Okullarda temizlik krizi devam ediyor. Türkiye’nin farklı bölgelerindeki birçok okulda temizlik personeli ve malzeme eksikliği sebebiyle öğretmenler ve veliler dönüşümlü olarak sınıfları temizlemek zorunda kaldı. Sorun neden kaynaklandı, nasıl çözülecek? Eğitimciler Medyascope’a anlattı.
Okullarda temizlik krizi
Yeni eğitim-öğretim yılı, devlet okullarında temizlik ve hijyen sorunlarıyla başladı. Türkiye’nin farklı bölgelerindeki birçok okulda temizlik personeli ve malzeme eksikliği sebebiyle öğretmenler ve veliler dönüşümlü olarak sınıfları temizlemek zorunda kaldı. Bazı veliler, okul yönetimlerinin kendilerinden malzeme ve personel desteği konusunda maddi talepte bulunduğunu belirtti. “Tasarruf tedbirleri” gerekçesiyle personel sayısının yetersizliği, okulların toz ve pislik içinde olması, tuvaletlerin kötü durumu toplumsal tepkiye yol açtı.
Bu sorun nasıl oldu?
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), Türkiye genelindeki 60 bin 487 devlet okulunda toplam 49 bin 578 kadrolu temizlik personeli bulunduğunu açıkladı. Bakanlık, İŞKUR’un bu yıl faaliyete geçirdiği “İşgücü Uyum Programı” (İUP) kapsamında ek olarak 120 bin yarı zamanlı personel alınmasının öngörüldüğünü belirtti. Ancak, programın bu yıl ilk kez uygulanması ve yeterli başvuru olmaması nedeniyle gecikmeler yaşandığı söyledi. Bakanlık, şu an itibarıyla bu program kapsamında 63 bin 777 personelin görev yaptığını duyurdu. Ayrıca, “Toplum Yararına Program” (TYP) kapsamında 30 bin kişilik kontenjan tahsis edildiği söylendi. Ve 30 Eylül itibarıyla tam zamanlı olarak göreve başladıkları bilgisi paylaşıldı. Böylece toplamda 143 bin 355 temizlik personelinin görev yaptığı açıklandı.
60 bin devlet okulunda görev yapan personel sayısı:
- Kadrolu personel: 49 bin 578
- İUP personeli: 63 bin 777
- TYP personeli: 30 bin
İşgücü Uyum Programı (İUP) nedir?
Eğitimcilere göre, sorunun temel nedeni İUP oldu. Milli Eğitim Bakanlığı, temizlik personeli istihdamı için İŞKUR’un “İşgücü Uyum Programı”nı kullanmaya başladı. Bu program kapsamında çalışanlar haftada en fazla üç gün çalışabiliyor ve günlük 566,73 TL ödeme alıyor. Aylık toplam maaş ise yaklaşık 7 bin TL, bu da asgari ücretin yarısından az. Ayrıca, programa başvurmak için çeşitli şartlar var. Eğitimciler, düşük maaş nedeniyle programa başvuruların yetersiz kaldığını söylüyor.
Toplum Yararına Program (TYP) nedir?
TYP, afet, salgın ve acil durum gibi hallerde uygulanıyor. Program kapsamında çalışanlar, asgari ücret tespit komisyonu tarafından belirlenen ücret üzerinden ödeme alıyor. Program, bir kişi için en fazla 9 ay uygulanabiliyor ve haftalık çalışma süresi 45 saat.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Okullarda temizlik krizi: Eğitimciler ve çalışanlar ne diyor?
Eğitimciler, sorunun temel kaynağının ucuz iş gücü olduğunu düşünüyor. Artan enflasyon ve maliyetler nedeniyle kimsenin aylık 7 bin TL’ye ya da asgari ücrete çalışmak istemediği belirtiliyor. Esenyurt’ta bir ortaokulda çalışan bir temizlik personeli de bu durumu doğruluyor. Geçen yıl İŞKUR bünyesinde dokuz ay çalıştığını, ancak mevzuat gereği yeniden çalıştırılmadığını belirten personel, bu yıl okul aile birliğinin desteğiyle çalışmaya devam ettiğini anlattı. Haftanın beş günü çalıştıklarını, ancak üç gün görev alan velilerin sürekli istifa ettiğini söyledi. Çalışan, “Okulda üç bin öğrenci var. İdareciler, veli gruplarından 600 TL karşılığında üç gün çalışacak veliler arıyor. Bu gerçekten utanç verici bir durum” dedi.
“Çözüm kadrolu personelde”
Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim-Sen) Başkanı Kemal Irmak, temizlik sorununun geçmişten beri var olduğunu, ancak İUP uygulamasına geçilmesi nedeniyle krize dönüştüğünü belirtti. Türkiye genelinde birçok müdürle görüştüğünü söyleyen Irmak, “Müdürler, 500 TL’yi duyunca kimsenin çalışmak istemediğini söylüyor. Ev temizliğinde bile daha fazla para kazanılıyor. Burada ciddi bir emek sömürüsü var ve kimse bu koşullarda çalışmak istemiyor” diye konuştu. Irmak, çözümün okullara kadrolu personel alınmasında olduğunu vurguladı.
