Kazakistan’da pazar günü yapılan devlet başkanlığı seçimlerini, 30 yıldır ülkeyi yöneten Nursultan Nazarbayev’in işaret ettiği aday Kasım Cömert Tokayev kazandı. Protesto gösterilerine sahne olan seçimlerde yüzlerce kişi tutuklandı.
The Guardian’ın haberine göre, seçim günü Kazakistan’ın başkenti Astana’da özgür ve bağımsız bir seçim talep eden yüzlerce kişinin katıldığı protesto gösterileri yaşandı. Seçimlerin muhalefetin sesini bastırır biçimde devletin yönlendirilmesinde yapılmasına karşı gerçekleştirilen protestolarda yüzlerce kişi tutuklandı. Kazakistan İçişleri Bakan Yardımcısı Marat Kozhayev, çatışmalar sırasında üç polisin yaralandığı, 500 göstericinin ise polis istasyonunda tutulduğu bilgisini verdi. Göstericilere yönelik suçlamalarda bulunulup bulunmadığına yönelik bir açıklama ise yapılmadı. Devlet başkanı seçilen Tokayev, seçimlerin bir “savaş alanı” haline dönüşmemesi gerektiğini ama protestoların “insanların tercihi” olduğunu söyledi.
Merkez Seçim Komisyonu Tokayev’in yüzde 70,76, en yakın rakibi muhalefetin adayı Amirzhan Kosanov’un ise yüzde 16,2 oranında oy aldığını belirtti. Bu devlet başkanlığı seçimi 2005 yılından beri muhalefeti temsil ettiği iddiasına sahip bir adayın olduğu ilk seçim. Bununla birlikte Kazakistan’da değişim isteyenler, Kosanov’un seçim kampanyasını “yumuşak huylu” buluyor. Demokrasi yanlısı kampanya yürütenlerin saldırıya, istismara uğradığı, hapsedildiği iddiaları da mevcut. Değişime yönelik kampanya “Kazak Baharı” (#qazaqkoktemi) ve “uyandım” (#menoyandim) hashtagleri ile sosyal medyada da yayıldı. “Uyan” teması Rus sömürge yönetimi sürecinde yazılmış, Kazaklar’ın uyanışını anlatan bir şiirden geliyor.
Kazakistan’ın eski başkenti Almatı’da yapılan gösterilerde konuşan genç bir kadın “Otuz yıldır devam eden rejimin değişmesini istiyorum” dedi. 27 yaşındaki Zhakip, muhalefet lideri Kosanov için oy kullandığını çünkü hükümet karşıtı olduğunu belirtti. Almatı’da kendisiyle röportaj yapılan emekli mimar bir seçmen ise, “Uzun yıllardır ülkeyi yöneten önceki devlet başkanımıza güveniyorum. Eğer o Tokayev’i önerdiyse bence bu doğru tercihtir” diye konuştu.
Nursultan Nazarbayev’in politikacı kızı Dariga Nazarbayeva
Haberde belirtildiği gibi, Kazakistan’da rejim, seçimleri istikrarı konsolide eden bir güç olarak nitelendiriyor. Seçmenlerin bir kısmı Tokayev’i Nazarbayev’in politikalarını devam ettirmek taahhüdüyle destekliyor. Bununla birlikte, Nazarbayev’in perde arkasında iktidar gücünü elinde tutacağına dair endişeler de mevcut. Azımsanmayacak sayıda insan, Nazarbayev’in uzun dönemli planının da politikacı kızı Dariga Nazarbayeva’yı devlet başkanlığı görevine getirmek olduğuna inanıyor.
78 yaşındaki Nazarbayev bu yıl görevinden istifa etti. Nazarbayev Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği dağılmadan Mihail Gorbaçov tarafından Kazakistan’ın başına getirilmişti. Kazakistan’ın 1991’de bağımsızlığını ilan etmesinden itibaren de devlet başkanlığı görevini sürdürüyordu.
