Hükümetin teklifine göre gıdalarla ilgili bilimsel dayanağı olmadan “yanıltıcı yayın” yapan veya “korku ve güvensizlik” oluşturanlara 20 bin ile 50 bin lira arasında para cezası verilmesi planlanıyordu. Ancak yasanın bir çerçevesinin olmaması, kamuoyunda sansüre yol açacağı tartışmalarına neden olmuştu. Gıda Mühendisleri Odası Başkanı Yaşar Üzümcü, teklifin geri çekilmesinden memnun. Teklifin bir çerçevesinin olmadığının altını çizen Üzümcü, “Hangi yayının bilimsel hangi yayının yanıltıcı olacağı belli değildi. Otosansüre neden olacaktı” diye konuştu.
Kanun teklifi görüşmelerine haftaya devam edilecek ancak “yanıltıcı yayın” yapan veya “korku ve güvensizlik” oluşturanlar ile ilgili maddeleri tekliften çıkarıldı. Medyascope’a konuşan Gıda Mühendisleri Odası Başkanı Yaşar Üzümcü, “Torba yasadaki bazı değişikliklerinin belirsiz olması ve çerçevenin net bir biçimde ortaya konulmaması nedeniyle biz yasayı eleştirip uyarılarda bulunmuştuk. Onlar da söylediklerimizin haklı olduğunu gördüğü için teklifin ilgili maddeleri geri çektiler” dedi.
“Kanunun çerçevesi belli değildi”
Üzümcü, “yanıltıcı yayın” yapan veya “halka korku ve güvensizlik” veren yayınlarla ilgili uzun zamandır bir adım atılmasını beklediklerini ve bunu desteklediklerini söyledi. Yasadaki boşlukları eleştiren Üzümcü, teklifle ilgili endişelerini şöyle anlattı: “Bu teklifte, taklit ve tağşiş gıda üreten firmalar ve gıda konusunda halkı yanıltıcı bilgi verenlere kişilere yönelik ağır cezası verilmesi öngörülüyordu. Biz bunu destekliyorduk, bunun zaten olması gerekiyordu. Ancak bilgi kirliliği ile kamuoyunu yanıltanlara yönelik ceza verilmesinin çerçevesi belirsizdi. Gıda Bilim Kurulu kurulacağı söylendi ancak bunun daha net ve çerçevesinin belli olması gerekiyordu. Bu kurul kime ve neye göre bir ceza verecekti? Hangi yayının bilimsel hangi yayının yanıltıcı olacağı belli değildi. Otosansüre neden olacaktı. Bu yasadaki belirsizlikler nedeniyle bizim gibi meslek kuruluşlarının gıda konusunda yapacağı bilimsel çalışmalarında önü kesilebilirdi.”
“Otosansüre neden olacaktı”
Kanun teklifiyle birlikte gıda konusunda halkı bilimsel verilerle bilgilendirmek isteyen yayınların da tehlikeye girmesinden korktuklarını belirten Üzümcü, “Medyada yayın yapıldığında herhangi bir cezayla karşılaşmasının, medyayı otosansüre neden olacağını düşünüyorduk. Gazetecilerin bir cezayla karşılaşmaktan çekinecekleri için otosansür uygulamasının genişlemesinden endişe ediyorduk. Burada hem bilimsel konuşacak olan üniversite hocaları hem bizler gibi kamu kuruluşlarının yapacağı açıklamalarda ‘Acaba ceza alacak mıyım?’ düşüncesi yaygınlaşacaktı” sözleriyle yasadaki boşlukları eleştirdi.
“Gıda ile ilgili kanunlar torba yasa ile değil müstakil yasalarla Meclis’e gelmeli”
Hükümetin gıda ile ilgili kanunları torba yasayla Meclis’e getirmesini de eleştiren Üzümcü, sözlerini şöyle sürdürdü: “Gıda yaşamsal bir konu, gıda ile ilgili olan yasal düzenlemelerin torba yasayla önümüze getirilmesi yanlış. Gıda meselesinin torba yasalarla değil, müstakil yasalarla Meclis’e gelmesi lazım. Kaçak alkolden dolayı onlarca insan hayatını kaybetti. Böyle ciddi meselelerin torba yasayla Meclis’e getirilmesi yanlış. Gıda ile ilgili kanun hazırlıklarının her aşamasında hiçbir maddi kaygısı olmayan ve halkın sağlığını önceleyen kamu niteliğindeki meslek kuruluşları, üniversiteler ve meslek odalarının da yer alması gerekiyor.”
