Aşırı zenginlik ömrü kısaltıyor: İşte Rusya-Ukrayna savaşı başladığından bu yana ölen Rus oligarklar

Rusya’da salı günü (13 Eylül) meydana gelen bir başka gizemli ölüm, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in oligarkları ve karşıtlarının giderek artan şüpheli ölümlerini gündeme getirdi. İşte Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden bu yana şüpheli şekilde ölen oligarklar.

Yerel yetkililere göre, Uzakdoğu ve Kuzey Kutbu’nu Geliştirme Kurumu’nun üst düzey yöneticilerinden Ivan Pechorin, iki gün önce lüks yatından düştü ve Japon Denizi’ndeki Cape Ignatyev yakınlarında boğuldu. Pechorin’in cesedinin Vladivostok’ta bulunduğu iddia edildi.

Kurum tarafından yapılan yapılan açıklamada, “Uzak Doğu ve Kuzey Kutbu’nu Geliştirme Kurumu Havacılık Endüstrisi Genel Müdürü olan meslektaşımız Ivan Pechorin’in trajik ölümü 12 Eylül 2022’de tespit edildi” ifadelerine yer verildi.

Pechorin’in Rusya’nın havacılık endüstrisini modernize etmekle görevlendirildiği ve doğrudan Putin’e bağlı çalıştığı söyleniyor. Bu yılın başlarında, şirketin 43 yaşındaki genel müdürü Igor Nosov’un da felç geçirerek yaşamını yitirdiği açıklanmıştı.

Pechorin’in ölüm haberi, Rusya’nın en büyük özel petrol şirketi Lukoil’in yönetim kurulu başkanı Ravil Maganov’un bir hastane penceresinden kazara düşerek hayatını kaybettiğinin açıklanmasından iki hafta sonra geldi.

Çelişkili açıklamalar

Lukoil tarafından yapılan açıklamada, Maganov’un 1 Eylül’de “ağır bir hastalıktan sonra yaşamını yitirdiği” duyuruldu ancak daha fazla ayrıntı verilmedi. Haberlerde, Maganov’un Rusya’nın siyasi ve ticari seçkinlerinin sıklıkla tedavi gördüğü Moskova Merkez Klinik Hastanesi’nde öldüğü bilgisi verildi.

Raporlara göre, Maganov’un altıncı kat penceresinden düşmüş olabileceği belirtildi. Maganov’un sigara içerken takılıp düştüğünü iddia eden bazı kaynaklar, pencerenin yanında bulunan sigara paketine dikkat çekti. RBK haber sitesi ise polisin intihar olasılığını araştırdığını yazdı.

Maganov ölen ilk Lukoil yetkilisi değil

Lukoil, Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline son verilmesi çağrısında bulunan birkaç Rus şirketinden biriydi. Maganov, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırından sonra şüpheli şekilde hayatını kaybeden ilk Lukoil yetkilisi değil.

Lukoil’in eski bir üst düzey yöneticisi Aleksandr Subbotin, geçen mayıs ayında Moskova’nın banliyösünde bir evin bodrum katında ölü bulundu. Rus basınında çıkan haberlere göre evin, arınma törenleri uygulayan şifacı Şaman Magua’ya ait olduğu belirtildi.

Magua, Subbotin’in alkol ve uyuşturucu etkisi altında evine geldiğini ve kendisinden bir şifa ritüeli gerçekleştirmesini istediğini söyledi.

Savaş karşıtı oligarkların şüpheli ölümleri

Ukrayna işgalinin başlamasından bu yana en az sekiz Rus oligark şüpheli şekilde yaşamını yitirdi. Hepsinin de Kremlin ile yakın ilişkileri, muazzam servetleri, Rus gazıyla bağlantıları ve Ukrayna konusunda savaş karşıtı duruşları vardı.

Her şey Rusya savaşa girerken St. Petersburg’da başladı. Ukrayna’da çatışmanın patlak vermesinden sadece bir ay önce, Gazprom’un üst düzey bir yöneticisi 60 yaşındaki Leonid Shulman, St. Petersburg yakınlarındaki evinin banyosunda bilekleri kesilmiş halde bulundu.

