Türkiye, Kahramanmaraş’ın Afşin-Elbistan ovasındaki kömürlü termik santralleri, kış mevsimlerinde bölgede külle karışık siyah kar yağmasına yol açtığı için tanıyor. Buna rağmen Afşin-Elbistan A Termik Santrali’nin kapasitesini yüzde 50 büyütmek isteyen proje için Afşin’de gerçekleştirilen Halkın Katılımı Toplantısı, vatandaşların sert tepkilerine yol açtı. Toplantıya katılan bir vatandaşın anlattıkları bölgedeki durumu özetliyor: “Bizi susuz koydunuz, kanser ettiniz. Bilinmeyen bir sürü hastalıklar verdiniz. Yakamızdan elinizi çekin ya!”
Türkiye’nin en büyük üç kömürlü termik santralinden ikisi, Kahramanmaraş’taki Afşin-Elbistan ovasında yer alıyor. Ancak yan yana çalışan Afşin-Elbistan A ve Afşin-Elbistan B Termik santrallerinden biri için başlayan kapasite genişletme projesi, halihazırda iki termik santral, kül depolama sahaları ve devasa açık ocak linyit madenlerinin bitişiğinde yaşayan bölge halkını endişelendiriyor.
Dört üniteden oluşan ve 1,355 MW kurulu güce sahip Afşin-Elbistan A Termik Santrali’ne iki yeni ünite eklenerek, santralin kurulu gücünü 2,000 MW üzerine çıkarmak isteyen projenin Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) süreci, 4 Aralık 2020’de Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na yapılan başvuruyla başlamıştı. ÇED süreci kapsamındaki Halkın Katılımı Toplantısı dün (28 Nisan) gerçekleştirildi.
Afşin-Elbistan ovasında yaşayan vatandaşlar toplantıda, “Bizi susuz koydunuz, kanser ettiniz Yakamızdan elinizi çekin ya!” diye tepki gösterdi. Toplantıya katılan çevre örgütü temsilcileri ve uzmanlar ise iklim değişikliğine, su sorunlarına ve kömürlü termik santral yüzünden Kahramanmaraş’ta meydana gelen erken ölümlere dikkati çekti.
Kahramanmaraş’ın Afşin-Elbistan bölgesinde kurulu termik santraller, yaydıkları baca gazları ve yol açtıkları kül yüzünden, bölgeye kış mevsiminde külle karışık “siyah kar” yağması yüzünden her yıl Türkiye gündemine geliyor.
Türkiye’nin en büyük üç kömürlü termik santralinden ikisi burada
Afşin ilçesinde, Afşin Belediyesi’ne bağlı bir düğün salonunda düzenlenen toplantı, Afşin-Elbistan A Termik Santrali’nin Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) tarafından özelleştirilmesinin ardından santralin yeni sahibi haline gelen Çelikler Holding’in kapasite artırımı projesinin tanıtımıyla başladı.
Dört üniteye sahip Afşin-Elbistan A Termik Santrali, 1,355 MW kurulu gücüyle, kurulu güç kapasitesine göre Türkiye’nin en büyük üçüncü kömürlü termik santrali. Proje onaylanırsa, beşinci ve altıncı üniteler inşa edilecek ve santralin kurulu gücü 2,000 MW’ın üzerine çıkacak. Bu da Afşin-Elbistan A Termik Santrali’ni Türkiye’nin en büyük ikinci kömürlü termik santrali yapacak.
Toplam 688 MW gücündeki iki yeni ünite, santralin kömür tüketimini de artıracak. Saatte 729 ton kömür tüketmesi planlanan iki yeni ünite, halihazırda saatte 2,000 ton kömür tüketen santralin toplam tüketimini, saatlik yaklaşık 2,700 ton seviyesine çıkaracak. Santralde yakılan kömür, bölgedeki açık ocak linyit madenlerinden sağlanacak.
Toplantıda söz alan tüm yurttaşlar kapasite artışına karşı çıktı
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
ÇED firması yetkilisi tarafından yapılan sunumun ardından söz alan Afşin-Elbistan ovası sakinleri ile çevre örgütü temsilcilerinin tümü, kapasite geliştirme projesinin iptal edilmesini, ovada çalışmayı sürdüren iki kömürlü termik santralin faaliyetlerininse durdurulmasını istedi.
Afşin ve Elbistan çevresinde yaşayanlar, 1980’lerde santrallerin kurulduğu dönemde sevindiklerini ve birçok kişinin santrallerde çalıştığını ancak ilerleyen yıllarda sağlık ve çevre etkilerini, bölgedeki susuzluğu gördükçe santrallerin gerçek etkilerini anladıklarını anlattı.
Çiftçiler topraklarının zehirlendiğini devletin de kabul ettiğini, yerli üretim sebze-meyvelerin bölgede alıcı bulamadığını aktarırken, birçok yurttaş termik santrallerin kullandığı soğutma ve proses suyu yüzünden bölgelerinde su baskısı hissettiklerini ve susuzluk yaşadıklarını belirtti.
Afşin ve Elbistan ilçeleri çevresinde yaşayan vatandaşların tümü, bölgede kanser tür ve sayısı ile göğüs hastalığı sıklığının arttığını anlattı. Afşin-Elbistan ovası sakinlerinin birçoğu ya kendilerinin hasta olduklarını ya da yakınlarının birçoğunu hastalıklar yüzünden erken yaşlarda kaybettiklerini söyledi.
Toplantıya katılan halk sağlığı uzmanı Prof. Dr. Ali Osman Karababa, Bakanlık ve şirket temsilcileri ile Kahramanmaraş Çevre Şehircilik İklim Değişikliği İl Müdürlüğü yetkililerine, bölgede artan kanser vakalarını anlattı. Dünya Sağlık Örgütü’nün 2013 yılında kirli havayı en önemli kanser yapıcı nedenler listesine aldığını, kömürlü termik santrallerin hava kirliliğine neden olan sanayi tesislerinin başında geldiğini aktaran Prof. Dr. Karababa, planlanan iki yeni termik santral ünitesinin devreye girmesi halinde, Afşin ve Elbistan’da 1,900 erken ölümün daha yaşanacağını anlattı.