Petrol zengini, nakit yoksulu Venezüela’da bugünden itibaren yeni banknotlar dolaşıma giriyor. Devlet Başkanı Nicolas Maduro, ülkeyi kaosa sürükleyen ekonomik krizle baş edebilmek üzere ülkenin para birimi bolivar için reform kararı almış, bu çerçevede bolivardan beş sıfır atılması kararlaştırılmıştı (https://medyascope.tv/2018/08/17/venezuela-yuksek-enflasyonla-mucadele-icin-parasindan-sifirlari-atiyor/).
Venezüela’da hiperenflasyon 2016 Kasım’ında başlamış, bolivarın hızlı değer kaybı ile enflasyon tarihin en yüksek seviyesine ulaşmıştı: Halihazırda ülkedeki yıllık enflasyon oranı % 48 bin 760.
Caracas’ın öngördüğü para birimi reform uyarınca, 100 bin eski bolivar, 1 yeni bolivara eşitlendi. Serbest piyasada 100 bin eski bolivarın değeri 1.5 Amerikan Sentine denk. Venezüela yönetimi yeni bolivarı ülkenin kripto parası ‘petro’ya demirledi: Her bir petro, ülkenin varil başına petrol fiyatı olan yaklaşık 60 ABD Doları. Bu da yeni para birimiyle 3600 yeni bolivara karşılık geliyor. Asgari ücret de bugünden itibaren yarım petro (1800 yeni bolivar) olarak değiştirildi. Devlet Başkanı Maduro, ülkenin “mali disiplin”e girmesi gerektiğini söylüyor ve son yıllarda sık sık başvurulan ve hiperenflasyona neden olan para basma rutininden kurtulmak istiyor. Halihazırda aylık asgari ücretle bir kilo et satın almak mümkün değil. Uluslararası Para Fonu IMF’ye göre Venezüela’da enflasyon yıl sonuna kadar yüzde bir milyona ulaşabilir.
Venezüela’nın gelirlerinin yüzde 96’sı petrolden. Fakat üretim son 10 yılda müthiş geriledi: 10 yıl önce günde 3 milyon 200 bin varilken, şimdi günde 1 milyon 400 bin varil. Ülkenin bütçe açığı GSYİH’nin yüzde 20’si kadar, dış borcu ise 150 milyar doları aşmış durumda. Caracas petroyu nakit sıkıntısını ve Amerikan yaptırımlarını aşmak için hayata geçirmişti ama başarısız oldu.
Şimdi petroya demirlenmiş yeni bolivar ile hiperenflasyon kontrol altına alınabilecek mi, Maduro’nun istediği mali disiplin sağlanabilecek mi, pek çok yorumcu iyimser olmasa da, bazıları ilk kez denendiği için bir şans vermek gerektiğinde birleşiyor.
