Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

Ticaret gerginliğinde son perde: ABD ile Çin arasında 50 milyar dolarlık vergi restleşmesi

ABD ile Çin arasında yaşanan ekonomik gerilim karşılıklı atılan adımlarla her geçen şiddetleniyor. ABD’nin ek gümrük vergi hamlesi ile başlayan gerilim, Çin’in misillemesiyle devam etti. Son olarak, ABD Ticaret Temsilciliği (USTR) Çin’in, Amerikalı şirketlerin teknolojilerini ve fikri mülkiyetlerini ele geçirmeye yönelik usulsüz faaliyetlerine cevaben alınacak ticari tedbirlerin ilk bölümünü kamuoyuna açıkladı. Buna göre, Çin’den ithal edilen yaklaşık 1.300 ürüne %25 ek gümrük tarifesi getirilecek. USTR’nin yayımladığı ve Amerikan iş dünyası ile kamuoyunun yorumuna açılan uzun listede en dikkat çekici ürünler şunlar: Nükleer reaktör, toryum ve uranyum bileşikleri, demir, çelik, alüminyum ve bunları içeren alaşım metaller, gaz türbini, fırın, hava ve gaz sıvılaştırıcı makineler, laktik maya, bazı ilaç ve aşılar.

Kamuoyu ile paylaşılan belgede, “Listedeki ürünlerin değeri, 2018 yılı için öngörülen ticari değerler çerçevesinde yaklaşık 50 milyar dolardır. Bu tutar, ABD ekonomisine verilen zararı ve Çin’in zararlı davranışlarını, politikalarını ve uygulamalarını bertaraf etmek açısından uygundur” ifadelerini kullanan USTR, gelen yorumlara göre 60 gün içerisinde listeye son şeklini verecek.  ABD Dış Ticaret Temsilcisi Lighthizer, konuyla ilgili yaptığı açıklamada “Önümüzdeki iki ay zarfında yeni gümrük tarifesinin ayrıntılarının belirleneceğini ve alınan önlemlerin öncelikle Çin’in ileri teknoloji branşlarına uygulanacağını” söyledi.

Çin’den sert kınama

Çin Ticaret ve Dışişleri Bakanlıkları, ABD’nin açıkladığı listeyi sert bir şekilde kınadı. Çin Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada “ABD’ye karşı aynı kapsam ve tutarda karşılık verileceği” belirtildi ve konuyu Dünya Ticaret Örgütü’nün uyuşmazlık çözüm mekanizmasına taşıyacağı açıklandı. Yine aynı açıklamada “Tek başına ve ticari himayecilik amacıyla atılan adımların her iki ülkenin de çıkarına olmayıp tüketicinin ihtiyaçlarını göz ardı ettiği” ifade edildi.

Çin’den de ek vergi hamlesi

ABD’nin arka arkaya getirdiği ek gümrük vergilerine Çin’den benzer bir karşılık geldi. Çin Maliye Bakanlığı, ABD’ye misilleme olarak, ithal ürünlere getirdiği yüzde 25’e varan ek gümrük verilerinin ayrıntılarını açıkladı. Buna göre, ABD’den ithal edilen 106 ürüne karşılıklı gümrük tarifesi getirecek. Ürünler arasında yer alan soya fasulyesine %25’lik gümrük vergisi getirilecek. Diğer ürünlerden bazıları şu şekilde: Motorlu araçlar, uçaklar, kimyasal maddeler, kırmızı et çeşitleri, buğday ve şarap. Çin’in yayımladığı listede yer alan ürünlerin toplam bedelinin yaklaşık 50 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor.

Çin’in bu misillemesinin ardından artan “ticaret savaşı” ihtimali doların zayıflamasına neden oldu. Dolar, Euro karşısında değer kaybetti. Benzer bir şekilde ABD borsaları da ciddi kayıplar ile karşı karşıya. Dow Jones %2, S&P %1,6 değer kaybetti.

Ticaret gerilimi nasıl başlamıştı?

ABD Başkanı Donald Trump, Mart ayının ilk günlerinde “Ulusal güvenliğine yönelik tehditleri bertaraf etmek” amacıyla yabancı ülkelerden ithal edilen çelik ve alüminyuma ek gümrük vergisi getirme kararı almıştı. O günlerde büyük tepki yaratan ve “ticaret savaşı” tartışmalarını başlatan bu adımı eleştirenlere Trump, Twitter’dan şu cevabı vermişti: “Bir ülke (ABD) başka ülkelerle ticaret yaparken milyarca dolar kaybediyorsa ticaret savaşları iyidir ve kazanması kolaydır. Örneğin bir ülke yüzünden 100 milyar dolar kaybettiysek ve onlar da şirinlik yapıyorsa, artık ticaret yapmayız ve çok kazanırız. Bu çok kolay.”

Trump’ın ek gümrük vergisi kararının ardından yaşanan tartışmalar sonucunda birçok ülke söz konusu uygulamadan muaf tutuldu. Avrupa Birliği ülkeleri, Arjantin, Brezilya, Kanada, Meksika ve Güney Kore için geçici olarak askıya alınan bu uygulama Türkiye ve Çin’in de aralarında bulunduğu diğer ülkeler için geçerliliğini koruyor.

Trump’ın açıklamaları ile başlayan süreçte, başta ABD ve Çin borsaları olmak üzere küresel piyasalarda önemli bir dalgalanma yaşandı. Bunun ardından iki ülke yetkililerinin görüşmeler yaptığı ve ortak bir çözüm bulabileceği ihtimaller arasına girdi. Ancak iki ülkenin karşılıklı olarak attığı son adımlar tarafların henüz uzlaşmaya varamadığını gösteriyor.

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.