Dezenformasyon yasasının “gerçeğe aykırı bilgi yaymayı” bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırmayı öngören 29. maddesi, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda Adalet Kalkınma Partisi (AKP) ve Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) milletvekillerinin oylarıyla kabul edildi.
Kamuoyunda “sansür yasası” olarak anılan, basına ve sosyal medyaya yönelik yeni yaptırımlar içeren “Basın Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” TBMM Genel Kurulu’nda görüşülüyor. Teklifin en çok eleştirilen ve “sansür yasası” olarak adlandırılmasına neden olan 29. maddesi AKP ve MHP milletvekillerinin oylarıyla bugün (13 Ekim) kabul edildi.
29. madde ne getiriyor?
Teklifin birinci bölümündeki maddelerin kabul edilmesinin ardından ikinci bölümün üzerinde görüşmelere geçildi. 12 Ekim’de tartışmalı 29. maddeye kadar gelindi. 29. madde görüşmeleri sırasında muhalefet vekillerinin protestoları üzerine oturuma dün iki kez ara verildi. Ancak bugün (13 Ekim) bu madde kabul edildi.
Kanun teklifinin en çok tartışılan 29. maddesi şöyle: “Sırf halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayan kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapisle cezalandırılacaktır.”
Bu maddeyle Türk Ceza Kanunu’na (TCK) “halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” suçu eklenecek.
CHP yasayı AYM’ye taşıyacak
CHP Grup Başkanvekili Engin Altay bugün TBMM’de yaptığı basın toplantısında yasaya ilişkin, “Bu yasa geçerse, biz Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) hiç şüphesiz yayımlandığı günün ertesinde gitmeyi planlıyoruz. Ey AYM, bir paket daha getireceğiz sana, öyle görünüyor. İnşallah 10 Ağustos 2022’deki kararının tersine bir hüküm vermez” dedi.
Kim ne dedi?
Sosyal medyada #SusmakYok etiketiyle eylem başlatan basın meslek örgütleri ve gazeteciler 29. maddenin kabulünü protesto etti.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
DİSK Basın-İş’in Twitter hesabından yapılan paylaşımda, “Sansür yasasının 29. maddesi de iktidar bloku oylarıyla TBMM’den geçti. Bugüne kadar haberlerimiz için tek madde tanıdık: Halkın haber alma hakkı için her koşulda gerçeklerin duyurulması… Sansüre ve yasaklara karşı #susmakyok. Vardık, varız, var olacağız” denildi.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkan Yardımcısı Oğuz Kaan Salıcı da “Sansür yasasından sonra olan bitenler saf gerçekliğiyle değil, Saray’ın uygun gördüğü şekilde yazılabilecek. Gençlerin tek özgürlük alanı olan sosyal medyaya da zincir vuruyorlar!” diye yazdı.
CHP İstanbul Milletvekili Ali Şeker ise maddenin kabul edildiği anları gösteren fotoğrafı “AKP’nin sansür yasağı mutluluğu” diyerek paylaştı.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba ise şunları söyledi: “AKP-MHP ittifakı, istibdat döneminde bile görülmemiş sansür maddelerini el birliğiyle Meclis’ten geçiriyor. Bizim sansürden, baskıdan korkumuz yok. Onurlu basın mensuplarının, vatandaşın da yok! Gerçekleri gizleyemeyeceksiniz, gelecek kuşaklar sizi utançla anımsayacak!”
TÜİK’ten daha yüksek enflasyon oranları açıklamaları nedeniyle “yanıltıcı bilgi” yaydığı söylenerek hedef gösterilen ve üyelerine soruşturma açılan Enflasyon Araştırma Grubu’nun (ENAG) yöneticisi Prof. Dr. Veysel Ulusoy, sansür yasasına “Milletin vekilleri harcadıkları enerjilerini ‘dezenformasyon’ yerine ‘dezenflasyon’ için kullansaydı halkına daha faydalı olurdu” diyerek tepki gösterdi.
İlk imzacı Feti Yıldız
Dezenformasyon yasasını hazırlayanlardan ve ilk imzacı olan MHP Hukuk ve Seçim İşlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız ise yasa maddesinin kabul edilmesinin ardından şu tweeti attı:
Dezenformasyon yasasının 29.maddesi TBMM ‘de kabul edildi.
— Feti Yıldız (@YildizFeti) October 13, 2022
Yalancının mumu 17.30’da söndürüldü.
İlk imzacı Feti Yıldız’a CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel şu mesajla yanıt verdi:
Hepimiz biliyoruz ki bu madde, muhalifleri hedef almakta basına sansür getirmektedir.
— Özgür Özel (@eczozgurozel) October 13, 2022
Yalan ile derdiniz olsa her gün Genel Başkanınıza sarayın yalanlarını prompterdan okutmazsınız.
Mumunuzu sandıkta millet söndürecek bu madde de iktidarımızın ilk haftasında iptal edilecektir. https://t.co/DROGMDEkIx
AKP’nin sansür yasası mutluluğu. https://t.co/BoHPptIX2R pic.twitter.com/Wx7hIavldV
— Ali ŞEKER (@draliseker) October 13, 2022
Milletin vekilleri harcadıkları enerjilerini "dezenfermasyon" yerine "dezenflasyon" için kulansaydı halkına daha faydalı olurdu.
— Prof. Veysel Ulusoy (@ekonomikanaliz) October 13, 2022
Sansür, hapis ve baskı için kalkan eller! Tarih bunu yazdı. pic.twitter.com/udMH7mdlvz
— Tuncay ÖZKAN (@ATuncayOzkan) October 13, 2022
Bi*a*zd*n sa*sü* y*sas* üze*i*e yap*cağı* ko*uşma*ı *zlem*niz d*leği*le… #SusmakYok #sansüryasasınahayır pic.twitter.com/pHrGVgGqEq
— Gülizar Biçer Karaca (@GulizarBicer) October 13, 2022