Çarşamba günü Mısır’daki Süveyş Kanalı’nda karaya oturarak kanalın geçiş yolunu kapatan Ever Given adlı konteyner gemisini kurtarma çalışmaları sürüyor. Deniz trafiğinin durması nedeniyle 200’den fazla geminin kanal girişinde beklediği aktarılırken geminin sahibi olan Japon şirketi Shoei Kisen, tedarik zincirlerinin aksaması nedeniyle milyonlarca dolar tazminat ödemek zorunda kalabilir.
Çarşamba günü (24 Mart), Çin’den Hollanda’nın Rotterdam bölgesine giden “Ever Given” adlı 400 metrelik konteyner gemisi, şiddetli rüzgar ve kum fırtınası sebebiyle Mısır’daki Süveyş Kanalı’nda karaya oturmuştu. Geminin kanalın geçişini kapatmasıyla bölgede deniz trafiği dururken iki gündür devam eden kurtarma çalışmaları kapsamında geminin kanaldan çıkartılabilmesi için dokuz römorkun (çekici) görev yaptığı belirtildi.
Tayvanlı Evergreen Marine şirketi tarafından işletilen 200 bin tonluk geminin, kanalın güney girişinde sıkıştığı belirtilirken bugün (26 Mart Cuma) kanalın kuzey ve güney girişinde bekleyen gemilerin sayısı da 200’ü geçti. Kanalın 1860’larda inşa edilen kuzey bölümü 2015’te yapılan son düzenlemeyle iki şeride genişletilmişti ancak Ever Given’in sıkıştığı güney bölümü yalnızca tek şeritten oluşuyor.
Kanalın girişinde bekleyen ve sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) taşıyan yedi tanker ise Ever Given’ın deniz trafiğini durdurmasının ardından cuma günü başka bir rotaya yönlendirildi.
Sıkışan konteyner gemisi, kanalın her iki ucunun da kapanmasına sebep olurken Panama bandrollü Ever Given’ın karaya oturmasının küresel ticarette toplam 9,5 milyar dolar (77 milyar TL) değerinde zarara sebep olduğu belirtildi. Ancak analistler, ham petrol ve sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) talebinin düşük sezonda olmasıyla, kanalın kapanmasıyla nakliyede yaşanan gecikmelerinin enerji piyasaları üzerinde “düşük bir etkiye” sebep olacağını öngörüyor.
Reuters’ın haberine göre ise Ever Given’in sahibi olan Japon şirket Shoei Kisen, deniz trafiğinin tıkanmasıyla milyonlarca dolarlık tazminat ödeme tehdidiyle karşı karşıya kalabilir. Habere göre, Süveyş Kanalı Kurumu (SCA), kanalın geçişinin kapanmasıyla birlikte oluşan zararları gerekçe göstererek Shoei Kisen’den tazminat talep edebilir. Öte yandan kanal girişinde bekletilen çok sayıda kargo gemisinin alıcı ve göndericileri de bozulan mallar ve geciken teslimatlar nedeniyle şirketten zararlarının karşılanmasını isteyebilir.
Japon Shoei Kisen firması, cuma günü yaptığı açıklamada, gemiyi yeniden yüzdürmeye yönelik çalışmaların devam ettiğini ancak sorunun ne zaman çözüleceğine yönelik henüz kesin bir tarih verilemeyeceğini duyurdu. Japon basınına konuşan bir şirket sözcüsü, “Kurtarma çalışmalarının ne zaman başarıyla sonuçlanacağına dair bir tahminimiz yok” dedi.
The Guardian’da yer alan habere göre, Mısırlı bir kanal yetkilisi gemiyi yeniden yüzdürme operasyonunun “hassas ve karmaşık” olduğunu ve yetkililerin kanalın kapanma süresini uzatabilecek “herhangi bir komplikasyondan” kaçınmak için oldukça dikkatli bir şekilde çalıştığını söyledi. Kanal yetkilisi, gemiyi suyun yüzeyine çıkarmak için gerekli 12 ila 16 metre derinliğe ulaşmak için 20 bin metreküp kum kaldırılması gerektiğini ve böylece geminin tekrar hareket edebileceğini belirtti.
Nakliye verileri ve denizcilik haberlerini derleyen Lloyd’s List’in tahminlerine göre, kanaldan her gün ortalama 9,6 milyar dolar değerinde mal sevkiyatı yapılıyor. Bu trafiğin yaklaşık dörtte birini Ever Given gibi konteyner gemileri oluşturuyor. Kuruluşun verilerine göre kanaldan her gün ortalama 50’den fazla gemi geçiyor.
Kurtarma çalışmaları sürerken Rusya, kanal girişinde bekleyen gemilere “alternatif bir rotayla” yardım teklifi yaptı. Rusya Devlet Nükleer Enerji Kuruluşu (Rosatom), Twitter hesabından yaptığı açıklamayla, kanalda bekleyen veya kanalı kullanacak gemilere Kuzey Deniz Yolu’nu (Arktik Deniz) kullanmalarını önerdi.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Süveyş Kanalı’nda yaşanan tıkanıklıktan sonra Kuzey Deniz Yolu’nun önemine ilişkin açıklamalar yapan Rosatom Arktik İşleri Özel Temsilcisi Vladimir Panov, “Süveyş Kanalı’ndaki olay, Avrupa ile Asya arasındaki rotaların ne kadar kırılgan olduğunu gösterdi. Sürdürülebilir bir uluslararası deniz taşımacılığı için alternatif rotaların geliştirilmesi gerekiyor. Bu bağlamda Kuzey Deniz Yolu’nun önemi de artıyor. Buz kütlesine takılırsanız, buzu kırma konusunda iyi olan buzkıranlarımız da var” diye konuştu.
Dünyanın en önemli deniz ticaret yollarından biri olan Süveyş Kanalı’nı yılda yaklaşık 19 bin gemi kullanıyor. Dünyadaki deniz ticaretinin yüzde 10’luk bölümünün yapıldığı kanal, konumu gereği Asya ile Avrupa arasındaki en kısa deniz yolu olma özelliğine sahip.
