İliç maden faciasında yeni gelişme: Son bilirkişi raporunda 6 saat içinde serbest bırakılan Anagold Türkiye Müdürü Cengiz Demirci asli kusurlu bulundu

İliç’teki altın madeninde meydana gelen siyanürlü toprağın kaymasıyla ilgili yeni bilirkişi raporu yayımlandı. Raporda, kazanın hemen ardından gözaltına alınan ve altı saat sonra serbest bırakılan Anagold Madencilik Türkiye Müdürü ve Anagold Yönetim Kurulu Başkanı Cengiz Yalçın Demirci’nin de aralarında olduğu 13 kişi “asli kusurlu” bulundu. Bilirkişi heyeti ayrıca, 07 Ekim 2021 tarih ve 6421 kayıt sıra numaralı Çevresel Etki Değerlendirme raporunda “olumlu kararı” veren yetkililerin asli kusurlu olduğunu tespit etti. 

Erzincan-İliç’teki Çöpler Altın Madeni’nde 13 Şubat 2024’te siyanürlü toprağın kaymasıyla ilgili Erzincan Cumhuriyet Başsavcılığı’na sunulmak üzere yeni bilirkişi raporu yayımlandı. Raporda kazanın hemen ardından gözaltına alınan ve altı saat sonra serbest bırakılan Anagold Madencilik Türkiye Müdürü ve Anagold Yönetim Kurulu Başkanı Cengiz Yalçın Demirci “asli kusurlu” bulundu.

Raporda Demirci’nin, emniyetteki ifadesinde, teknik değil, idari konulardan sorumlu olduğunu söylediği hatırlatıldı. Ancak organizasyon şeması ve görev tanımı incelendiğinde SSR Mining şirketi bünyesindeki operasyonlar ve sürdürülebilirlik başkan yardımcısı Bill Mc Nevin’a bağlı çalıştığı ve rapor hazırladığı vurgulandı.

Bilirkişi heyetinin hazırladığı rapora göre Demirci’nin görev tanımı:

“Şirket ortakları arasındaki iletişim ve koordinasyonun sağlanması, şirket ortaklarına şirketin üst düzey işleyişi ile ilgili bilgilendirilmelerin yapılması ve işbirliğinin teşvik edilmesi, şirket direktörlerinden aldığı üst düzey bilgilerin ortak şirket yetkilileri ile paylaşılması, verilen kararların yine şirket direktörlerine aktarılması…”

Heyet raporunda Demirci’yle ilgili şöyle denildi:

“Olay günü olayın durum kendisine bildirilmiş olmasına rağmen ciddi bir iletişim ve yönetim mekanizmasının kurulmamış olması gereğince olayı yönetememiştir. Ayrıca risk durumunu yönetmeye çalıştığını ifadesinde de belirtmiştir. Durumu üst amiri Bill Mc Nevin’a iletmişse ve çeşitli kişilerle görüşmüşse de geç kalınmış, aksiyon alınamamıştır. Görev tanımında bulunan iletişim ve koordinasyon sağlanmasında yeterli mekanizmanın kurulmamış olmasından kaynaklı asli kusurlu addedilmiştir.”

“Asli kusurlu” bulunan 13 kişi

Bilirkişi heyeti ayrıca, 07 Ekim 2021 tarih ve 6421 kayıt sıra numaralı Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) “olumlu kararı” veren yetkililerin asli kusurlu olduğunu tespit etti. 

Raporda Angold’da operasyon direktörü olarak çalışan ve ABD’ye geçici görevlendirmeyle giden Kenan Özdemir de “asli kusurlu” bulundu.

Kazadan hemen önce ABD’ye giden Özdemir’in Angold yetkilileri tarafından işten çıkarıldığı, Türkiye’ye dönüş için kendisine uçak bileti alındığı ancak dönmediği aktarılmıştı. Özdemir’in ABD’ye sığınma başvurusu yaptığı da iddialar arasındaydı.

“Tali kusurlu” bulunan 26 kişi

Global proje başkan yardımcısı da asli kusurlu bulundu

Raporda SSR Global Projeler Başkan Yardımcısı John Harmse için görev tanımı içerisinde “SSR bünyesinde, şirketin global projelerinin hayata geçirme sürecinde liderlik etmek, proje ekibini yönetmek. Projeleri, proje kontrol standartları ve prosedürleri ve ilerleme ölçümü, tahmin ve raporlama standartları ve prosedürleri dahil olmak üzere proje kontrolleri ve proje yönetimi standartları çerçevesi geliştirmek ve uygulamak. Proje sürecinde ilgili taraflarla etkili iletişim kurmak, paydaşlar arasında uyum ve işbirliğini teşvik etmek. Proje ilerlemesini düzenli olarak raporlamak, finansal ilerlemesini incelemek, performansı değerlendirmek ve yönetimle paylaşmak, Proje güvenliğini, çevreyi ve riskleri şirket politikalarına göre yönetmek…” olduğu belirtildi.

Bilirkişi heyeti John Harmse için, “Proje yönetimi doğrudan görevi olup proje kapsamında proje yöneticisi olmaması, yetki devirlerinin belirlenmemiş olması, proje risklerinin belirlenmemiş olması gereğince projenin doğru yönetilmemiş olmasında asli kusurlu” ifadesini kullandı.

Uyarı sistemi yetersiz, yönetim mekanizması doğru kurulmadı

Bilirkişi heyeti, raporda olayın “iş kazası” olduğunu aktardı. Raporda facianın meydana gelmesinde proje yönetim mekanizmasının doğru ve işler şekilde kurulmamış olması, Faz4B olarak kapasite artışına gidilmesi ve hazırlanan projelerde hataların bulunması gerekçe olarak gösterildi.

Heyet, işletme aşamasında proje tasarım kriterlerinin yeterince takip edilmediğini, Faz 5 inşaatı sırasında yapılan patlatmaların yığın liçine olası hasar risklerinin belirlenmediğini, uyarı sistemlerinin yetersiz olduğunu ve bunların faciaya yol açtığını tespit etti.

Raporda faciadan önce oluşan çatlakların etkin bir şekilde yönetilmediği, olayın çevre kirliliğine sebep olduğu, Maden ve Çevre Kanunu kapsamındaki yükümlüklerin yerine getirilmediği belirtildi.

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.