İsrail, İran’ın İran’ın nükleer programının “kalbini” hedef aldığını söyleyerek geniş çaplı bir hava saldırısı başlattı. Natanz’daki nükleer tesis de dahil olmak üzere onlarca hedef vuruldu, askeri komutanlar öldürüldü. Peki bu saldırılar hakkında ne biliyoruz?
Saldırı ne zaman başladı?
İran’ın başkenti Tahran’da yerel saatle 03:30 sıralarında patlamalar meydana geldi. İran devlet medyası, yerleşim alanlarının vurulduğunu söyledi.
Aynı saatlerde İsrailliler de hava saldırısı sirenleriyle uyandı ve acil durum telefon uyarıları aldı.
İlk saldırılardan birkaç saat sonra başkentin yaklaşık 225 kilometre güneyinde bulunan Natanz nükleer tesisinde bir patlama meydana geldi.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, saldırının gerekçesi olarak İran’ın nükleer savaş başlıkları üretmeye başlamasını gösterdi. İsrail, bu nedenle “tek taraflı harekete geçtiklerini” duyurdu.
Hangi tesisler ve yapılar hedef alındı?
İsrail’in saldırısında ana hedeflerden biri İran’ın uranyum zenginleştirme merkezi olan Natanz oldu. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA), tesisin vurulduğunu doğrularken, hasarın boyutu henüz netlik kazanmadı.
Sosyal medyada yayılan görüntüler, bölgede şiddetli patlamaların yaşandığını gösteriyor.
İranlı yetkililere dayandırılan bilgilere göre Fordow, İsfahan ve Buşehr gibi diğer nükleer tesislerin zarar görmediği bildirildi.
Saldırılarda İran ordusuna ait çok sayıda radar ve hava savunma sisteminin imha edildiği açıklandı.
Tahran’da hangi askeri hedefler vuruldu?
Başkent Tahran’da, rejimin en önemli askeri yapılarından biri olan Devrim Muhafızları Karargâhı doğrudan hedef alındı.
Bu saldırı, İran’daki teokratik rejimin merkezine yönelik bir mesaj olarak değerlendiriliyor.
İsrail, çok sayıda hava savunma ve radar sisteminin de etkisiz hale getirildiğini duyurdu.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Kimler öldürüldü?
İran devlet medyası, saldırıda Devrim Muhafızları Komutanı Tümgeneral Hüseyin Selami, Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ve Ortak Operasyonlar Komutanı Tümgeneral Gulamali Reşid’in hayatını kaybettiğini duyurdu.
Aralarında 2011-2013 yılları arasında İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanlığı yapmış olan Fereydun Abbasi’nin de bulunduğu altı nükleer bilim insanının öldüğü açıklandı.
İran nasıl karşılık verdi?
İran, İsrail’in saldırısına karşılık olarak yaklaşık 100 insansız hava aracı fırlattığını açıkladı.
İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, “ağır bir ceza” sözü verdi. Irak, bu dronların hava sahasından geçtiğini doğrularken, Ürdün kendi hava savunma sistemleriyle bazı füze ve dronları düşürdüğünü belirtti.
Bu saldırıların arka planında ne var?
İsrail, İran’ın yaklaşık dokuz nükleer savaş başlığına yetecek kadar zenginleştirilmiş uranyum ürettiğini ve artık fiilen silah üretimine geçtiğini savunuyor.
UAEA Yönetim Kurulu, İran’ın nükleer denetim yükümlülüklerini ihlal ettiğine ve 400 kg’dan fazla yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyum stokladığına hükmetmişti.
Tüm bu gelişmeler, ABD ve İran’ın Umman’da yürütmesi planlanan yeni müzakerelerden sadece birkaç gün önce yaşandı.
İran, 2018’de dönemin ABD Başkanı Donald Trump’ın nükleer anlaşmadan çekilmesinin ardından uranyum zenginleştirme faaliyetlerini hızlandırmıştı.
Kaynak: Guardian
