İkizköylüler, Akbelen Ormanı’ndaki kesime karşı ağaçlara sarıldı. 94 yaşındaki Gülsüm Nine de kıyımı durdurmak için elinde sopasıyla ağaçlara sarılarak Akbelen Ormanı’nda direnenler arasında.
Muğla-Milas’taki İkizköy’ün bitişiğinde bulunan Akbelen Ormanı’nda kömür maden çalışmalarının genişletilmesine karşı köylüler mücadele veriyor.
İkizköylüler bugün (26 Temmuz 2023) ormandaki kesimi durdurmak için ağaçlara sarıldı. Jandarma ise ağaçlara sarılan köylüleri ablukaya aldı. Müdahaleler sonucu Deniz Gümüşel isimli bir aktivist gözaltına alındı.
Akbelen Ormanı'nda ağaçların kesilmesini önlemek isteyen İkizköylüler gözaltına alındı
— Medyascope (@medyascope) July 26, 2023
📹 @HakanTosunn https://t.co/XYcXXS19Y8 pic.twitter.com/o2VTQrOsr9
Gazeteciler Zeynep Kuray ve Cihan Başakçıoğlu’nun da Akbelen Ormanı’nda yaşananları haber yapması engellendi. Gazeteciler hakkında yasak alana girmek suçundan işlem yapıldı.
Köye girişlere güvenlik engeli
Güvenlik güçleri İkizköy’e 10 kilometre kala, 500 metrede bir kontrol noktası oluşturdu. Kontrol noktalarında araçlar bekletildi.
Bodrum Belediye Başkanı Aras’ın önü kesildi
Akbelen Ormanı’na gitmek isteyen Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras, güvenlik güçleri tarafından önünün kesildiğini duyurdu. Twitter hesabından paylaşım yapan Aras, kontrol için ekiplerin durdurduğunu ve beklediklerini söyledi:
“Bu konvoyda Bodrum’un seçilmiş belediye başkanı, başkan yardımcıları, Bodrum’un en önemli sivil toplum kuruluşlarından Bodrum Kent Konseyi’nin başkanı, hukukçular ve vatandaşlarımız var. Nedir bu zulüm ? Kimi korumak için bu zulüm ? Yazıklar olsun” dedi.
Akbelen'e ulaşmamızı engellemek için, Bodrum çıkışında hiçbir zaman olmayan bir kimlik kontrolü uygulamasının emrini verenleri kınıyorum. Bu konvoyun içinde kimliksiz mülteciler, teröristler yok. Bu konvoyda Bodrum'un seçilmiş Belediye Başkanı, Başkan Yardımcıları, Bodrum'un en… pic.twitter.com/teSIQvBErl
— Ahmet Aras (@ahmetarasbodrum) July 26, 2023
Jandarma ve polis ekipleri de İkizköylülere destek için Akbelen Ormanı’na giden Yeşil Sol Parti milletvekilleri İbrahim Akın ve Perihan Koca’ya gazlı müdahalede bulundu.
📌 Akbelen'de jandarma ve polis ekipleri, Yeşil Sol Parti milletvekilleri İbrahim Akın ve Perihan Koca'ya gazlı müdahalede bulundu
— Medyascope (@medyascope) July 26, 2023
16 STK’dan açıklama: “İkizköylüler ise yerinden edilmek isteniyor”
16 sivil toplum kuruluşu (STK) Akbelen Ormanı için ortak metin yayımladı. Metinde “Akbelen Ormanı, Muğla’da bulunan Yeniköy-Kemerköy termik santrallerine kömür çıkarmak amacıyla yok edilmek isteniyor. Sivil toplum kuruluşları, doğa ve insan
hakkını hiçe sayan ağaç kesiminin acilen durdurulması için yetkililere çağrıda bulunuyor” denildi.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Metnin devamı ise şöyle:
“Muğla Milas’a bağlı İkizköy’de yer alan ve İkizköylülerin yaşam alanı olan Akbelen Ormanı, iklim krizinin yıkıcı etkilerine karşı savunulması gereken; ancak orman yangınları ve insan faaliyetleri nedeniyle hızla azalan orman varlığımızın değerli bir parçası. Bu ormanın çevresindeki yaşam, tarım alanları, köyler, binlerce yıllık kadim kültürü ile birlikte, yöredeki kömür madenleri tarafından 40 yılı aşkın süredir ve Çevresel Etki Değerlendirme raporu dahi düzenlenmeden yok ediliyor. Şimdi, bu iki termik santrale kömür çıkarmak adına maden sınırlarının dayandığı Akbelen Ormanı yok edilmek; İkizköylüler ise yerinden edilmek isteniyor. Ormanlarını ve köylerini kaybetmek istemeyen İkizköylüler, iki yıldan fazla bir süredir madene karşı ormanlarının başında sürekli nöbet tutuyor ve hukuk mücadelesi yürütüyor.”
