Fernando Muslera 2011 yılında Galatasaray kalesine geçtiğinde, dünya bugünküne göre bambaşka bir yerdi. O günlerde iPhone 4S yeni çıkmış, Facebook sadece 800 milyon kullanıcıya sahipti ve kimse yapay zekânın günlük hayatımızı bu kadar değiştireceğini hayal edemiyordu. 14 yıl boyunca 19 kupa kazanan Galatasaray’ın efsane kalecisinin Türkiye’de geçirdiği yıllarda dünya çok değişti.
2011: Muslera’nın İlk Yılı – Arap Baharı
Fernando Muslera, Galatasaray formasını ilk kez giydiği 2011 yılı, dünya tarihinin dönüm noktalarından biriydi. Mart ayında Suriye’de 15 genç Daraa’da duvarlara rejim karşıtı yazılar yazdıkları için tutuklandı ve bu olay bugüne kadar gelen Suriye İç Savaşı’nı başlattı.
Aynı yıl Japonya tarihinin en büyük felaketlerinden biri yaşandı: 9.1 büyüklüğündeki deprem ve tsunami 19 bin 759 kişinin ölümüne neden oldu.
Libya’da Muammer Kaddafi’nin 41 yıllık iktidarı devrildi.
Türkiye’de ise Recep Tayyip Erdoğan hâlâ başbakandı. HDP ise henüz kurulmamıştı bile.
Teknoloji dünyasında 2011, sosyal medyanın gerçek potansiyelini keşfettiği yıldı. Facebook, Twitter ve Foursquare’a ilgi artarken sosyal medyaya yapılan yatırımların geri dönüşü değerlendirilmeye başlandı.
Instagram henüz basit bir fotoğraf paylaşım uygulamasıydı, TikTok’un fikri bile ortalarda yoktu.
Akıllı telefonlar hâlâ yenilikti ve insanlar tabletlerin geleceğini keşfediyordu. Apple ve News Corp, iPad’e özel The Daily gazetesini çıkarmak için 30 milyon dolar yatırım yapıyordu.
2012-2013: Sosyal ağların gücü ve Gezi olayları
2012 çılgın bir “viral” yılıydı. Güney Koreli pop yıldızı PSY’ın Gangnam Style’ı YouTube tarihinde bir milyar görüntülenmeye ulaşan ilk video oldu. Aynı yıl Netflix’in sadece 25 milyon üyesi vardı.
Felix Baumgartner atmosferde ses duvarını aşan ilk insan oldu.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
ABD’de Barack Obama ikinci dönemini kazandı, Çin’de ise Xi Jinping bugün de devam eden iktidarı devraldı.
2013’te Türkiye’de Gezi protestoları yaşandı. Mayıs 2013’te başlayan ve 20 gün süren eylemler, Türkiye’nin dört bir yanına yayıldı.
2014-2015: IŞİD ve teknolojik sıçrama
Suriye’deki iç savaşla beraber IŞİD, 2014’te halifelik ilan etti ve Türkiye de dahil dünyanın pek çok farklı ülkesinde terörist saldırılar yaşandı.
Aynı yılın 8 Mart’ında ise Malezya Havayolları’nın 239 yolculu uçağı kayboldu ve bu hâlâ çözülmemiş bir gizem.
Rusya, Ukrayna’yı işgal etmeye başladı ve Kırımı ilhak etti.
Bu yıllarda teknolojide de büyük bir sıçrama yaşandı. 2015’e kadar emojilerde farklı ten renkleri yoktu, Apple altı farklı ten tonu seçeneği sundu.
26 Haziran 2015’te ABD’de eşcinsel evlilik tüm 50 eyalette yasal hale geldi. Aynı yıl Kraliçe Elizabeth 89 yaşında İngiliz tarihinin en uzun süre hüküm süren monarkı oldu.
2016-2017: Brexit, Trump ve #Metoo
İngiltere, 2016’da yüzde 52 oyla AB’den ayrılma kararı aldı ve Brexit süreci başladı. Amerika’da Donald Trump sürpriz bir şekilde 45. başkan seçildi. Türkiye’de 15 Temmuz darbe girişimi yaşandı ve bu girişim halk tarafından bastırıldı.
Teknoloji dünyasında ise 2016, mobil teknolojinin bambaşka bir boyuta geçtiği yıl oldu. Apple, iPhone 7 ile birlikte kulaklık girişini kaldırdı ve bu radikal kararla birlikte AirPods’u tanıttı.
O dönemde “kesilmiş EarPods” diye dalga geçilen AirPods, 2017’de 14-16 milyon adet satarak Apple’ın en popüler aksesuarı haline geldi. Bluetooth kulaklık pazarının yüzde 60’ını ele geçirdi. Bugün ise bir çoğumuz kablosuz kulaklıklar kullanıyoruz.
