Sağlık Bakanı Fahrettin Koca açıkladı: “Vakalar bir bölgeye lokalize değil, ülkenin neredeyse genelinde”

Koronavirüs Bilim Kurulu bugün Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın başkanlığında toplandı. Bakanlığın Bilkent yerleşkesindeki toplantının ardından Bakan Koca kameraların karşısına geçerek açıklamalar yaptı, basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Koca’nın açıklamalarında öne çıkanlar şöyle:

Salgın ülke genelinde

“(Van’da vakaların arttığına yönelik bir soru üzerine) Van özelinde artan bir vakamız yok, vakamız var, ama sayı 10’un üzerinde değil. Salgın şu an bir bölgeye lokalize değil, ülkenin neredeyse genelinde pozitif vakalar görüyoruz. Van bunlar içerisinde öne çıkan bir ilimiz değil.”

Ölen 30 kişinin 2’si 60 yaş altında

“Kaybettiğimiz 30 hastanın her biri ileri yaşlardaydı ve Kovid-19’a eşlik eden bazı başka hastalıkları da bulunuyordu. Bünye olarak dirençleri zayıftı. Bu ölümlerin sebebi doğrudan onların yaşları değil. İleri yaşlarda kaçınılmaz olan, başka hastalıklarında ağır bir yer tutmasıdır (…) Kaybettiğimiz 30 kişi arasından yaşları en büyük olanı 91 yaşında. 60 yaşın altında iki hasta var. 50-60 yaş arasındalar.”

“İyileşen hastalarımız var, önümüzdeki günlerde daha şeffaf bir şekilde açıklayacağız”

“İyileşen vakalarımız var. İyileşmekte olanlar da var ve fazla sayıdalar. Önümüzdeki günlerde bütün vakaları, yaş aralığı da dahil olmak üzere daha şeffaf bir şekilde göstermiş olacağız. Toplam kaç hastanın olduğu, iyileşenlerin kaç kişi olduğu, yoğun bakım şartlarında tedavisi devam eden hastaların sayısı, ve bu süreçte kaybedilen vakaların yaş aralığı. Bunları şeffaf bir şekilde vermiş olacağız.”

“Günlük test sayısını 15 binin üzerine çıkaracağız”

“Test sayısında günlük 3 binlere çıktık, önümüzdeki günlerde 5-6 binlere çıkacağız. Sonrası için 10-15 bin demiştim, daha üst noktalara da çıkabileceğini düşünüyorum. Temelde PCR yöntemini esas kılıyoruz. Ülkede PCR yöntemiyle kim çalışacaksa, kimde bu cihaz varsa, üniversiteler, özel sektör dahil olmak üzere bunun iznini verdik. Tanı kiti açısından sorunumuz yok. Hiçbir testten ücret almıyoruz, almayacağız.”

“Herkes kendi olağanüstü halini ilan edebilir”

“(Sokağa çıkma yasağı ile ilgili bir soruya) Tek tek hep birlikte mücadele edilmesi gereken bir dönemdeyiz. Yani herkes kendi olağanüstü halini ilan edebilir. Bunu illa devletin ilan etmesi gerekmiyor. Mücadelenin esası tek tek herkesin kendi odasında kendisini izole etmesi. Hepimiz bu doğrultuda mücadeleye devam etmiş oluruz.” 

“Çin’de sonuç verdiği belirtilen bir ilacı Türkiye’ye getirttik” 

“Çin’de kullanılmış, sonuç verdiği iddiası olan ve bu konuda yayınlar yapılmış olan bir ilacı bu sabah yeterli miktarda Çin’den getirttik. Özellikle yoğun bakım hastalarında kullanılmasının (tedavi sürecini) 11 günden 4 güne kadar düşürdüğüne dair bilgilere sahibiz. Bu ilacın yoğun bakım şartlarında tedavisi devam eden hastalarımıza bugün itibarıyla başlandığını özellikle ifade etmek istiyorum. Tabii ilacın ne kadar etkili olup olmadığını da önümüzdeki günlerde görmüş olacağız.”