Polis yetkililerinin açıklamasına göre, Shulman’ın yanı başında bacağındaki yaralanmadan çektiği acıyı anlattığı bir intihar notu bulundu. Gazprom da Shulman’ın sağlık sorunları nedeniyle izinli olduğu yönünde açıklama yaptı. Ancak bu iddia, Varşova Enstitüsü’nün Gazprom Invest’te ulaştırma servisi başkanı olan Shulman’ın Rus gaz devinde olası bir yolsuzluk davasına karıştığını açıklamasının ardından şüpheli hale geldi.

Rusya’nın 24 Şubat’ta Ukrayna’yı işgal etmeye başlamasının ertesi sabahı, Gazprom Kurumsal Güvenlik’in üst düzey yöneticisi 65 yaşındaki Alexander Tyulyakov, Shulman ile aynı köyde bulunan evinde öldü. Rus Novaya gazetesine göre, cesedi garajda asılıydı. Gazete, bir polis kaynağının, Gazprom’un kendi güvenlik biriminin intihar mahalline polisle aynı anda geldiğini ve ölümü araştırdığını söylediğini aktardı.

Şüpheli ölümler sadace Rusya ile sınırlı değil

Yurtdışında meydana gelen iki ölümden biri, ailesiyle birlikte İngiltere’de yaşayan Mikhail Watford’un ölümü. Londra’da bir emlak imparatorluğu kuran, Ukrayna doğumlu 66 yaşındaki petrol ve gaz patronu Watford, 28 Şubat’ta Surrey’deki evinde ölü bulundu. Watford asılmış halde bulunurken İngiliz makamları, iş adamının ölümünü şüpheli olarak değerlendirdi.

Martta, Rus milyarder Vasily Melnikov ve ailesinin cesetleri, Rusya’nın batısındaki Nijniy Novgorod kentindeki lüks dairesinde bulundu.

Rus Kommersant gazetesine göre Melnikov, 41 yaşındaki karısı, 10 ve 4 yaşlarındaki iki küçük çocuğuyla birlikte bıçak yaraları nedeniyle hayatını kaybetti. Cinayet silahının olay yerinde bulunduğu iddia edildi.

Haberde, komşuları ve diğer akrabaları resmi açıklamayla aynı fikirde olmasa da Rus oligarkın intihar etmeden önce ailesini öldürdüğü iddiasına yer verildi.

Medya, Rusya’ya tıbbi ekipman ithal eden Melnikov’un şirketinin, Ukrayna’daki savaşa misilleme olarak uygulanan Batı yaptırımları nedeniyle iflasın eşiğinde olduğunu iddia etti.

Rus oligarkların şüpheli ölümlerine ilişkin en son vaka 19 Nisan’da İspanya’da yaşandı. 55 yaşındaki Rus oligark Sergei Protosenya, eşi ve kızıyla birlikte Lloret de Mar’da ölü bulundu. İddiaya göre, doğalgaz devi Novatek’in 400 milyon euroluk kişisel serveti olan eski başkanı Protosenya, eşini ve kızını baltayla öldürdükten sonra kendisini verandada asarak yaşamına son verdi. Katalan polisi vakayı hâlâ aktif olarak araştırıyor.

Protosenya ve ailesinin ölümünden sadece bir gün önce, Rus oligark Vladislav Avayev, eşi ve 13 yaşındaki kızları Moskova’daki evlerinde ölü bulundu.

Rus devlet haber ajansı TASS, ilk bilgilere göre, Putin’in eski danışmanı ve eski Gazprombank Başkan Yardımcısı Avayev’in eşini ve kızını öldürdükten sonra yaşamına son verdiği yönünde bir haber yayımladı. Oligarkın elinde bir tabanca bulundu ve daire içeriden kilitlenmişti. Gazprombank, Rusya’nın en büyük üçüncü bankası ve dünyanın en büyük halka açık doğalgaz şirketi olan Gazprom ile bağlantılı.

Ancak Avayev, şüpheli şekilde yaşamını yitiren son Gazprom üst düzey yöneticisi değildi.

