Associated Press’in (AP) aktardığı habere göre, Çin’in Şincan kentinde bulunan ve Apple, Lenovo ve Huawei gibi teknoloji devlerine üretim yapan OFILM isimli bir fabrikada Uygurlar’ın sıkı denetim altında zorla çalıştırıldığı iddia edildi.
OFILM iddialara sessiz kalırken firmanın tedarikçisi olduğu Apple, Huawei ve Lenovo bu iddiaların henüz teyit edilmediğini ancak sürecin takipçisi olduklarını belirtti.
İşçiler ayda iki kere dışarı çıkabiliyor ve akşamları zorunlu olarak derslere gönderiliyor
OFILM fabrikasında çalışan Uygurlar bir duvar ile diğer işçilerden ayrılıyor ve bu kendilerine ayrılan kısımda güvenlik görevlileri ve kameralar tarafından denetim altında tutuluyor. AP’ye göre, fabrikada zorla çalıştırılan Uygurlar’ın ibadet etmesi ve başörtüsü kullanması da yasak.
Ayrıca, bölgedeki dükkan sahipleri ve eski-yeni fabrika çalışanlarının aktardığına göre, OFILM çalışanları mesai saati çıkışlarında zorunlu olarak eğitime gönderiliyor. AP’nin haberinde, maaşları devlet tarafından ödenen öğretmenlerce verilen bu derslerde, Çince ve etnik birlik eğitimi veriliyor. Uygurlar ayda yalnızca iki defa ve yanlarında refakatçi bulundurma koşuluyla fabrika dışına çıkabiliyor.
Uygurlar kamplarda eğitime tabi tutulduktan sonra fabrikalara gönderiliyor
Uzun zamandır medyada yer alan haberlere göre, Çin’in batısında yer alan Şincan eyaletinde büyük çoğunluğu Uygurlar’dan oluşan bir milyonu aşkın kişi gözaltına alındı. Çin hükümeti tarafından ayrılıkçı tutumları oldukları düşünülen Uygurlar, bu kamplarda davranış, ideoloji ve etnik birlik derslerine tabi tutuluyor.
On kadar Uygur ve Kazak ile görüşen AP’nin aktardığına göre, fabrikada çalışan Uygurlar’ın büyük bir kısmı kamplardan zorla getiriliyor.
Uygurlar ile Hui Müslümanları farklı muamele görüyor
Bölgede yaşayanlar, OFILM’de çalışan Uygurlar’ın diğer işçilerle aynı maaşı aldığını belirtiyor. Ancak, Uygur kökenlilere yönelik dini ibadetlere ve başörtüsüne konan yasaklar, Pekin yönetimince tehdit olarak görülmeyen Hui Müslümanları için geçerli değil.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Pazartesi günü bir açıklama yapan Çin Dışişleri Bakanlığı, istihdam programlarının azınlıkları eğitmek ve onlara iş sağlamak amacıyla yapıldığını öne sürerek iddiaları “temelsiz” ve “iftira” olarak niteledi.
OFILM’le çalışan teknoloji devleri iddiaları soruşturacak
Apple, AP’ye gönderdiği e-postada, iş ahlakı kurallarına göre çalışanların kaygılarının dile getirilmesi gerektiğini söyleyerek işçilerle kendi yerel dillerinde ve yanlarında müdürleri bulundurulmadan her yıl mülakat gerçekleştirdiklerini belirtti. E-postada, 2018 yılında bu koşullar gözetilerek 44 bin mülakat yapıldığı hatırlatıldı.
LG, Huawei ve Dell ise OFILM’in Uygur kökenli işçileri zorla çalıştırdığına dair ellerinde teyit edilmiş bir bilginin olmadığını vurgularken iddiaları soruşturacaklarını bildirdi. Yine OFILM ile çalışan HP ise iddialara sessiz kaldı.
OFILM, AP’nin sorularına yanıt vermedi
OFILM, AP haber ajansının iddialarını es geçerek Çin hükümetinin konuyla ilgili yaptığı açıklamalara yanıt verdi. Şirket, Şincan bölgesindeki azınlıkları yoksulluktan kurtarmak, eğitim haklarını sağlamak amacıyla yaklaşık 3 bin kadar kişiyi istihdam ettiğini belirtti.
Avusturya Stratejik Poltikalar Enstitüsü konuyla ilgili olarak pazar günü bir çalışma yayımladı. Çalışmada, 2017-2019 yılları arasında 80 bini aşkın kişinin Şincan’dan bu fabrikalara gönderildiği bilgisine yer verildi.