“Yerli solunum cihazlarının seri üretimine başlıyoruz”

“Salgının yayıldığı ülkelerde eksikliği en fazla hissedilen cihazlardan biri solunum cihazları. Yerli cihazın seri üretimine başlıyoruz. Bu sayede hem kendi ihtiyacımızı kaynaklarımızla karşılamış olacağız, hem de ihtiyacı olan diğer ülkelere destek vereceğiz. Bir firmayla ilk etapta iki bini nisan sonunda teslim toplam beş bin cihaz konusunda bir sözleşme yaptık. Bunun yanında ikinci bir firmayla da anlaştık, üçüncüsü ile de görüşme yapılıyor. Kim ne kadar üretebilecekse, bu cihazların sayısını artırmak istiyoruz.”

“Altı üniversite ve bir merkeze aşı geliştirebilmeleri için destek veriyoruz”

“Koronavirüse karşı aşı geliştirme çalışmalarında da kurum ve kuruluşlara bakanlık olarak destek veriyoruz. Bu anlamda altı üniversite ve bir merkeze çağrı yapıldı ve önümüzdeki günlerde bu üniversitelere ve merkeze destek sağlayacağız. Bu konuda maliye bakanlığımıza da bunun karşılanabileceğini ifade ettikleri için ayrıca teşekkür etmek istiyorum.”

“Kadromuza 32 bin personel dahil ediyoruz, mevcut çalışanlarımız da üç ay boyunca tavan performans ücreti alacak”

“Bir diğer haberimiz ise insan kaynağımızın yeterliliği konusunda. Kadromuza önümüzdeki bir iki hafta içerisinde 32 bin personel dahil ediyoruz. Sağlık çalışanlarımızla ilgili bu hassasiyetlerde en üst düzey dikkat sahibinin Sayın Cumhurbaşkanımız olduğunu özenle belirtmek istiyorum. Kendisine ve Maliye Bakanımıza bu süreçte gösterdiği hassasiyetten ötürü teşekkürlerimi arz ediyorum. Ayrıca üç ay boyunca mevcut sağlık personelimizin ek ödemelerinin (performans) tavandan yani yüzde yüz oranında uygulanacağını da ifade etmek istiyorum. Burada bir aylık kaybın, kayıp demeyeyim, bir aylık maliyetin 1.5 milyar lira olduğunu söylemek istiyorum.”

“Maske ve diğer malzemeler hastanelerimize sağlanmaktadır, sağlanmaya devam edecektir”

“Zaman zaman bazı haberler çıkıyor. Sağlık çalışanlarımızın maske ve eldiven başta olmak üzere yeterli malzemeden yoksun olduğu öne sürülüyor. Bu iddia küçük örneklerin kasıtlı olarak genelleştirilmesidir. Kesin bilgi şudur, üniversite hastanelerimize, tüm hastanelerimize bütün malzemeler sağlanmaktadır ve sağlanmaya devam edecektir. Konu açılmışken özenle belirtmek istiyorum. Yoğun talebi küçük çıkarlar uğruna suistimal eden bazı malzeme üreticilerine gerekli katı yaptırımlar uygulanmıştır ve uygulanmaya devam edecektir. İhracatları bu dönemde durdurulmuştur. Türkiye’de üretilen maskeler Türkiye’nin ihtiyacı varken yurtdışına satılmayacaktır.”

“Üreticilerin ve satıcıların depolarına baskınlar yapıldı”