Yine 2016’da mobil oyun dünyasını altüst eden Pokémon GO çıktı. 6 Temmuz’da piyasaya sürülen oyun, artırılmış gerçeklik (AR) teknolojisini ilk kez kitlesel olarak tanıttı. Yılsonuna kadar 500 milyon kez indirilen oyun, insanları gerçek dünyada Pokémon avlamaya çıkardı. Oyunun günlük kullanımı Snapchat, Tinder, Twitter, Instagram ve Facebook’u geçti.
2017’de #MeToo hareketi Harvey Weinstein skandalıyla patlak verdi ve cinsel taciz konusu küresel gündem oldu. Trump’ın başkanlığının ilk günü, 5 milyondan fazla kişi 600’den fazla şehirde kadın hakları için yürüdü.
2018-2019: Ve TikTok
TikTok, musical.ly ile birleştikten sonra Ekim 2018’de ABD’de en çok indirilen uygulama haline geldi. Şubat 2019’da TikTok ve Douyin birlikte bir milyar indirmeye ulaştı ve bu sayı Çin’deki Android kurulumları hariçti. 2018’de Apple’ın App Store’da en çok indirilen uygulama olan TikTok, Facebook, YouTube ve Instagram’ı geride bıraktı.
Instagram da bu dönemde büyük değişim geçirdi. “Hikayeler” özelliği 2016’da Snapchat’ten esinlenerek eklenmişti, ancak 2018-2019’da platform video içerik odaklı dönüşümünü hızlandırdı. Influencer pazarlama bu dönemde patladı ve mikro-influencer’lar ortaya çıktı.
Spotify da bu dönemde müzik endüstrisini tamamen dönüştürdü. 2018’de Spotify halka açıldı ve aynı yıl podcast yatırımlarını artırdı. Spotify’ın kişiselleştirilmiş çalma listeleri olan Discover Weekly ve Daily Mix, müzik keşfetme deneyimini devrim nitelikte değiştirdi.
Netflix de 2018-2019’da orijinal içerik devrimi yaşadı. “You” dizisi Lifetime’dan Netflix’e geçerek küresel fenomen oldu ve 40 milyon hanede izlendi. House of Cards, Orange Is the New Black gibi yapımlardan sonra Netflix Originals portföyü hızla genişledi.
Türkiye’de 31 Mart’ta düzenlenen yerel seçimlerde ise büyük bir sürpriz yaşandı. İstanbul ve Ankara Büyükşehir belediyeleri yaklaşık 25 yıl sonra CHP’ye geçti. Bu süreçte ise Ekrem İmamoğlu’nun popülerliği hızla arttı.
2020-2023: Koronavirüs ve dijital dönüşüm
2019’un sonunda başlayan ve 2020’de tüm dünyayı saran koronavirüs salgını, dünyayı durma noktasına getirdi ve teknolojik dönüşümü hızlandırdı. 2020’nin başında sadece yüzde 2,9’u uzaktan çalışan ABD işgücü, salgınla birlikte evden çalışmaya geçti.
Zoom toplantıları, uzaktan çalışma, online eğitim normalleşti ve bu değişim kalıcı hale geldi. 2022’ye gelindiğinde, işi evden yapabilecek ABD çalışanlarının yüzde 59’u hâlâ tamamen veya çoğunlukla evden çalışıyordu.
Koronavirüs bir diğer etkisini ise e-ticaret alanında gösterdi. Amazon, Getir, Trendyol gibi platformlar hayatın vazgeçilmez parçası haline geldi. Dijital ödeme sistemleri yaygınlaştı, nakit kullanımı dramatik şekilde azaldı.
NFT çılgınlığı 2021-2022’de zirveye ulaştı. Dijital sanat eserleri milyonlarca dolara satılırken, herkes “ape” NFT’leri almaya koştu ancak bu coşku çok uzun sürmedi, 2023’te bitti ve çoğu NFT değersiz hale geldi.
Yapay zekâ alanındaki büyük gelişmeler de yine bu yıllarda yaşandı. GPT-3 (2020) dil modellerinde çığır açarken, DALL-E (2021) görsel AI’ın temellerini attı. Ancak asıl patlama 2022 sonunda ChatGPT’nin çıkışıyla geldi.
14 Mayıs Genel Seçimleri’nden Cumhur İttifakı galibiyetle ayrılırken, cumhurbaşkanlığı seçimi ikinci tura kaldı. Erdoğan ve Kılıçdaroğlu’nun yarıştığı ikinci turda da Erdoğan seçimi önde tamamladı.
2024-2025: Yapay zekâ devrimi
Yapay zekâ bu dönemde günlük hayatın bir parçası haline geldi. OpenAI’nın Kasım 2022’de sessizce başlattığı ChatGPT, 2024’ün sonuna kadar 300 milyon haftalık aktif kullanıcıya ulaştı. Şubat 2025’te bu sayı 400 milyona çıktı.
