CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın, Erzincan İliç’teki Çöpler Altın Madeni’nde yaşanan felaketin ardından, madenin gündeme geldiği tartışmalı olayları sıraladı. Günaydın, ikinci kez kapasite artırımının iş cinayetindeki rolünün, işletme sahiplerinin sorumluluğunun, kimyasal maddeler içeren “liç” yığının ekolojik sonuçlarının incelenmesini isteyerek Meclis’e araştırma önergesi verdi. Önergede, “Bugün yaşanan facia bir bütün olarak bu tablonun eseridir” denildi.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın, Erzincan İliç’teki Çöpler Altın Madeni’nde yaşanan felaketin ardından madende ikinci kez kapasite arttırımına onay verilmesi, arttırıma yönelik çalışmaların mahkeme kararı beklenmeden uygulanması, bunun iş cinayetindeki rolü, işletme sahiplerinin sorumluluğu, kimyasal maddeler içeren ve “liç” adı verilen yığınının ekolojik faaliyetteki etkisi gibi hususların tüm boyutlarıyla incelenmesi için araştırma önergesini TBMM Başkanlığı’na sundu.
“Verilen takipsizlik kararı yaşanan facianın kapısını aralamıştır”
Önergenin gerekçesinde, Fırat Nehri’ne 350 metre mesafede bulunan ve Avrupa’nın en büyük madeni olarak bilinen Çöpler Altın Madeni’nin işletmecisi SSR Mining ve yerli ortağı Çalık Grubu’nun geçen yıl siyanür sızıntısıyla gündeme geldiği belirtildi. Ayrıca, Avrupa Birliği’nin çevresel tahribat nedeniyle yasakladığı siyanür liçleme yönteminin kullanıldığı hatırlatılarak şu ifadelere yer verildi:
“Avrupa Birliği Parlamentosu’nun çevresel tahribatın yüksekliği ve kontrol edilemezliği nedeniyle yasakladığı siyanür liçleme sistemini kullanan şirket faaliyetlerini herhangi bir kısıtlama olmaksızın bu şekilde sürdürmektedir.
21 Haziran 2022’de meydana gelen siyanürlü solüsyonun maden sahası içine ve dışına, toprağa karışması olayında ‘Çevrenin Kasten Kirletilmesi’ suçundan sorumluların yargılanması gerekirken, yerel mahkeme kamu adına kovuşturmaya yer olmadığına hükmetmişti. Şirketin o tarihteki eylemleri hakkında verilen takipsizlik kararı bugün yaşanan facianın da kapısını aralamıştır.”
Toksik bir kimyasal olan siyanürle liçleme sisteminin sürdürülmesinin bütün bölgeyi hatta ülkeyi tehdit ettiği belirtilerek, “Buna rağmen, şirket Ağustos 2023’teki Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın Çöpler Kompleks Madeni Açık Ocak Genişleme Projesi için ÇED gerekli değildir kararıyla açık ocak alanına 5,83 hektarlık bir bölüm daha eklemek için onay almıştır” denildi.
“Yaşanan facia bu tablonun eseridir”
Gerekçede ayrıca şirketin 2023 yılında vergi borcunun da silindiğine dikkat çekildi ve 2020 yılında bugüne yaklaşık 1,5 milyar dolar gelir ile 334,6 milyon dolar kar elde eden şirkete faaliyetleri geçici olarak durdurulduğunda yalnızca 16,4 milyon Türk Lirası ceza kesildiği belirtildi:
“Bugün yaşanan facia bir bütün olarak bu tablonun eseridir. Siyanürlü liç yığınının çökmesi sonucu ilk belirlemelere göre 9 işçinin göçük altında olduğu ve henüz herhangi birine ulaşılamadığı bilgisi verildi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ise 39 kimyasal içeren, akan malzemenin Fırat Nehri’ne ulaşmasını engellemek için menfezin kapaklarını kapattığını duyurdu. Oysaki, yeraltı sularına giden yollarda menfez olmadığı Bakanlığın da bilgisi dahilindedir.“
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
“Mühendislerin üst amirlerine bildirdiği bilinmektedir”
Göçük altında kalan 9 işçinin yanı sıra bölgeye on yıllara yayılacak tahribat verildiğinin iddia edildiği gerekçede, “Facia yaşanmadan önce sahada olan işçilerin verdiği ifadeye göre, büyük yarıkların görüldüğü ve bunların mühendisler ile üst amirlere bildirildiği bilinmektedir. Sonuç olarak, olay çok boyutlu zincirin bir halkası olarak görülmelidir” ifadelerine yer verildi.
