Türkiye’nin Şam Büyükelçiliği’nin hikâyesi: Ne zaman ve neden kapatılmıştı?

Beşar Esad’ın devrilmesinin ardından Türkiye ile Suriye arasındaki ilişkiler yeniden canlanacak mı? Türkiye’nin Moritanya Büyükelçisi Burhan Köroğlu, Şam Büyükelçiliği’ne geçici maslahatgüzar olarak görevlendirildi. Peki Ankara’nın Şam’daki büyükelçiliği ne zaman ve nasıl kapatılmıştı?

Türkiye, Suriye’nin başkenti Şam’a Nuakşot Büyükelçisi Burhan Köroğlu’yu geçici maslahatgüzar olarak atadı. Böylece 12 yıl aranın ardından Türkiye’nin Şam Büyükelçiliği yeniden faaliyete girdi.

Türkiye’nin Şam Büyükelçiliği, 26 Mart 2012’de faaliyetlerini durdurmuştu. Türkiye’nin Şam’daki büyükelçiliğini Beşar Esad yönetimi ile kötüleşen ilişkiler ve ülkede iç savaşın giderek şiddetini artırması nedeniyle kapatmıştı.

Türkiye'nin Şam Büyükelçiliği.
Türkiye’nin Şam Büyükelçiliği.

Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) liderliğinde kurulan yeni hükümet, diplomatik misyonlarını başlatan bazı ülkelere teşekkür etti. Suriye Kurtuluş Hükümeti, Türkiye’den de Şam’daki büyükelçiliğin yeniden açılacağı konusunda söz aldıklarını açıkladı.

Suriye Kurtuluş Hükümeti, başkent Şam’daki diplomatik misyonlarını yeniden faaliyete geçirdikleri için Mısır, Irak, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Ürdün, Bahreyn, Umman ve İtalya’ya teşekkür etti.

Türkiye’nin Şam’daki büyükelçilik binasını Anadolu Ajansı (AA) görüntüledi:

Neden büyükelçi atanmadı?

DW Türkçe’den Gülsen Solaker’in haberine göre Ankara, Şam’a büyükelçi değil de geçici maslahatgüzar atayarak HTŞ’yi tanıma ya da tanımama tartışmalarının üzerini bir süreliğine kapattı.

Bir ülkeye büyükelçi atadığınızda ilgili ülkenin devlet başkanına güven mektubu sunulması gerekiyor ve bu, o ülkeyi tanıdığınız anlamına geliyor. Maslahatgüzarın ise güven mektubu sunması gerekmiyor.

HTŞ, Birleşmiş Milletler’in (BM) terör listesinde. Türkiye de HTŞ’yi terör örgütü olarak görüyor. Ancak başta İngiltere olmak üzere bazı Avrupa ülkeleri HTŞ’yi “terör örgütü” listesinden çıkarmayı düşünüyor. Avrupa’daki diğer ülkeler de HTŞ ile diyaloga açık durumda.

Türkiye'nin son Şam Büyükelçisi Ömer Önhon.
Türkiye’nin son Şam Büyükelçisi Ömer Önhon.

Büyükelçilik ne zaman kapatılmıştı?

Türkiye’nin Şam Büyükelçiliği, Ravda Meyda yakınlarında. Ravda Meyda bölgesinde diğer ülkelerin diplomatik misyonları da bulunuyor.

Türkiye, Şam Büyükelçiliği’ni 26 Mart 2012’de artan şiddet olaylarının yarattığı güvenlik kaygıları nedeniyle kapattı. Son Şam Büyükelçisi Ömer Önhon ve Suriye’de görev yapan tüm diplomatlar Ankara’ya çağırıldı.

Türkiye'nin Şam'daki büyükelçilik binası. Fotoğraf: Anadolu Ajansı.
Türkiye’nin Şam’daki büyükelçilik binası. Fotoğraf: Anadolu Ajansı.

Ankara, 15 Mart 2011’de başlayan Suriye iç savaşının ilk yıllarında Esad ve hükümeti ile temasta kalmayı tercih etti hatta sorunun siyasî yollarla çözümü için muhalefetle uzlaşı talebinde bulundu. Esad yönetiminin askerî müdahaleye devam etmesi, iki ülke arasındaki uzlaşının tamamen yıkılmasına neden oldu. Ankara, Esad’ın devrilmesi için bir araya gelen gruplara destek sağladı.

Ankara, Suriyeli diplomatlarından 30 Mayıs 2012’den itibaren Türkiye’den ayrılmalarını istedi ve 72 saat süre tanıdı.

O günden beri de Suriye’nin Ankara Büyükelçiliği kapalı. Suriye’nin İstanbul Başkonsolosluğu ise faaliyetlerine devam etti.

Halep’e atama yapılacak mı?

Türkiye, Temmuz 2012’de Halep Başkonsolosu Adnan Keçeci’yi de güvenlik gerekçeleriyle geri çekti.

Kentin HTŞ tarafından ele geçirilmesinin ardından Halep’e yeni atamanın yapılıp yapılmayacağı da merak konusu.

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.