2024 yapay zeka için çığır açan bir yıl oldu. GPT-4o’nun çıkışıyla ses yetenekleri gelişti, DALL-E görsel AI’ı mainstream hale getirdi, Sora metin-video modeli içerik yaratımını devrim nitelikte değiştirdi. Microsoft ve Google, ChatGPT benzeri teknolojileri arama motorlarına entegre etti. Google’ın Bard’ı ve Microsoft’un Bing Chat’i, internet ile etkileşim şeklimizi yeniden tanımladı. Agentic AI – bağımsız hareket edebilen yapay zeka ajanları – 2024’ün ikinci yarısında yükselişe geçti.
2024’ün 7, 8 ve 9 Ekim tarihlerinde açıklanan Nobel Fizik ve Kimya Ödülleri, yapay zekâyı bilimsel araştırmaların ilerletilmesinde bir araç olarak kabul etti. Ödüller, yapay zekâyı sinir ağlarını keşfetmek ve protein yapılarını tahmin etmek için kullanan araştırmacılara verildi.
Siyaset de bu yakın zamanda sakin olmadı. 2024’ün son aylarına doğru MHP lideri Devlet Bahçeli’nin çağrısıyla yeni çözüm süreci başladı.
Ayrıca Trump, 2024’ün sonunda yapılan seçimlerde yeniden başkan seçildi ve ocakta göreve başladı.
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın 24 yıllık iktidarı, Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) liderliğindeki cihatçı grupların Şam’a ilerlemesiyle 8 Aralık 2024’te sona erdi.
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu 19 Mart’ta 2025’te yolsuzluk ve terör suçlamalarıyla gözaltına alındı ve tutuklandı. Bu, Gezi’den sonraki en büyük hükümet karşıtı gösterilerini tetikledi.
Son olarak: 14 yılda hayatımız nasıl değişti?
Muslera 2011’de Galatasaray kalesine geçtiğinde, hâlâ Facebook’ta çiftçilik oyunu oynuyorduk ve “check-in” yapmanın ne kadar havalı olduğunu düşünüyorduk. Şimdi ise günlük işlerimizi ChatGPT’ye yaptırıp, TikTok’ta bir kedinin videosu için saatlerce scroll yapıyoruz.
2011’de “selfie” diye bir kelime yoktu, 2025’te ise AI kendi kendine bizim için fotoğraf çekip editliyor.
O dönemde müzik dinlemek için CD satın alıyor, sonra iPod’a yüklüyorduk ya da başka illegal yollar… Şimdi Spotify algoritmamız bizim için ne seçerse onu dinliyoruz.
2011’de Netflix sadece DVD kiralama şirketiydi, şimdi ise hafta sonlarımızı “bir bölüm daha” diyerek harcıyoruz. “Binge-watching” diye bir kavram yoktu, şimdi ise 10 saatlik seri maratonları normal.
2011’de bir şey öğrenmek için kütüphaneye gidiyorduk ya da internetin derin kuyularına dalıyorduk. Şimdi “Hey ChatGPT” diyoruz.
Alışkanlıklarımızın evrimi
2011’de alışveriş yapmak için daha çok dışarıya çıkıyorduk, AVM’lere gidiyorduk, şimdi ise herhangi bir siteden “aynı gün teslimat” bekliyoruz.
2011’de “online ödeme” hâlâ şüpheliydi, şimdi ise nakit paranın ne olduğunu bile bilmiyoruz.
O zaman “cloud” bulut demekti, şimdi ise tüm hayatımız bulutta.
Trendlerin yolculuğu
Harlem Shake’den Gangnam Style’a, Ice Bucket Challenge’dan TikTok danslarına kadar geçen yolculuk inanılmazdı.
Pokemon GO ile sokağa çıktık, metaverse ile evde sanal dünyalar kuruyoruz. NFT’lere milyonlar ödeyip sonra “scam’miş” diyoruz. Kripto parayla zengin olacağımızı sanıp sonra “HODL” diye ağlıyoruz.
2011’de “Google’da aratacağım” diyorduk, şimdi “ChatGPT’ye sorayım” diyoruz. O dönemde teknoloji bizim için çalışıyordu, şimdi biz teknolojinin algoritması için çalışıyoruz.
14 yılın sonunda Muslera da değişiyor
Fernando Muslera’nın Galatasaray’daki 14 yılı, sadece bir futbolcunun kariyeri değil, aynı zamanda dünyanın inanılmaz bir dönüşümünün tanıklığı oldu. 2011’de iPhone 4S’yle başlayıp 2025’te yapay zekâ çağında son bulan bu yolculuk, teknolojinin, siyasetin ve kültürün nasıl hızla değişebildiğini gözler önüne seriyor.
Akıllı telefonların cebimizde küçük bilgisayarlara dönüşmesi, yapay zekânın günlük hayata girmesi, kripto paraların finansal sistemi sorgulatması gibi birçok şey Muslera’nın Galatasaray kalesini koruduğu yıllarda yaşandı.
14 yılın sonunda ise Fernando Muslera da Galatasaray kalesinden ayrılıyor. 14 yıl, 19 kupayla…
