Yeni yıla 9 gün kaldı. 2022’ye veda etmeye hazırlanırken yılı birçok başarılı uzay misyonu ile kapatıyoruz. Bu yıl, asteroidin yörüngesini değiştirmekten, Ay’ın yörüngesine yeni bir uzay aracı göndermeye; Dünyanın en gelişmiş teleskobunu uzaya yollamaktan uzay turizmine kadar birçok gelişme yaşandı. İşte o gelişmeler.
- ARTEMİS 1
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), iki başarısız denemeden sonra Artemis 1 misyonu kapsamında Orion uzay aracını, 16 Kasım 2022’de Kennedy Uzay Merkezi’nden Ay’a fırlattı. NASA bu misyonla Ay’da kalıcı bir varlık oluşturmayı ve burayı basamak olarak kullanarak Mars’a sefer düzenlemeyi hedefliyordu.
Artemis 1, NASA’nın 1972’deki Apollo 17 roketinden sonra Ay’a gönderdiği ikinci misyonu. Amacı, Ay’ın yörüngesine bir kapsül fırlatmak. Artemis 1, 2024-2025’te Artemis 3 ismi verilen Ay’a tekrardan astronot gönderme misyonunun da bir habercisi niteliğinde.
VİDEO: Fırlatılma anı
Artemis 1 misyonunun başarısı ile birlikte astronotlar 2024’te Ay yörüngesinde dolaşabilecek ve 2025’te Ay’a tekrar ayak basabilecek. Orion’un fırlatılması, ağustosta teknik sıkıntılardan, eylülde ise Ian Kasırgası’ndan dolayı ertelenmişti.
NASA’nın yaptığı açıklamaya göre, Artemis 1 misyonu kapsamında Ay’ın yörüngesinde dolaşan Orion uzay aracı, Meksika açıklarına inerek Dünya’ya geri döndü. Böylece Artemis 1 misyonu, başarıyla gerçekleşmiş oldu.
- DART Misyonu
NASA ve Johns Hopkins Üniversitesi Uygulamalı Fizik Bölümü’nün işbirliği ile yürütülen Çift Asteroit Yönlendirme Testi (DART) misyonu, Dünya’ya yakın nesnelere karşı “gezegen savunma yöntemini” test etmeyi hedefliyordu.
Bu misyon doğrultusunda NASA’nın Kasım 2021’de fırlattığı uzay aracı, 27 Eylül’de Dünya’dan 11 milyon kilometre uzaktaki Dimorphos adlı bir asteroide çarptı.
VİDEO: NASA’nın uzay aracı DART asteroide karşı: İşte saniye saniye uzaydaki çarpışma
Çarpışmanın ardından misyonun başarıyla sonuçlanıp sonuçlanmadığı test edildi. Çarpışma sonrası yaptıkları ölçümler sonucunda bilim insanları, Dimorphos’un Didymos çevresindeki yörüngesini 32 dakika değiştirdiğini ve 11 saat 55 dakikalık yörüngeyi 11 saat 23 dakikaya indirdiğini doğruladı.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
NASA’nın DART misyonu, 1998 yapımı “Armageddon” ve Netflix’in “Don’t Look Up” filmlerindeki gibi Dünya için tehlike oluşturabilecek gökcisimlerine karşı hazırlık yapıldığının da bir kanıtı oldu.
- James Webb Teleskobu
NASA, dünyanın en gelişmiş uzay teleskobu James Webb teleskobunu 25 Aralık 2021’de fırlattı. James Webb teleskobu, Dünya’dan yaklaşık 1,6 milyon kilometre uzaklıktaki Güneş’in yörüngesine fırlatılmasından tam bir ay sonra yerleşti. Webb’in büyüklüğünün ve tasarımının, gaz ve toz bulutlarının arasından bakmasına ve nesneleri Hubble veya diğer herhangi bir teleskoptan daha uzak mesafelerde, dolayısıyla daha eski zamanlarda gözlemlemesine izin vereceği belirtildi.
Webb teleskobunun özelliklerinin astronomide bir devrim başlatması ve tahminen 13,8 milyar yıl önce evrenin genişlemesini harekete geçiren teorik parlama noktası Büyük Patlama’dan 100 milyon yıl sonra oluştuğu tahmin edilen bebek galaksilerin ilk görüntüsünü vermesi bekleniyor.
Evrenin sırları
James Webb, uzaya fırlatıldığı günden bu yana çektiği görüntülerle bizleri büyülüyor. Tam renkli ve yüksek çözünürlüklü fotoğraflarda Güney Halka Nebulası, Carina Nebulası ve Stephan Beşlisi’ni büyük bir netlikle görebiliyoruz.
VİDEO: Evrenin sırları | #JamesWebb Uzay Teleskobu’nun gözünden fotoğraflar
Webb’den aldığımız görüntüler, evrenin oluşumuna ışık tutacak gibi gözüküyor.
James Webb Uzay Teleskobu, ilk kez ötegezegenin atmosferini ayrıntılı olarak görüntüledi. James Webb’in incelediği “WASP-39b” isimli ötegezegen 700 ışık yılı uzaklığında bulunuyor. James Webb Uzay Teleskobu’nun kaydettiği görüntüler yardımıyla WASP-39b isimli ötegezegenin atmosferik bileşenlerinin profili çıkarıldı, sülfürdioksit de dahil olmak üzere çok sayıda bileşen tespit edildi.
- Axiom 1 Misyonu
Axiom 1, SpaceX ile Axiom Space’in Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) uzay turisti gönderme misyonu. Misyonun finansmanı, yönetimi ve kontrollerinin tamamı özel şirket finansmanı sayesinde gerçekleşti. Axiom 1 Misyonu, uzay turizminin geleceği için önemli bir haberci niteliğinde.
Misyonda SpaceX’in Falcon 9 roketleri ve Crew Dragon uzay aracı kullanıldı.
Misyon, Axiom Space tarafından Axiom’un Houston, Teksas’taki Görev Kontrol Merkezi tarafından yürütüldü.
Söylentilere göre Axiom 1 Misyonu’ndaki dört ünlü mürettebat da bu uzay misyonunda yerlerini almak için yaklaşık 55 milyon dolar ödedi. Mürettebat, 25 Nisan 2022’de Dünya’ya geri döndü.
- Tiangong Uzay İstasyonu
Çin, Wentian ve Mengtian laboratuvar modüllerinin eklenmesiyle Tiangong Uzay İstasyonu’nun inşasını tamamladı. Wentian modülü, 24 Temmuz 2022’de, Mengtian modülü ise 31 Ekim 2022’de başarıyla fırlatıldı.
İki modül de uzay istasyonuna başarıyla kenetlendi.
Şu anda geliştirme aşamasında olan Xuntian isimli uzay teleskobunun ise Aralık 2023’te fırlatılarak uzay istasyonuna gönderilmesi planlanıyor.
Tiangong, Çin tarafından inşa edilen ve Çin İnsanlı Uzay Ajansı (CMSA) tarafından Dünya yörüngesinde işletilmesi planlanan bir uzay istasyonu.
