Neredeyse bir yıldır dünyayı etkisi altına alan ve tüm ülkeleri ekonomik, sosyal ve psikolojik olarak olumsuz etkileyen Kovid-19 salgınının çaresi, büyük bir hızla geliştirilmiş olan koronavirüs aşıları. İstanbul Aile Hekimliği Derneği (İSTAHED) Yönetim Kurulu, Türkiye’deki Aile Sağlığı Merkezleri’nin (ASM) aşılama yükünü kaldırabilmesi için önlem alınmasını ve aşıyla ilgili sürece aile hekimlerinin de dahil edilmesini istedi.
İSTAHED Yönetim Kurulu’nun yaptığı yazılı açıklamada, “Birçok firmanın aşı konusunda hızla onay almaya başladığı bu süreçte, ülkemiz açısından elimizdeki neredeyse tek ve en büyük olasılık olarak Çin menşeli Sinovac firmasının inaktif virüs aşısı olduğunu da bakanlığın açıklamaları ile öğrendik. Aşıların üç milyonluk ilk parti dozunun ülkemize geldiği ve Halk Sağlığı Laboratuvarlarında yapılan rutin incelemenin başladığını da yine Bakanlık açıklamaları ve haber kaynakları aracılığı ile öğrenmiş durumdayız. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın çeşitli zamanlarda yaptığı açıklamalardan aşının tüm sağlık çalışanlarından başlamak üzere öncelikle 65 yaş üstüne yapılacağı 28 günlük iki doz olarak uygulanmaya karar verildiği, vatandaşların MHRS sisteminden randevu alarak aşılarını yaptırabilecekleri anlaşılmaktadır” denildi.
Vatandaş, aşılar için ASM’leri tercih edecektir
Açıklamada, Sağlık Bakanlığı’nca karşılanacak olan koronavirüs aşılarının, ASM’ler, kamu ve üniversite hastaneleri ile özel hastanelerde oluşturulacak koronavirüs aşı uygulama birimlerince yapılacağı fakat ASM’lerin bu yükü kaldırmasının zor olduğu belirtildi:
“Aşı uygulama merkezi seçiminin tercihe bırakılması halinde, vatandaşlarımızın, genel sağlık hizmet alım alışkanlıkları ve pandemi sürecinin etkisi dikkate alınırsa, aşılamanın büyük bir bölümünün aile hekimliklerinde yapılacağını tahmin etmek çok da zor değildir. Ülkemizde her ne kadar 27 bin aile hekimliği birimi olsa da bunların yaklaşık 25 bininde aile hekimi, yine yaklaşık 21 bininde de aile sağlığı çalışanı istihdamı vardır. Yani elimizdeki açılmış görünen aile hekimliklerinin iki bininde hekim, hekimi olan birimlerin üç bininde de aşılama hizmetlerinin olmazsa olmazlarından olan bir hemşire, ebe ya da acil tıp teknisyeni çalışmamaktadır. Bina yapıları arasında da oldukça büyük farklar olup, zemin katta bir dükkan, bir apartman dairesi, müstakil bir prefabrike yapı ya da standartlara uygun yapılmış binası olan aile sağlığı merkezlerinde hizmet verilmektedir. Bu verilere rağmen üç kişilik ekiplerin kurulacağı, günlük 1,5 milyon doza aşı yapabilecek kapasitemizin bulunduğu ve çok güçlü bir birinci basamağımızın olduğu fikriyle bu argümanın desteklendiğine dair açıklamaları görünce ve bu planlama konusunda birinci basamakta herhangi bir hazırlık ve bilgilendirme yapılmadığını görünce, endişeli olduğumuzu da belirtmek istiyoruz.”
“Aile hekimleri, sürece dahil edilmelidir”
İSTAHED’in açıklamasında Sağlık Bakanlığı’na şöyle seslenildi: “Elimizde mevcut olan Kovid-19 aşısının uygulamasında en önemli ayak olarak görülen aile hekimlerinin planlama sürecine dahil edilmemesi önümüzde yeni bir kaosun olacağının da göstergesidir. Sağlık Bakanlığı’nı en azından bu sefer, böylesi önemli bir konuda, sıkışık bir takvime bağlı bir uygulamada uygulayıcılarla daha şeffaf bilgi paylaşmaya ve istişareye davet ediyoruz.”