“Pandeminin olduğu bir dönemde özellikle istismarcı firmaların yurtdışına yoğun bir şekilde bağlantılar yaptığını biliyoruz. Ve bu çerçevede hem MASAK (Hazine ve Maliye Bakanlığı bünyesindeki Mali Suçları Araştırma Kurulu) hem de İçişleri Bakanlığı KOM (Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele) devrede oldu. Önceki gün bu anlamda üreticilerin ve satıcıların depolarına baskınlar yapıldı. Bu baskınlar sonrası yoğun bir şekilde malzeme depoladıkları görüldü. Biz bu dönemde özellikle bakanlık olarak olması gereken ücretle satın almak istediğimizi ifade ettiğimiz halde bunun yapılmadığını gördük. Bugün itibarıyla bu firmaları teker teker çağırdık ve hepsiyle bu dönemde günlük ne kadar üretim yapabileceklerini de ortaya çıkarıp sözleşme yapmaya başladık. Şu ana kadar 20 firmayla anlaşma yapıldı. Anlaşma yapmayanların, farklı davranmak isteyenlerin de el koyma dahil birtakım tedbirlerin devrede olacağını buradan ayrıca söylemek istiyorum.”

“Okulların açılıp açılmayacağını çarşamba günü Milli Eğitim Bakanlığı ile görüşeceğiz”

“(Okulların açılıp açılmayacağı sorusuna) Milli Eğitim Bakanlığı çarşamba günü Bilim Kurulumuza katılacak. Dolayısıyla Bilim Kurulu’nda çarşamba günü eğitim konusunu gündemimize almış olacağız.”

“Büyüklerimiz evde kalmalı”

“Büyüklerimize seslenmek istiyorum. Onların koronavirüsten etkilenmemeleri konusunda bizler sorumluluk sahibiyiz. Onlardan sözlerime kulak vermelerini istirham ediyorum. Bu toplumun sizin hayat tecrübenize ihtiyacı var. Ailelerinizin size ihtiyacı var. Hayat yolculuğunda evlatlarınızın vereceğiniz tavsiyelere ihtiyacı var. Torunlarınızın sevgi ve ilginize ihtiyacı var. Bunları hastayken yapamazsınız. Yapmak isteyip daha yapamadığınız kaç şey olduğunu düşünün. Onları ağır bir hastalığa yakalanmışken yapamazsınız. Sizin öğütlerinize ihtiyacımız var ama siz de bu seferliğe mahsus bu öğüdü kabul edin. Önünüzdeki zamanı riske atmayın. Evden çıkmanız bir süreliğine kısıtlandırıldı. Bu kurala uyun.”

“Evde kal çağrımız karşılık buluyor”

“Koronavirüse karşı ortaya koyduğumuz dayanışmanın dünyada neredeyse örneği yok. Devlet sorumluluk paylaşımı önermeden toplum birçok gereği kendiliğinden yerine getiriyor. STK’lar sorumluluk alıyor. Kültür dünyası, iş dünyası, bilim insanları bu mücadelenin aktörleri haline geliyor. Medyamız bilgiyi doğru kanallardan alma ve aktarma konusunda çok dikkatli. Felaket tellallığı yapan kimilerine de yine toplum olarak prim vermiyoruz. Zamanımızı mümkün olduğu kadar evde geçirme çağrımız giderek karşılık buluyor. Tedbirleri bizler tek tek uyguluyoruz. Fakat farkında mıyız? Bu tek tek, şahıs şahıs yaptıklarımızı, bütün Türkiye olarak yapıyoruz. Tek tek yaptıklarımızı 83 milyon birlikte yapıyoruz. Mücadelemiz endişe baskısından, karartılı havadan çıkıyor, canlılık ve enerji kazanıyor. Korkuya teslim olmuş bekleyişin yanlış olduğu yavaş yavaş görülüyor.”

“Biz başka bir ülke olmayacağız”

“Türkiye, tedbirleri ciddiyetle almamış bazı ülkelerle kıyaslanıyor. Bu kıyaslamanın pek rasyonel olmadığını belirtmek zorundayım. Türkiye onu çevreleyen risklere set çekerek büyük zaman kazandı, sağduyulu bir politika izledi. Sosyal psikolojiyi de titizlikle dikkate aldı. Paniğe yol açarak hastalığın yayılmasına neden olacak strateji ve uygulamalardan uzak durdu. Risk alanını daralttı. Tedbirleri hâkim kılarsak biz başka bir ülke olmayacağız. Yakın ya da uzak başka bir ülkeye benzemeden bu zor günleri aşma fırsatımız var.”