Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre, merkezi yönetim bütçesi aralık ayında 842,5 milyar TL açık verdi. 2023 yılında verilen bütçe açığı 1 trilyon 375 milyar TL oldu. 2023’te dolaylı vergilerin, vergi gelirleri içindeki payı yüzde 53’e yükseldi.
Hazine ve Maliye Bakanlığı aralık ayı merkezi yönetim bütçe dengesini açıkladı. 2023 yılı bütçe kanununda 661 milyar TL bütçe açığı öngörülmüştü ancak yıl sonunda açık 1 trilyon 375 milyar TL’ye ulaştı. Hükümet yüksek bütçe açığı tahminlerinde deprem harcamalarının etkisi olacağına işaret etmişti.
Bütçe kanunundan 996 milyar TL fazla gider kaydedildi
Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre, aylık bütçe açığı, aralık 2022’ye göre göre yüzde 589 oranında arttı, neredeyse yedi katına çıktı. Bütçe giderleri önceki yılın aynı ayına göre yüzde 271 artarak 1,4 trilyon TL olurken, bütçe gelirleri yüzde 117 artışla 550 milyar TL oldu.
2023 yılının tamamında ise bütçe açığı, önceki yıla göre göre yüzde 864 oranında artarak 1 trilyon 375 milyar TL’ye çıktı. Geçtiğimiz yılda, bütçe kanunu ve ek bütçe kanunu ile belirlenen bütçe giderlerinden 996 milyar TL daha fazla harcandı.
Bütçe açığı OVP tahmininin gerisinde kaldı
Bütçe açığı, 6 Eylül’de yayımlanan Orta Vadeli Program’ın (OVP) 1,6 trilyon TL tutarındaki gerçekleşme tahmininin altında kaldı. OVP’de, 6 Şubat’ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerin etkisiyle bütçe açığının artacağına dikkat çekilerek, açık 1 trilyon 633 milyar TL olarak tahmin edilmişti.
Vergi gelirlerinin yüzde 53’ü KDV ve ÖTV’den
Vergi gelirleri 2023’de 2,5 trilyon TL’ye ulaşarak, önceki yıla göre yüzde 91 arttı ve bütçe tahmininden 230 milyar TL fazla vergi toplandı. Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) geliri 928 milyar TL, Katma Değer Vergisi (KDV) geliri ise 1 trilyon 455 milyar TL oldu. KDV ve ÖTV gelirleri, 2023 toplam vergi gelirlerinin yüzde 53’ünü oluşturdu. 2022 yılı bütçesinde dolaylı vergilerin, toplam vergi gelirine oranı yüzde 50 olarak ölçülmüştü.
KKM’ye yapılan ödemeler son beş ayda izlenemedi
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
14 Mayıs ve 28 Mayıs seçimlerinin ardından, döviz kurlarının kademeli olarak serbest bırakılmasıyla birlikte, TL’deki değer kaybı, kur korumalı mevduat (KKM) için yapılan ödemeleri de artırmıştı. Mart 2022’den bu yana Hazine’den yapılan KKM ödemelerinde, en yüksek aylık ödeme 34,5 milyar TL ile temmuz 2023’te kaydedildi.
2023 yılının ilk yedi ayında Hazine’de 59,5 milyar TL KKM ödemesi yapıldı ancak aylık ödemeler temmuz ayı itibariyle izlenemedi. 14 Temmuz’da kabul edilen torba kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren, TL’den ya da dövizden dönmesi fark etmeksizin, kur farkı ödemeleri Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yapılmaya başlandı.
