Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi’nden (BETAM) Prof. Dr. Seyfettin Gürsel, Dr. Gökhan Şahin Güneş ve Araştırma Görevlisi Mehmet Cem Şahin’in hazırladığı “Asgari̇ ücret konut fiyatlarını ve kiraları ne ölçüde karşılıyor?” başlıklı rapor yayımlandı. “sahibinden.com” üzerinden alınan verilerle hazırlanan raporda, temsili konut olarak 2+1 90 metrekare ev baz alındı. Raporda temsili konutun aylık kirasının, Ağustos 2022’de asgari ücretin yüzde 92’sine karşılık geldiği belirtildi. BETAM Direktörü Prof. Dr. Seyfettin Gürsel, raporla ilgili Medyascope’a konuştu.
BETAM’ın raporunda, temsili konutu satın alabilmek için gereken aylık asgari ücret tutarının Haziran 2020’ye kadar önemli ölçüde gerileyerek 90 aydan 61 aya kadar düştüğü ancak son iki yılda bu tutarın hızla artarak Ağustos 2022’de 108 aya yükseldiği belirtildi.
Rapora göre temsili konutun aylık kirası Eylül 2017’de asgari ücretin yüzde 82’sine karşılık gelirken Ocak 2021’de bu oran yüzde 50’ye kadar geriledi, ardından hızla artarak Ağustos 2022’de yüzde 92’ye yükseldi.
Kiralık konut fiyatının 2017 Eylül-2020 Aralık arasında düşük bir oranda arttığı belirtilen raporda, kira fiyatının 2017 Eylül’de bin 152 TL iken 2020 Aralık’ta bin 387 TL olduğu aktarıldı.
Bu tarihten sonra 2022 Şubat ayına kadar kira fiyatlarının artışa geçtiği ve Şubat 2020’de ortalama kira bedelinin 2 bin 700 TL’ye ulaştığı belirtilen raporda, takip eden dönemde kira fiyatlarının hızla artış göstererek, 2022 Haziran ayında en yüksek seviyesi olan 5 bin 88 TL’ye ulaştığı aktarıldı.
2022’nin temmuz ve ağustos aylarında ise kiraların az da olsa gerilediği vurgulanan raporda, ağustosta ortalama kira bedelinin 5 bin 36 TL olduğu tespitine yer verildi.
Raporun özet kısmı şöyle:
“Ocak 2021’de ucuz konut piyasasında 90 metrekarelik bir konutu, asgari ücretin yarısı ile kiralamak olanaklıyken günümüzde aynı konutu kiralayabilmek için neredeyse ücretinin tamamını kiraya ayırmak zorundadır. Tıpkı konut satın almada olduğu gibi düşük hatta ortalama ücrete çalışanların mütevazı bir konutu kiralayabilmeleri yaklaşık iki yıl öncesine kıyasla neredeyse iki kat daha güç hale gelmiştir.
Son iki yılda asgari ücreti, tüketici enflasyonuna ‘ezdirmemek’ için yapılan zamların konut piyasasında gerçekleşen olağanüstü fiyat artışları karşısında çok yetersiz kaldıkları ve ev sahibi olmayan düşük gelirli haneleri, barınma konusunda ciddi bir sorunla karşı karşıya bıraktığı aşikârdır.”
Raporu hazırlayanlardan BETAM Direktörü Prof. Dr. Seyfettin Gürsel, Medyascope’un “Kiralar düşer mi?’ sorusuna şu cevabı verdi:
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
“Asgari ücrete yapılan zam sonrası kiralar da cari olarak artamıyorsa asgari ücret, ev kiralarının yüzde yüzünden, yüzde 90’ını karşılayabilir hale gelecek. Asgari ücrete yapılacak zam oranı, kiradaki cari fiyatından daha yüksek olursa ki muhtemel. Bugün imkansızdı, ocak ayında daha da imkansız hale gelecek. Ev fiyatları o kadar arttı ki asgari ücrete yapılan bütün zamlar yetersiz kaldı. Zaten raporda da özetlediğimiz kısım bunu söylüyor.”
Raporun tamamını okumak için tıklayın.