Gaz devinin sahibi olduğu Soçi Kayak Merkezi’nin 37 yaşındaki müdürü Andrei Krukovsky, iddiaya göre 2 Mayıs’ta Achips Kalesi yakınında yürüyüş yaparken uçurumdan düşerek öldü.

TASS ajansının haberinde “Krasnaya Polyana Kayak Merkezi’nin Genel Müdürü Andrei Alekseevich Krukovsky, trajik bir şekilde vefat etti. Dağları sevdi ve orada huzur buldu” denildi.

Multimilyoner iş insanı Yuri Voronov, 4 Temmuz’da St. Petersburg’un Vyborgsky semtindeki evinin yüzme havuzunda başından vurulmuş şekilde bulundu. Yerel basında çıkan haberlere göre polis, olay yerinde bir tabanca ve havuzun dibinde mermi kovanları buldu.

61 yaşındaki Voronov, kuzey kutbundaki faaliyetlerine bağlı olarak kazançlı sözleşmeler yapan Gazprom’un taşeronlarından Astra-Shipping nakliye ve lojistik şirketinin CEO’suydu.

Der Spiegel, Ekim 2021’de bir Rus diplomatın Berlin’deki Rus büyükelçiliğinin penceresinden düşerek öldüğünü duyurdu. Kimliği açıklanmayan diplomat, büyükelçilikte ikinci sekreterdi ancak dergiye konuşan Alman istihbarat kaynakları, diplomatın Rusya’nın devlet iç güvenlik kurumu Federal Güvenlik Servisi’nde (FSB) gizli bir subay olduğundan şüphelendiklerini söyledi.

Aynı yılın aralık ayında, Sputnik ve Pogrom’un kurucusu Yegor Prosvirnin, Moskova’daki bir apartmanın penceresinden düşerek hayatını kaybetti. Yerel basında çıkan haberlere göre Prosvirnin’in cesedi, dairesinden bağırışlar duyulduktan sonra bir bıçak ve gaz bombası kapsülünün yanında bulundu.

Milliyetçi Prosvirnin, Rusya’nın 2014’te Kırım’ı ilhak etmesini destekledi ancak daha sonra Rusya’nın iç savaşa sürüklenebileceğini ve Rusya Federasyonu’nun çökebileceğini belirterek Putin’i sert şekilde eleştirdi.

Vaşington’da ölenler ve pencereden düşerek hayatını kaybeden sağlık çalışanları da listede

Rus işgalinden sonra Ukrayna’dan ayrılan Letonyalı-Amerikalı yatırım bankacısı ve Putin karşıtı Dan Rapoport, 14 Ağustos’ta ABD’nin başkenti Vaşington’daki lüks bir apartmanın önünde ölü bulundu.

Politico’nun bildirdiğine göre polis, Rapoport’un ölümünü şüpheli bulmadıklarını söyledi ancak olayla ilgili soruşturma devam ediyor.

Raporlara göre, Rapoport Moskova’dayken, Kremlin’in gözünden düşmeden önce, çoğunlukla muhalefet lideri Aleksey Navalni’ye verdiği destek nedeniyle zengin oldu. Rapoport’un 2017’deki iş ortağı Sergey Tkachenko da Moskova’daki dairesinin penceresinden düşerek ölmüştü.

Öte yandan, koronavirüs salgını sırasında Rusya’da en az dört sağlık çalışanı pencereden düştü ve yalnızca biri ağır yaralanmasına rağmen hayatta kaldı.

Nisan-Mayıs 2020’de iki haftalık süre içinde hastane pencerelerinden kendilerini atan en az üç doktor vakası meydana geldi. Basında çıkan haberlerde bu doktorların vakalar patlamadan önce ülkedeki en kötü enfeksiyon dalgası sırasında çalışma koşullarını protesto ettiği öne sürüldü.

Aralık 2020’de, yeni bir koronavirüs aşısı geliştiren Rus bilim insanı Alexander Kagansky, St. Petersburg’da yaşadığı apartman dairesinden düşerek hayatını kaybetti. Rus kaynaklarına göre polis, Kagansky’nin kendini bıçakladığını ve ardından atlayarak hayatına son verdiğini iddia etti.

Kaynak: Euronews

Derleyen: Gökalp Badak