27 Temmuz 1994 Hollanda doğumlu Boyan Slat hayallerinin peşinden giderek Birleşmiş Milletler Çevre Ödülü olan “Dünya Şampiyonu” unvanının en genç sahibi olmakla kalmayıp, hepimize de kirlettiğimiz dünyayı kurtarmak için gerekli olan altyapıya sahip olduğumuzu gösteriyor; yeter ki sorumluluk alalım!
16 yaşında tatil için gittiği Yunanistan’da İskoçyalı bir arkadaşı ile denize dalan Boyan, mavi suların içerisinde balıktan çok plastik torba ile karşılaştıktan sonra okyanustaki plastik birikiminin neden ve sonuçlarını araştırmaya başlıyor. Boyan, lise öğrencisiyken bir arkadaşı ile beraber yaptığı proje çalışmasında, her yıl daha da fazla atılan plastik atıkların okyanuslarda beş ana akıntı havzasında çöp adaları oluşturduğunu öğreniyor. Pasifik Okyanusu’ndaki çöp adası, bugünkü tüketim ile devam edilirse 2030 yılında Kaliforniya eyaletinin büyüklüğüne ulaşacak.
Boyan yaptığı araştırmayı 2012 yılında, uzay mühendisliği okuduğu Delft’te katıldığı bir TEDx organizasyonunda, okyanusları temizlemenin bir sorumluluk olduğunu ve bunun mümkün olduğunu savunuyor ve kendi tasarladığı temizleyici prototipini tanıtıyor.
2013 yılında okulu bırakıp hayali olan TheOceanCleanup şirketini kuruyor. İlk başta crowd-funding (kitlesel fonlama) ile iki milyon dolar toplayan Boyan, şu an 65 uzmanın çalıştığı şirketin CEO’su. İki yıldır okyanustaki plastik çöplüğünü temizlemek için en doğru prototipi geliştirmek için uğraşan ekip, 2018 yılında Pasifik Okyanusu’na ilk temizleme araçlarını yollayacak.
Okyanustaki en tehlikeli plastik atıklar, toplam plastik atıkların %3’ünü oluşturan küçük atıklar. Bu atıkları balıklar ve kuşlar yiyecek zannederek yiyor, zehirleniyor ve ölüyor. Büyük atıkların güneş altında on yıllarca kalması sonucunda küçülmesiyle oluşan bu atıklar, okyanus canlılığı ve besin zinciri için de uzmanlar tarafından en tehlikeli atıklar kategorisinde değerlendiriliyor. Boyan, şu anki plastik çöpünün kendi kendine çözülmesi için 79 bin yıla ihtiyaç duyulduğunu söylüyor. TheOceanCleanup, “plastik gibi düşünmek ve hareket etmek” düsturuyla, 10 yılda plastik çöpünün yüzde 40’ının temizleneceği bir düzenekten daha basit ve etkili bir prototip geliştirerek 5 yılda okyanuslardaki canlı hayatı tehlikeye atan çöplerin yüzde 50’sini temizleyecek teknolojiye ulaşmış durumda.
TheOceanCleanup okyanuslardan çıkardığı plastiği de geri dönüştürmeyi hedefliyor. Okyanustaki atık plastik 500 milyon dolarlık bir getiri potansiyeli demek. Okyanus temizleme araçları tek bir seferde bütün temizliği yapacak şekilde değil, küçük ekipler halinde Pasifik’e yollanacak. Geri dönüştürülebilir malzemelerden yapılan bu araçların tamamı geri dönüştürülebilir enerjiyle çalışacak.
Boyan Slat, hepimize, her gün kirlettiğimiz dünyayla ilgili en büyük sorumluluğumuzun iyiye doğru bir değişim yaratabileceğimize inanmaktan korkmamak olduğunu, anlatıyor.
