’nın Ukrayna’ya saldırılarında 166 gün geride kaldı. Zaporojjya Nükleer Santrali etrafında şiddetlenen çatışmalar nükleer felaket senaryolarını gündeme getirirken taraflar birbirlerini suçluyor. İngiliz düşünce kuruluşu Royal United Services Institute tarafından hazırlan rapor, Rusya’nın yaptırımların etrafından dolaşarak ordu için gerekli mikroçipleri temin edebildiğini ortaya koydu. Ukrayna, savaşın doğu cephesinde ilerleme kaydederken Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Kiev’e 5,5 milyar dolarlık yeni bir yardım paketi sağlayacağını duyurdu.

Zaporojjya’da neler oluyor?

Rus askerleri mart ayında Güney Ukrayna’da Avrupa’nın en büyük nükleer santrali Zaporojjya’nın yer aldığı bölgeyi ele geçirmiş, saldırı sırasında komplekse roketler düşse de reaktörler hasar almamıştı. Herson kentinin de yer aldığı bölge şimdi Ukrayna’nın taarruzu altında.  

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, dünkü (8 Ağustos) açıklamasında nükleer santrale yönelik herhangi bir saldırının intihar anlamına geleceğini belirtti ve BM müfettişlerinin kompleksi denetlemesine izin verilmesi gerektiğini söyledi. 

Ukrayna hükümeti ise nükleer santral etrafındaki bölgenin silahsızlandırılmasını talep etti ve BM’ye bağlı Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (UAEA) santrale girmesine izin verilmesi talebine katıldıklarını açıkladı. Rusya ise UAEA ziyaretine kendilerinin de açık olduğunu duyurdu ancak ziyareti Ukrayna’nın engellediğini iddia etti. 

Hâlâ Ukraynalı teknisyenler tarafından işletilen santrale yönelik saldırılarda üç radyasyon sensörünün hasar gördüğü açıklandı. Hafta sonu düzenlenen saldırılarda iki işçinin şarapnel ile yaralandığı bilgisi de Kiev yönetimi tarafından duyuruldu.

Ukrayna’nın devlete ait nükleer enerji şirketi Energoatom’un başkanı Petro Kotin, komplekste 500 Rus askerinin yanı sıra tanklar, kamyonlar, zırhlı piyade araçları da dahil olmak üzere 50 aracın bulunduğunu belirtti. Kotin, santralin barış güçleri tarafından işletilmesi gerektiğini belirtti ve top atışlarının yüksek radyoaktiviteli yakıt içeren altı reaktörden birine isabet etmemesi gerektiği konusunda uyarılarda bulundu.

Rusya Savunma Bakanlığı ise Ukrayna’nın saldırılarının santraldeki iki elektrik hattına zarar verdiğini, aksaklığı önlemek için santralin çalışma kapasitesinin altı reaktörden dörde indirildiğini iddia etti.

Özel rapor: Rusya yaptırımların etrafından dolaşarak ordusunu besleyebiliyor

Savaşın başlamasından kısa süre sonra Batı blokunda yer alan pek çok ülke, başta elektronik parçalar olmak üzere Rusya’nın askeri teknolojileri için gerek duyduğu parçaların ihracatını yasaklamıştı. İngiliz düşünce kuruluşu Royal United Services Institute (RUSI) tarafından yayımlanan bir rapor, Rusya’nın Hong Kong veya Malezya gibi üçüncü ülkeleri kullanarak bu parçaları elde edebildiğini ortaya koydu. Raporu hazırlayanlardan Dr. Jack Watling’e göre bazı şirketler ihraç ettikleri ürünlerin bir şekilde Rusya’ya ulaştığının farkında değil, bazıları ise olanlara göz yumuyor. 

Aylardır Ukrayna’da çalışan RUSI araştırmacıları, ele geçirilerek imha edilen veya Rus birlikleri tarafından terk edilen 27 modern askeri teçhizatı inceledi. Araştırmacılar bu teçhizatta en az 450 tür ithal parçaya rastladı. Bu parçaların çoğu ABD menşeliyken Almanya, Fransa, Hollanda, İngiltere ve İsviçre yapımı parçalar da bulundu. Parçaların arasında SONY ve Texas Instruments gibi bilindik markaların ürünleri yer alsa da bu şirketlerin Rusya’nın suç ortağı olduğuna dair bir kanıt bulunmuyor.,

Dr. Jack Watling, ticaret açıkları kapatılırsa Rusya’nın modern askeri sistemlerini yenilemeyeceğini belirtti. Watling ayrıca, Rusya’nın büyük oranda top, füze ve roketlere bel bağladığının altını çizerek, “Rusya’nın savaş sistemi büyük oranda ‘keşif saldırısı’ denen şeye bağlı, hedeflerini bulmak ve onları ezici ateş gücüyle vurma” dedi.

Doğuda çatışma şiddetleniyor

Ukraynalı yetkililerin açıklamalarına göre Rus birliklerinin sanayileşmiş Donbas bölgesini ele geçirmek için başlattığı saldırı dalgaları kapsamında Donetsk kenti çevresinde şiddetli çatışmalar yaşanıyor. Ukrayna televizyonuna konuşan Donetsk Bölge Valisi Pavlo Kirilenko, cephe boyunca top atışlarının yükseldiğini, Rusya’nın hava saldırılarına karşı Donetsk’in direndiğini söyledi.

Ukrayna Devlet Başkanlığı Danışmanı Oleksiy Arestoviç, YouTube üzerinde paylaştığı bir videoda Ukrayna birliklerinin Dovhenke kasabasını ele geçirdiğini ve İzyum kentine doğru ilerlediğini söyledi. Uzun süre çatışma merkezlerinden biri olan ve Ukrayna’nın güneyi ile doğusu arasında stratejik bir konuma sahip İzyum, 1 Nisan’da tamamen Rusya’nın kontrolüne geçmişti.

Arestoviç,  “Ukrayna güçleri çok başarılı bir biçimde ilerliyor. Rusya’nın kaybettiği arazileri geri almaya yönelik denemeleri de başarısız oldu. Ukrayna onları çember içine alabilir” dedi. 

ABD’den Ukrayna’ya daha fazla yardım 

Savaşın başlangıcından beri Ukrayna’ya önemli miktarda mali ve askeri yardımda bulunan ABD, Ukrayna’ya 5,5 milyar dolarlık ek bütçe desteği sağlayacağını açıkladı.

Biden yönetimi bunun yanında uzun menzilli roket cephaneleri ve tıbbi ulaşım araçlarını da içeren 1 milyar dolarlık askeri yardımda bulunacak. ABD’nin Ukrayna’ya yönelik mali ve askeri yardımı, 18 milyar doları aşmış durumda.

Kaynak: ReutersBBC

Derleyen: Alp Selim

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.