Birleşmiş Milletler Kadın Birimi (UN Women) ve Parlamentolar Arası Birlik (IPU), “Siyasette Kadın 2021” haritasını açıkladı.
Dünya genelindeki kadın milletvekili oranında artış gözlense de haritaya göre dünya siyasetinde toplumsal cinsiyet eşitliği istenen seviyeye hâlâ gelemedi.
UN Women ve IPU 2005 yılından beri her yıl siyasette kadınların payını gösteren bu haritayı hazırlıyor.
Bu senenin haritasının verilerine göre, dünya genelinde kadın milletvekili oranı geçtiğimiz yıla göre küçük bir artış göstererek yüzde 24,9’dan yüzde 25,5’e çıktı. Türkiye ise kadın milletvekili oranı sıralamasında 122’inci sıradan 129’ncu sıraya geriledi.
Kadın hükümet ve devlet başkanı sayısı dünya genelinde arttı
Haritaya göre, 22 ülkenin devlet ve hükümet başkanı koltuğunda kadınlar oturuyor. Bu sayı 2020 yılında 20’ydi. 1 Ocak 2021 tarihi itibariyle devlet başkanı kadınların oranı yüzde 5,9’a, hükümet başkanı kadınların oranı da yüzde 6,7’ye yükseldi. Yani 152 ülkenin yalnızca dokuzunun devlet başkanı ve 193 ülkenin sadece 13’ünün hükümet başkanı kadın. Kadın yöneticilerin çoğu ise Avrupa ülkelerinde.
12 ülkenin hükümetinde hiç kadın yok
Öte yandan hükümetinde hiç kadın bakan olmayan ülkelerin sayısında da artış var. Bu sayı 2020’de dokuz iken, 2021’de 12’ye yükseldi. Azerbaycan, Ermenistan, Brunei, Kuzey Kore, Papua Yeni Gine, Saint Vincent ve Grenadin Adaları, Suudi Arabistan, Tayland, Tuvalu, Vanuatu, Vietnam ve Yemen yönetimlerinde kadın temsilci bulunmuyor.
Kadın bakanların sayısı arttı
Bakanlık pozisyonlarındaki kadınların oranı ise yüzde 21,9’a çıktı. Siyasette Kadın 2021 haritasına göre; hükümet ve devlet başkanı kadınların ve bakan düzeyindeki kadınların oranı, tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Kadın bakanların oranının yüzde 50’den daha fazla olduğu ülkelerin sayısı ise düştü. 2020 yılında bu sayı 14 iken, 2021 yılında 13’e indi.
Bu ülkeler ve kadın bakan oranları şu şekilde;
Nikaragua – yüzde 58,82
Avusturya – yüzde 57,14
İsveç – yüzde 57,14
Belçika – yüzde 57,14
Arnavutluk – yüzde 56,25
Ruanda – yüzde 54,84
Kosta Rika – yüzde 52
Kanada – yüzde 51,43
Andora, Finlandiya, Fransa, Gine-Bissau, İspanya – yüzde 50
Dünya hükümetlerinde kadın temsilci oranları
2021 yılı itibariyle kadın siyasetçi oranı Litvanya’da yüzde 8’den yüzde 43’e yükselirken, Belçika’da yüzde 25’ten yüzde 57’ye çıkarak ikiye katlandı.
Sahraaltı Afrika bölgesinde Namibya büyük bir adım atarak kadın bakanların oranını yüzde 15’ten yüzde 39’a çıkardı. Ruanda, yüzde 54,8’e ulaşan kadın bakan oranı ve aynı zamanda kadın parlamenter oranıyla bölgede lider.
ABD’nin Joe Biden liderliğindeki yeni hükümeti, ülke tarihinin toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamaya en yakın hükümeti oldu. Kadın bakanların oranı yüzde 17’den yüzde 46’ya çıktı. Kıtanın lideri ise yüzde 58,82 kadın bakan oranıyla Nikaragua.
Asya’da Moğolistan 2021’de kadın bakan oranını yüzde 6,7’den yüzde 18,8’e çıkardı.
Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgesinde Lübnan başı çekiyor. Ülkenin kadın bakan oranı yüzde 31,6. Tunus da Lübnan’ı takip ediyor. Ülke, kadın bakan oranını yüzde 6,9’dan yüzde 29,2’ye çıkardı.
Pasifik’te Kibirati sadece bir kadın bakana sahipken, ilk kez bir kadın meclis başkanı oldu.
Yeni Zelanda’da da kadın bakan oranında artış var. Ülke geçtiğimiz yıla göre sayıyı yüzde 10 artırarak kadın bakan oranını yüzde 40’a çıkardı.
Savunma, finans ve dışişlerinde kadının rolü artıyor
Savunma bakanlıklarındaki kadın oranı 2020 yılında yüzde 10,1 iken, 2021 yılında küçük bir artışla yüzde 11,9’a çıktı. Finans bakanlıklarındaki kadın oranında da artış görülüyor: 2020 yılında yüzde 11,5 olan kadın oranı yüzde 13,6 oldu. Dışişleri bakanlıklarındaki kadın oranı ise önemli bir artış göstererek yüzde 16,82’den yüzde 26’ya çıktı.
Siyasette Kadın Haritası, dünya siyasetinde kadın temsiline dikkat çekiyor
BM Kadın Birimi İcra Direktörü Phumzile Mlambo-Ngcuka harita verileri ile ilgili şunları söyledi:
“Kadınların karar alma mekanizmalarına dahiliyeti olmadan hiçbir ülke kalkınamaz. Bu yılın haritası bize gösterdi ki kadınları karar alma mekanizmalarının merkezine yerleştirmek ve temsiliyetlerini sayıca artırmak için cesur ve kararlı adımlar atmalıyız. Bunu hemen yapmalıyız.”
IPU Genel Sekreteri Martin Chungong ise kadınların karar alma mekanizmalarında artış oranının yeterli olmadığını ifade ederek, “Özellikle salgın sırasında ön saflarda yer alan sağlık, bakım ve hizmet sektöründe çalışan kadınların oranının yüzde 70 olduğunu düşünürsek hiç yeterli değil. Kadınların siyasette daha fazla temsili için kadın erkek hep birlikte çalışmalıyız. Şu anda ihtiyacımız olan siyasi irade” dedi.
