Ankara’da 13 Aralık 2018’de dokuz kişinin ölümüne neden olan Yüksek Hızlı Tren çarpışmasıyla ilgili bilirkişi raporu hazırlandı. Raporda, çarpışmanın hattın tamamlanmadan açılması, yanlış trafik yönetim sistemi kullanılması ve manevraların kaydırılmasından kaynaklandığı belirtildi.
Eskişehir Teknik Üniversitesi Raylı Sistemler Programı öğretim üyelerinden oluşan üç kişilik bilirkişi heyeti, 12 sayfalık raporu, savcılığa gönderdi. Raporda kazaya ‘hızlı tren kazası’ demenin doğru olmadığı belirtildi ve “konvansiyonel (geleneksel) hatta 110 kilometre hızla hızlı tren setinin yaptığı bir kaza” tespiti yapıldı. Raporda çarpışmanın nedenleri şöyle sıralandı:
Hat eksikliklere rağmen açıldı
“Ankara-Sincan hızlı tren hattını imalatı tamamlanmadan, ETCS/ERTMS sistemi gerekleri olmadan işletmeye açtığı için TCDD Genel Müdürü İsa Apaydın kusurludur. Kazanın birinci ‘kök’ nedeni, hattın eksikleri olduğu halde açılması, diğer bir ifadeyle hattın açılması için acele edilmesidir.”
Yanlış trafik yönetim sistemi
“Yeni geliştirilen trafik yönetim sisteminin sözkonusu düzenlemelere uygun olması zorunluluktur. Yanlış bir trafik yönetim sistemi kurulması kazanın ikinci ‘kök’ nedenidir. Hattın erken açılmasından kaynaklı ETCS/FRTMS ile yönetilemeyeceğinden, bunun yerine Genel Müdür Yardımcısı A.İ.U., TCDD Genel Müdürlüğü Daire Başkanı M.A. imzalı yazı ile yeni trafik yönetim sistemi kurulmuştur.
Bu sistem daha önce uygulanan bir sistem değildir. Olası riskleri bilinmemektedir ve literatürde karşılığı yoktur. Bunun uluslararası düzenlemelerde ve uluslararası demiryolu ağında karşılığı bulunamamıştır.
Yeni bir trafik yönetim sistemi kurulması emniyet açısından büyük bir değişikliktir. Bu nedenle, A.İ.U. ve M.A. ile Trafik ve İstasyon Dairesi Başkanlığı Şube Müdürü R.K. kusurludur.
Hattın açılması kararı ile ilgili yapılması gereken ilk risk analizi yapılmamıştır. Eğer hattın ETCS/FRTMS olmaksızın işletmeye açılması ile ilgili bir risk analizi yapılsaydı muhtemelen açılmaması yönünde karar verilecek ve bu başlık altında sonradan yapılması gerektiği düşünülen hiçbir risk analizine gerek kalmayacaktı.”
Manevraların kaydırılması
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
“YHT manevraları doğuda yapıldığı zamanlarda, doğrudan etkili en az üç dört kişinin kusuruyla kaza olma riski varken, batıda yapılmaya başlayınca bu sayı bir iki kişiye düşmüştür. Değiştirme nedeniyle kazaya neden olan manuel olarak kullanılan M74 makası, manevraların doğudan batıya alınmasıyla çok önemli hale gelmiştir. Manevraların doğudan batıya alınması kazanın üçüncü ‘kök’ nedenidir. Bu kararın alınmasında sorumluluğu bulunan TCDD Genel Müdür Yardımcısı İsmail Ç., 8’inci Bölge Müdürü Duran Y., 8’inci Bölge Servis Müdürü Ünal S., 8’inci Bölge Servis Müdür Yardımcısı V. Ergün T. kusurludur.”
