Muğla Milas’taki Akbelen Ormanı için verilen açık maden işletme izninin iptalini isteyen İkizköylüler, bugünkü bilirkişi incelemesinden saatler önce, zeytinlik alanları madenciliğe açan yönetmeliğin yayımlandığını öğrendi. Hem Akbelen Ormanı’nın hem de zeytinliklerin, bölgedeki termik santralleri işleten Limak Holding ve IC İçtaş tarafından yok edilmesini önlemeye çalışan İkizköylüler, bilirkişi heyetini yönetmeliği protesto ederek karşıladı. İnceleme ve keşfin ardından gözler hazırlanacak bilirkişi raporuna çevrildi.
Muğla’nın Milas ilçesine bağlı İkizköy sakinleri, köylerinin bitişiğindeki Akbelen Ormanı’nın yok olmasını 2019’dan beri önlemeye çalışıyor. Orman Genel Müdürlüğü (OGM), Akbelen Ormanı’nın 740 dönümlük kısmında açık ocak linyit madeni işletilmesi için, Yeniköy ve Kemerköy termik santrallerinin sahibi YK Enerji şirketine 28 Kasım 2020’de izin vermişti. Akbelen Ormanı’ndaki ağaçları kesip YK Enerji’ye bölgeyi kullanıma hazır biçimde teslim etmek isteyen OGM, 17 Temmuz’da kesime gittiğinde karşısında İkizköylüleri bulmuş, kesimi önleyen İkizköylüler ve çevre aktivistleri o günden beri çadır nöbeti tutarak ormanı korumuştu.
Açık maden işletme izninin iptali için OGM’ye karşı açılan davada 7 Eylül 2021 tarihinde keşif ve bilirkişi incelemesi gerçekleştirilmiş, keşif sırasında çıkan tartışmalar sırasında hâkim, İkizköylüler’in avukatlarına defalarca hakaret edince keşif iptal edilmişti. Tekrarlanmasına karar verilen bilirkişi incelemesi ve keşif önce koronavirüs yüzünden ertelenmiş, sonrasında keşfin 1 Mart 2022’de, yani bugün yapılmasına karar verilmişti.
Ancak keşfin üzerine, 28 Şubat’ı 1 Mart’a bağlayan gece yarısı Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmeliğin gölgesi düştü.
Resmi Gazete’de yayımlanan Maden Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılması Hakkındaki Yönetmelik, “elektrik ihtiyacını karşılamak üzere yürütülen madencilik faaliyetleri” kapsamında, zeytinlik alanlarda madencilik yapılmasına Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı oluruyla izin verilmesini düzenliyor.
Kamuoyunda tepki çeken yönetmelik, birçok hukukçuya göre 1939’da yayımlanan Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanunla çelişen düzenlemelere sahip. Normlar hiyerarşisinde kanunlar yönetmeliklerin üzerinde olduğu için, hukukçular 1939 tarihli kanunun esas alınması gerektiğini söylese de, siyasetçilerin ortak kanısı yönetmeliğin kamu görevlilerini etkilemeye dönük olduğu yönünde.
Bu konudaki ilk sınavlardan birini, zeytinliklerini linyit madeninden kurtarmaya çalışan İkizköylüler’in açtığı dava kapsamında görevlendirilen bilirkişi heyeti verecek.
Keşif öncesinde maden yönetmeliği protestosu
Keşif için sabahın erken saatlerinde Akbelen Ormanı girişindeki nöbet alanında bir araya gelen İkizköylüler ve çevre aktivistleri, bilirkişi heyetini beklerken, “Zeytin için adalet!” sloganları attı ve “Zeytin yönetmeliğe sığmaz” yazılı dövizler taşıyarak yönetmeliği protesto etti.
İkizköylüler’in ve bölgedeki linyit madenleri ile termik santrallerden etkilenen diğer köylerden vatandaşların katılımıyla kurulan Karadam ve Karacahisar Mahalleleri Doğayı ve Doğal Hayatı Koruma Güzelleştirme ve Dayanışma Derneği’nden (KARDOK) Nejla Işık, keşfin olumlu bir atmosferde geçtiğini aktardı.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
7 Eylül 2021’de gerçekleştirilen ilk keşif, hâkimin İkizköylüler’in avukatlarına defalarca “ruh hastası” demesi üzerine yarıda kalmış, keşif daha sonra mahkeme kararıyla geçersiz sayılmıştı. Nejla Işık, bu defaki keşifte herhangi bir gerginliğe tanık olmadığını söyledi:
“Bilirkişiler herkesi dinledi, aktarmak istediğimiz her şeyi de anlattık. Itri Levent Erkol, Ali Osman Karababa ve Deniz Gümüşel de uzman olarak dinlendi. Önceki keşifte sadece, Akbelen Ormanı için verilen açık maden işletme iznine dava açan KARDOK’un yönetim kurulu başkanının ve dernek avukatlarının keşfe katılmasına izin verilmişti. Bu defa derneğin yönetim kurulu üyeleri ve bireysel davacılar da keşfe katılabildi.”
Nejla Işık’a göre bilirkişi heyeti, YK Enerji tarafından işletilen açık ocak linyit madeni, Akbelen Ormanı, Çamköy’deki su kaynakları ve İkizköy’ün Karadam Mahallesi’nin yüksek kesimlerini dolaşarak İkizköylüler’in ve davalıların iddialarını dinledi.
Medyascope’un görüştüğü keşfe katılan isimler, hakkında keşif ve bilirkişi incelemesi sırasında, 1 Mart 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Maden Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılması Hakkındaki Yönetmelik’ten bahsedilmediğini anlattı.
Şimdi ne olacak?
İkizköylüler artık bilirkişi heyeti tarafından oluşturulacak bilirkişi raporunun mahkemeye sunulmasını bekleyecek. Mahkeme ise bilirkişi raporuna itirazları topladıktan sonra, Akbelen Ormanı için verilen açık maden işletme izni hakkındaki kararını verecek.
