İrlanda hükümeti tarafından iki bin sanatçı, müzisyen ve yazara haftalık 325 euro temel gelir ödenmeye başlandı. Söz konusu plan ilk kez bu yılın ilk aylarında gündeme gelmişti.
“Sanat için Temel Gelir (Basic Income for the Arts)” planına ilişkin detaylar ilk olarak İrlanda hükümeti tarafından Ocak 2022’de duyurulmuştu. Kültür ve Sanat Bakanı tarafından bu plan için yaklaşık 25 milyon euro tutarında bir harcama yapılıyor. Söz konusu plana dokuz binden fazla kişi başvurdu ve bunların arasından temel gelir almaya hak kazanan iki bin kişi rastgele seçildi. Müzisyenler ve sanatçılar, üç yıl boyunca ödeme alacak olanların çoğunluğunu oluşturuyor.
Sanatta çalışanlar için Temel Gelir Planı ilk olarak İrlanda Turizm, Kültür, Sanat, Gaeltacht, Spor ve Medya Bakanı Catherine Martin tarafından kurulan bir çalışma grubu tarafından önerilmişti. Çalışma grubu, sanatın koronavirüsün neden olduğu “benzeri görülmemiş hasardan” nasıl kurtulabileceğini önermek için kurulmuştu.
Kuzey İrlanda’da olduğu gibi İrlanda Cumhuriyeti’nde de sanat ve eğlence mekanları koronavirüs kısıtlamaları nedeniyle uzun süre kapalı kaldı.
Temel gelirden faydalanacak kişiler rastgele seçildi. Bu yüzden başvuranlara herhangi bir gelir testi uygulanmadı. Dolayısıyla temel gelir almaya hak kazanan iki bin kişi diğer sosyal yardımlardan faydalanmaya veya sanat dışında herhangi bir sektörden para kazanmaya devam edebilecek.
Temel gelirden kimler faydalanacak?
Temel gelirden faydalanacak kişilerin yapmak zorunda olduğu tek şey, bu gelirin nasıl bir etki yarattığı konusunda veri toplayan araştırma projesine katılmak. Öte yandan İrlanda hükümeti, gelir elde edecek kişilerin bir dökümünü hazırladı. Buna göre, 764 ile Dublin en fazla temel gelir alıcısına sayısına sahip yer olurken, onu 212 ile Cork ve 148 ile Galway takip ediyor.
700’den fazla görsel sanatçı, 584 müzisyen, 204 filmde çalışan ve 184 yazar ile birlikte temel gelirden faydalanmak üzere seçildi.
Ayrıca 32 dansçı ve koreograf, 13 sirk sanatçısı ve 10 mimarın yanı sıra yaklaşık 170 aktör ve tiyatroda çalışan diğerleri de bu listede yer alıyor. İrlanda dilinde ise temel gelirden yararlanan 50’den fazla kişi çalışıyor.
Programa çok sayıda kişi başvurdu
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Programa yönelik yüksek talep, başvuranların dörtte birinden daha azının temel gelir elde etme hakkına sahip olacağı anlamına geliyordu.
Martin yaptığı açıklamada, başvuran ve seçilmeyen birçok hayal kırıklığına uğradığını kabul ederek, “Başvurmak için zaman ayıran herkese çok minnettarım ve hayal kırıklıklarını anlıyorum” dedi.
Ancak Bakan, Sanat için Temel Gelir programının “sanatı ve yaratıcılığı nasıl desteklediğimizi kökten değiştirme potansiyeline” sahip olduğunu söyledi ve İrlanda’nın temel gelirin tüm insanlar için önemini kabul ederek, sektörde aktif insanları desteklemek için yeni bir modele öncülük edebileceğini belirtti.
Kaynak: BBC
Derleyen: Gökalp Badak
