Ders başına ücret alarak çalışan öğretmenlerin durumu, son dönemde KPSS’den yüksek puan alan binlerce öğretmenin mülakatta düşük puan verilerek elenmesiyle yeniden gündeme geldi. Ücretli öğretmenler asgari ücretten düşük maaşla çalıştırılırken çalışma şartları da oldukça zorlu. Medyascope’a konuşan iki ücretli öğretmen, zaman zaman idareciler ve velilerin kendilerini yetersiz gördüklerini belirtirken güvencesiz çalışmanın kendileri için ne kadar zor olduğunu anlattı.
Ücretli öğretmenlerin çalışma koşulları ve aldıkları maaş ile hayatlarını devam ettirebilmeleri giderek zorlaşıyor. Medyascope’a konuşan ücretli öğretmenler, geleceklerinden endişe duyarak ve hiçbir güvenceye sahip olmadan çalışmanın zorluklarına dikkat çekerken bazı okul idarecilerinin ve velilerin kendilerine yaklaşımlarının da sorunlu olduğunu söyledi.
Asgari ücretten daha az kazanıyorlar
Bu yıl ek ders ücretlerine yapılan zamların ardından ücretli öğretmenlerin ders başına aldıkları ücret 28 TL’ye çıkarıldı. Bir ücretli öğretmen haftada en fazla 30 saat ders verebiliyor. Üst sınırdan ders veren öğretmenlerin aylık kazancı üç bin 360 TL. Yani 2022 yılı için belirlenen dört bin 253 TL değerindeki asgari ücretten yaklaşık 890 lira daha az. Ücretli öğretmenlere geçen sene ise ders başına 21,46 TL ödeniyordu.
Ücretli öğretmenlerin maaşlarının düşüklüğünün sebeplerinin başında ise kendilerine özel bir ödeme modeli geliştirilmemesi geliyor. Ücretli öğretmenler de kadrolu öğretmenlerle aynı ek ders ücretini kazanıyor.
Kadrolu bir öğretmen atanırsa ücretli öğretmenin işine son veriliyor
Maddi kazancın yanı sıra ücretli öğretmenlerin sigortası da tam yatırılmıyor. Ücretli öğretmenlerin iş güvenliği de yok ve yerlerine kadrolu bir öğretmen atandığında işlerine son veriliyor.
Ücretli öğretmenlik süreci
Ücretli öğretmen olmak isteyenler e-devlet üzerinden başvuruda bulunuyor. Ardından bu başvuruları değerlendiren il veya ilçe milli eğitim müdürlükleri herhangi bir sınav veya mülakat aşamasına gidilmeden adaylara görev alabilecekleri okulları sunuyor. Öğretmenler kendilerine sunulan okulları kabul ettikten sonra göreve başlıyor. 2021-2022 eğitim öğretim yılının ücretli öğretmenlik başvuruları 11 Ağustos 2021 ile 3 Eylül 2021 tarihleri arasında alındı.
İlgisiz bölümlerden mezun olanlar da ücretli öğretmen olarak görevlendiriliyor
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Görevlendirmeler ilan edildikten sonra diploma ve KPSS sonuç belgesi gibi belgeler talep edilse de KPSS sonucu başvuru şartlarından biri değil. Sınıf öğretmenliği, branş öğretmenliği ve okul öncesi öğretmenliği için ilgili lisans bölümlerinden mezun olmak ücretli öğretmenlerin görevlendirilme kriterleri arasında. Buna rağmen, bazı ücretli öğretmenlerin eğitimini aldığı alandan oldukça farklı branşlarda görevlendirildiklerini gösteren listeler kamuoyuna yansımıştı.
Milli Eğitim Bakanı Özer düzenleme sinyali vermişti
Geçen gün katıldığı bir televizyon programında ücretli öğretmenlik hakkında düzenleme yapabileceklerini belirten Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, düzenlemenin içeriğine dair ise bilgi vermemişti.
“Sürekli geçici olduğumu söylüyorlar”
Medyascope’a konuşan ücretli öğretmenler ise iş güvenliklerinin olmaması ve gelecek kaygısı içinde çalışmanın yanı sıra, bazı okul yöneticilerinin ve velilerin kendilerine yaklaşımlarından da rahatsız.