Metinde 2021 Ağustos’ta verilen yürütmeyi durdurma kararı hatırlatıldı ve “Bölgede bu süreçte üç kez bilirkişi keşfi yapıldı. Üçüncü bilirkişi keşfi sonrasında heyet tarafından hazırlanan bilirkişi raporu sonucunda yerel idarimahkeme yürütmenin durdurulması kararını kaldırdı. İkizköylüler raporun gerçeğe aykırı olduğu iddiasıyla bilirkişi heyeti hakkında şikayette bulundu ve acilen yürütmenin durdurulması için yeniden başvuru yaptı. İkizköylülerin itirazları ve direnişleri sürerken Akbelen Ormanı’nda kesimin başlamasını üzüntüyle karşılıyoruz. Ülkemizde ve dünyada iklim krizi nedeniyle sayıları ve sıklığı giderek artan orman yangınları, seller ve sıcak hava dalgaları ormansızlaşma sonucu her geçen gün daha da derinleşiyor” denildi.
STK’lar Akbelen Ormanı için taleplerini şöyle açıkladı:
- “Pek çok hayvan ve bitki türüne ev sahipliği yapan, yaşlı ve doğal bir kızılçam ormanı olan 780 dönümlük Akbelen Ormanı’nın kesiminin hemen durdurulması;
- Akbelen Ormanı alanında maden işletme izni veren kararın iptal edilmesi;
- Akbelen Ormanı’nı da içine alan 86541 no’lu ruhsat alanı içindeki maden sahası genişletme projesinin; mevzuat gereği Yeniköy ve Kemerköy termik santrallerin kapasite artırımı projesi, bölgedeki diğer kömür ocakları ve Yatağan Termik Santrali, diğer madencilik ve endüstriyel tarım gibi faaliyetler ile birlikte toplam (kümülatif) etkilerini ele alacak şekilde Bütünleşik Çevresel Etki Değerlendirmesine tabi tutulması;
- Santral ve madenlerin ömürlerinin uzatılmasıyla ilgili planların halka sorulması talep ediliyor.”
Metni imzalayan STK’lar şöyle:
- Avrupa İklim Eylem Ağı (CAN Europe)
- Çevre Hukuku Ağı
- Ege Orman Vakfı
- Ekosfer
- Fosil Yakıtların Ötesi (Beyond Fossil Fuels)
- Greenpeace Akdeniz
- İklim için 350 Derneği
- İklim Değişikliği Politika ve Araştırma Derneği (İDPAD)
- Mekanda Adalet Derneği (MAD)
- Sürdürülebilir Ekonomi ve Finans Araştırmaları Derneği (SEFiA)
- TEMA Vakfı
- Temiz Hava Hakkı Platformu
- WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı)
- Yeşil Düşünce Derneği
- YUVA
- Yuvam Dünya Derneği
Ne oldu?
İkizköylüler, köylerinin bitişiğindeki Akbelen Ormanı’nın yok olmasını 2019’dan beri önlemeye çalışıyor. Orman Genel Müdürlüğü (OGM), Akbelen Ormanı’nın 740 dönümlük kısmında açık ocak linyit madeni işletilmesi için, Yeniköy ve Kemerköy termik santrallerinin sahibi YK Enerji şirketine 28 Kasım 2020’de izin verdi. Akbelen Ormanı’ndaki ağaçları kesip YK Enerji’ye bölgeyi kullanıma hazır biçimde teslim etmek isteyen OGM, 17 Temmuz 2021’de kesime gittiğinde karşısında İkizköylüleri buldu, kesimi önleyen İkizköylüler ve çevre aktivistleri o günden beri çadır nöbeti tutarak ormanı korudu.
Açık maden işletme izninin iptali için OGM’ye karşı açılan davada 7 Eylül 2021’de keşif ve bilirkişi incelemesi düzenlendi, keşif sırasında çıkan tartışmalar sırasında hâkim, İkizköylüler’in avukatlarına defalarca hakaret edince keşif iptal edildi. Tekrarlanmasına karar verilen bilirkişi incelemesi ve keşif önce koronavirüs nedeniyle ertelendi, sonra keşfin 1 Mart 2022’de yapılmasına karar verildi.
Ancak keşfin üzerine, 28 Şubat 2022’yi 1 Mart 2022’ye bağlayan gece yarısı Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmeliğin gölgesi düştü.
Resmi Gazete’de “Maden Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılması Hakkındaki Yönetmeliği” yayımladı. Buna göre “elektrik ihtiyacını karşılamak üzere yürütülen madencilik faaliyetleri”, zeytinlik alanlarda madencilik yapılmasına Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı oluruyla izin verildi.
Muğla 1. İdare Mahkemesi, Ağustos 2022’de verdiği “yürütmeyi durdurma” kararını üçüncü bilirkişi raporuna dayanarak 2 Aralık 2022’de kaldırdı. Ardından İkizköylüler, 9 Aralık 2022’de karara itiraz etti. İzmir Bölge İdare Mahkemesi 7. Dava Dairesi, İkizköylülerin itirazını 19 Aralık 2022’de reddetti.
- İkizköy bilirkişi raporu: Kalan ormanların da yok edilebilmesi için önce Akbelen Ormanı’nın ortadan kaldırılması lazım!
- Beklenen bilirkişi raporu, enerjiyi kanuna tercih etti: “Akbelen Ormanı’nda madencilik yapılabilir”
- Akbelen Ormanı’nda zeytinlikleri madene açan yönetmelik gölgesinde bilirkişi incelemesi
- Akbelen Ormanı’nda köylüler nöbette: Yılbaşı öncesi kesim planlanıyor