Beşar Esad sonrası dönemde Suriye’de Ahmed eş-Şara liderliğindeki yeni yönetim ile Suriye Demokratik Güçleri (SDG) arasında tırmanan gerilim, Halep’te günler süren çatışmaların ardından ateşkesle sona erdi.
Suriye ordusu ile Suriye Demokratik Güçleri (SDG), Halep kentinde yaşanan yoğun çatışmaların ardından ateşkes anlaşmasına vardı. Suriye devlet ajansı SANA, anlaşmanın Halep’in kuzeyindeki Şeyh Maksud ve Eşrefiye mahallelerini kapsadığını duyurdu.
Gerilim, Beşar Esad yönetiminin 8 Aralık 2024’te devrilmesinden sonra şekillenen yeni siyasi düzenin ilk ciddi askeri krizi olarak görülüyor.
Halep’te neler oldu?
Suriye Savunma Bakanlığı dün (6 Ekim) yaptığı açıklamada, ordunun kuzeydeki bazı cephe hatlarında yeniden konuşlandığını ancak bu hareketliliğin “operasyon hazırlığı değil, SDG’nin saldırılarını önleme amacı taşıdığını” bildirdi.
İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), hükümet güçlerinin Halep’teki Kürt nüfusun yoğun olduğu bölgelerde patlayıcı yüklü insansız hava araçları kullandığını açıkladı.
SOHR’un aktardığına göre Şeyh Maksud ve Eşrefiye’deki iletişim hatları kesildi ve mahalleler ordu birlikleri tarafından kısmen kuşatıldı.
Görgü tanıkları, Halep’in kuzeyinde hükümet kontrol noktalarına saldırılar düzenlendiğini, bir güvenlik görevlisi ile bir sivilin yaşamını yitirdiğini belirtti. Yerel kaynaklar, SDG’lilerin hükümetin sızma girişimlerini püskürttüğünü, mahallelerde yaşayan onlarca ailenin bölgeden tahliye edildiğini bildirdi.
“Abluka kaldırılsın”
SDG Sözcüsü Ferhad Şami, hükümet güçlerini “Halep’teki iki Kürt mahallesine tanklarla girmeye çalışmakla” suçladı ve “sivillerin hayatını tehlikeye atan bu girişimlerin derhal durdurulması” çağrısında bulundu.
Şami, Suriye ordusunun eylemlerini “tehlikeli bir tırmanış” olarak tanımlarken, SDG’nin bölgede saldırı başlatmadığını, aksine “kendini savunduğunu” ifade etti.
Şam yönetimi ise SDG’nin iddialarını reddetti ve “terörist unsurların sınır ihlallerine yanıt verildiğini” savundu. Savunma Bakanlığı açıklamasında, “SDG’nin sivillere karşı işlediği suçları gizlemek için yanlış bilgi yaydığı” öne sürüldü.
SDG ile Suriye yönetimi arasındaki anlaşmazlığın nedeni ne?
Taraflar arasındaki mevcut kriz, 10 Mart 2025’te imzalanan sekiz maddelik entegrasyon mutabakatının uygulanması sürecinde ortaya çıktı. Bu anlaşma, SDG’nin Suriye ordusuna entegre edilmesini, sınır geçişlerinin ve enerji sahalarının Şam yönetimine devredilmesini öngörüyordu.
Ancak süreç, hem güvenlik gerekçeleri hem de yetki paylaşımı tartışmaları nedeniyle tıkandı. Fransa’nın başkenti Paris’te yapılması planlanan arabuluculuk konferansına Şam’ın katılmama kararı gerginliği derinleştirdi.
Gerilim, eylül sonundan itibaren Halep çevresinde karşılıklı top atışları ve hava saldırılarına dönüştü.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Seçimlerde neler oldu?
Çatışmalar, Esad sonrası dönemin ilk parlamento seçimlerinin yapıldığı gün tırmandı.
SDG’nin kontrolündeki Haseke ve Rakka bölgelerinde sandık kurulmazken, geçici hükümet bunu “istikrarsızlık” gerekçesiyle savundu.
SDG ise seçimleri “kapsayıcı ve demokratik olmayan bir süreç” olarak tanımladı.
Halep’teki ateşkes, ABD ve Fransa’nın dolaylı diplomatik girişimleriyle sağlandı.
ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack ve CENTCOM Komutanı Amiral Brad Cooper, SDG Komutanı Mazlum Abdi ile görüşerek taraflara “temkinli geri çekilme” çağrısında bulundu.
Ateşkes kalıcı olur mu?
Halep’te sağlanan ateşkesin kırılgan olduğu görüşü hakim.
Analistler, çatışmaların Suriye’nin kuzeyinde yeniden alevlenmesinin hem Türkiye’nin güvenlik kaygılarını artırabileceğini hem de ABD-Rusya arasındaki saha dengelerini yeniden etkileyebileceğini belirtiyor.
Yeni Suriye yönetimi ise “ülkenin toprak bütünlüğünü tamamlamakta kararlı” olduğunu açıklarken, SDG “kendi savunma kapasitesini koruyacağı” mesajını verdi.
