Sudan’da binlerce kişi hafta sonunda başkent Hartum’da, içinde Devlet Başkanı Ömer el Beşir’in konutunun yer aldığı askeri kışla önünde oturma eylemi için toplandı. Cumartesi akşamından itibaren ordunun ana karargâhının da bulunduğu kışla önünde toplanmaya başlayan binlerce gösterici, 30 yıldır iktidarda olan el Beşir’in istifasını istiyor. Meslek Odaları Birliği de, aynı taleple ülke genelinde genel grev çağrısı yaptı.
Rejim ise eylemlere pazar akşamı ülke genelinde elektrik kesintisi yaparak karşılık verdi. Başka kentlerden de destek verilen eylemlere polisin müdahale ettiği, başkent Hartum’da altı, Batı Darfur’da iki göstericinin polis tarafından öldürüldüğü bildiriliyor. Sudan’da geçen aralık ayında ekmek fiyatlarına zam yapılması ertesinde örgütsüz biçimde başlayıp kendiliğinden gelişerek ülkenin farklı noktalarına yayılan protestolara polis müdahalesi sonucu bugüne kadar resmi rakamlara göre 31, insan hakları örgütlerine göre ise 51 kişi hayatını kaybetti.
Hafta sonundaki gösteriler, Cezayir’de Devlet Başkanı Abdülaziz Buteflika’nın 20 yıllık iktidarını uzatma girişimi üzerine düzenlenen kitlesel protestolar ardından iktidarı bırakmasını izliyor. Nitekim protestocuların, aylardır yineledikleri “barış, adalet, özgürlük” sloganlarının yanı sıra, hafta sonunda “Butelika Buteflika! Senin de sıran geliyor Beşir” diye şarkı söyledikleri kaydediliyor. Protestolara hem yoksul hem de orta sınıf mensubu insanların ve özellikle gençlerle kadınların da katıldığı bildiriliyor.
El Beşir en son 2015 yılında, muhalefetin boykot edip katılmadığı seçimleri kazanmış ve bir yıl sonra verdiği bir mülakatta iktidarı 2020’de bırakmayı vaat etmişti. 2018 sonunda başlayan protestoların ülke geneline yayılması üzerine şubat ayında olağanüstü hal ilan eden el Beşir, mart ayı başında ise iktidar partisi liderliğini bırakarak yetkilerini yardımcısı Ahmed Harun’a devretmişti. Harun hafta sonunda muhalefete seslenerek ülke yönetiminde değişiklik istiyorlarsa, seçim kazanmaları gerektiğini söyledi.
Sudan’ın ekonomisi, ülkenin petrol üretiminin yüzde 75’inin gerçekleştiği Güney Sudan’ın 2011’de bağımsızlığını ilan etmesi sonrasında hızla kötüleşti. Geçen yıl ülke para birimi neredeyse yüzde 90 değer kaybına uğradı, enflasyon yüzde 70’i aştı. Muhalefet ülke yönetiminde sistematik yolsuzluk olduğunu ve kaynakların kötü idare edildiğini savunuyor. El Beşir rejimi ise muhalefetin ve protestocuların “dış güçler” tarafından kışkırtıldığı iddiasında.
1989’da Müslüman Kardeşler’in Sudan kolu olarak bilinen Ulusal İslami Cephe’nin organize ettiği bir askeri darbe ertesinde iktidara gelen el Beşir, gazeteci Ergin Yıldızoğlu’nun ifadesiyle “Sudan’ı Afrika’da büyük bir güç yapma iddiasıyla, Sudan halkının etnik ve dini çeşitliliğini göz ardı ederek şeriatı dayatmıştı.” El Beşir, 2009’da Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde soykırım ve savaş suçlarından da hüküm giymişti. ABD ise 1993’te “terörizmi destekleyen devletler” kategorisine aldığı Sudan’a 1997’den itibaren uyguladığı yaptırımları iki yıl önce kaldırdı.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