Yalova’da yaklaşık dört yıldır ücretli öğretmen olarak çalışan Ayşe(*), atanmamasına rağmen işini yapmak için ücretli öğretmen olarak çalışmayı seçtiğini ancak büyük mağduriyet yaratan bir sistemin içine girdiğini sonradan fark ettiğini anlattı. Okuldaki bazı idarecilerin ve velilerin ücretli öğretmenlere yaklaşımlarının da sözleşmeli öğretmenlere göre farklı olduğunu vurgulayan Ayşe, “İlk senem oldukça iyi geçti ama ücretli öğretmen olmamın sorunlu olduğunu vurguladılar ve bana sürekli geçici olduğumu söylediler. Bazı veliler, çocuklarının, geçici öğretmenden değil ‘gerçek öğretmenden’ eğitim almasını istiyor. Sırf ücretli diye öğretmenine yardım etmeyen okul müdürlerinin olduğunu da duydum. Yine de bazı veliler imza toplayarak bizi kadroya geçirmenin bir yolu olup olmadığını soruyor” diye konuştu.
“Sözleşmeli öğretmen atanınca bir anda işsiz kalıyorsunuz”
Ayşe, geleceğe dair yaşadığı sorunları ve hiçbir güvenceye sahip olmadan çalışmanın zorluklarını ise şu cümlelerle anlattı: “İl ve ilçe milli eğitim müdürlükleri öğretmen açığı olan okulları belirledikten sonra ücretli öğretmenler buralara yerleştiriliyor. O okulda ne kadar çalışacağımız belli olmuyor. Sözleşmeli öğretmen atanınca bir anda işsiz kalabiliyorsunuz. Bilmeyenlere ‘Taşeronuz’ diye açıklıyorum. Haziran ayında okullar kapanınca çıkışımızı verip eylül ayında yeniden bir yerde görev veriyorlar.”
“KPSS’ye girmeden öğretmenlik yapanlar var”
Haftalık ders saatlerini müdürlerin belirlediğini, resmi tatillerde, sağlık sorunları nedeniyle rapor alındığında ücret kesintisine gidildiğini ve sigorta ödemesinin okula gidilen gün kadar yatırıldığını aktaran Ayşe, “KPSS’ye girmeden öğretmenlik yapanlar var. Bu noktada okul müdürlerinin inisiyatifi daha ağır basıyor. Madem öğretmen olmak için eğitim önemli değil, neden üç ay boyunca eğitime tabi tutuluyoruz? Dört yıldır bu sistemdeyim. Artık kendi işimden ayrılıp başka bir işte çalışmayı kendime yediremiyorum. Bir inşaatta çalıştığı için hayatını kaybedenler var. Keşke olabildiğince çok atama yapılsa ve hepimiz işlerimize kavuşsak” dedi.
Kahramanmaraş’taki bir köy okulunda çalışan sınıf öğretmeni Hakan(*) ise ücretli öğretmenlerin pek çok kesim tarafından “yetersiz” sıfatıyla nitelendirildiğini ancak bunun sebebinin uygulamanın yanlışlığı olduğunu belirtti.
“Mühendislik bölümünü öğretmenlik için bıraktım”
Bu yılki KPSS’den yüksek puan almasına rağmen mülakatta düşük puan verilerek atanmayan Hakan, öğretmen olmak için mühendisliği bıraktığını ve bu mesleği sevdiğini belirtirken geleceğini planlayamadığı ve güvencesiz çalıştığı için kendisini kötü hissettiğini söyledi.
“Ücretli öğretmenlik sistemine tamamen karşıyım”
Ücretli öğretmenlik sisteminin kaldırılması ve bütün öğretmenlerin sözleşmeli çalışması gerektiğini savunan Hakan, “Bu sisteme tamamen karşıyım. Ücretli öğretmenliğe kabul edilirken hiçbir mülakata tabi tutulmuyoruz. Özellikle ilkokul kademesini çok hafife alıyorlar. İsteyen herkesin ücretli öğretmen olabilmesinden çok rahatsızım. Bir dönem için çalışıyorum. Eğer buradan ayrılırsam başka bir yerde çalışamıyorum” diye konuştu.
* Ücretli öğretmenlerin gerçek isimleri, güvenlik endişeleri nedeniyle haberde kullanılmamıştır.
