Paris Ekonomi Okulu’nun Dünya Eşitsizlik Laboratuvarı’nda araştırmacı olarak çalışan ekonomist Ignacio Flores, Şili’deki sosyal patlamayı Le Monde’a değerlendirdi. Flores, Şili’de son 30 yılda ekonomik büyüme ile eşitsizliğin bir arada ve aynı ritmde yol aldığını söyledi. Flores’e göre, Şili’deki sosyal patlamanın önemli sebeplerinden biri bu.
Şili’de metro biletlerine yapılan 30 pesoluk zammın ardından başlayan eylemlerde Şili hükümetine göre şimdiye kadar 15 kişi hayatını kaybetti. Öte yandan, Şili İnsan Hakları Ulusal Enstitüsü’nün paylaştığı verilere göre, eylemlerde 1500 kişi yaralandı, 130 kişi de işkenceye uğradığını belirterek şikayette bulundu.
Eşitsizlik artıyor
Flores Şili’de son 30 yılda ücretlerin arttığını ancak eşitsizliğin de arttığını vurguladı. Flores, en zengin yüzde 1’in milli gelirin yüzde 25 ile yüzde 33’ü arasında bir payı olduğunu belirtti. En zengin yüzde 10 ise milli gelirin neredeyse yarısına sahip. Bu ise ülkenin geriye kalan yüzde 90’ının milli gelirin yaklaşık olarak yarısıyla idare ettiğini gösteriyor. Flores bunun aynı ülkede adeta iki ayrı ülke olması gibi bir durum yarattığını söyledi. Şili’nin zenginlerinin Almanya’daki zenginler gibi yaşadığını, öte yandan, yoksulların ise Moldova’daki yoksullar gibi olduğunu belirtti.
Flores ayrıca, sözkonusu eşitsizliklerin sadece ekonomik olmadıklarının da altını çizdi. Ona göre, insanlar elitlerin hak etmedikleri bir güce sahip olduğunu düşünüyor. Flores Şili’de meritokratik bir düzene inancın kalmadığını ekledi ve Quineco şirketini örnek gösterdi. Bu, ülkenin en büyük yatırım şirketi. Iris Fontbana’nın sahip olduğu bu şirket Fontbana’ya ailesinden miras kalmış durumda. Ancak bu şirket bir zamanlar kamu malıydı ve Pinochet tarafından özelleştirme sürecinde elitlere verildi.
Adaletsizlik hissiyatı kuvvetli
Flores, Şili’de bir adaletsizlik hissiyatı olduğunun altını çizdi. Yakın zamanda Şili’nin büyük holdinglerinden biri olan Penta’nın milyonlarca dolarlık vergi kaçırma skandalını hatırlatan Flores, “Bu olayda sadece muhasebeciler hapsedildi” dedi. Zenginlere bir şey olmadığını belirten Flores, son olaylarda metroda 1 euroluk kaçak geçiş yapıyorlar diye insanların polis tarafından tartaklandığını sözlerine ekledi.
Flores ayrıca, Şili Devlet Başkanı Sebastian Pinera tarafından alınan sosyal refah önlemlerinin yeterli olmayacağını vurguladı. Ancak zenginlerin vergilendirilmesi gibi konuların sembolik olarak, insanları daha çok etkileyebileceğini söyledi.
