“Suriye’nin kuzeyinde ABD ile ittifak yapan YPG güçlerinin ele geçirdiği 400 IŞİD militanının akibeti ne olacak?” CNN dünyanın en istenmeyen 400 teröristi olarak nitelendirdiği söz konusu IŞİD militanlarına dair analiz haberine bu soruyla başlamış. Zira, diye yazıyor Nick Paton Walsh, “tutuldukları bölgede ne ülkelerine iade işlemleri için hukuki zemin var, ne de süresiz hapsedilmeleri için kaynak”.
Habere göre, ABD bu konuda bir çözüm üretmeye çalışıyormuş. Pentagon’un uluslararası güvenlik konularından sorumlu müsteşar yardımcısı Katie Wheelbarger, “Suriye’de tutuldukları yerler güvenlik açısından iyi değil. Vatandaşı oldukları ülkelere geri gönderilip oralarda yargılanmalarını sağlamak en iyi çözüm” diyor. Ancak pek az ülke IŞİD üyesi vatandaşlarını geri almaya istekli.
Örneğin; IŞİD’in videolarında işkence yaparken görüntülenen “Beatles” lakaplı dört İngiliz vatandaşından ikisi, Shafee Elsheikh ve Alexanda Kotey yakalandıktan sonra İngiltere hükümeti konuya ilişkin açıklama yapmadı. “Belli ki geri alıp kamu davasında yargılamak işlerine gelmiyor” diye yazıyor Nick Paton Walsh. Yetkililer bu iki IŞİDçi’nin İngiliz vatandaşlığından çıkarılması halinde sorunun daha karmaşık hale gelebileceğinden kaygılı. Öyle bir durumda, devlet olarak tanınmayan bir bölgede alıkonmuş vatansızlar konumuna düşecekler.
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian da, BFM televizyonuna verdiği mülakatta, Suriye ve Irak’ta yakalanan Fransız vatandaşı IŞİD mensuplarının yakalandıkları ülkelerde yargılanmasını istediklerini söyledi. Kuzey Suriye’de Kürt güçlerin yakaladığı 100 civarında Fransız için “bu insanlar yerel yetkililer tarafında yargılanacak çünkü Suriye ve Türkiye vatandaşlarına karşı suç işlediler” açıklaması yaptı. Le Drian sadece çocuk yaştakileri geri alabileceklerini, Kızıl Haç aracılığıyla bu konuda çalışma başlattıklarını ekledi. Bakan, altı Fransız ailenin de Irak makamlarınca tutulduğunu belirtti. Fakat CNN, Suriyeli Kürtler’in yüzlerce IŞİDli’yi yargılama kapasitesi bulunmadığına dikkat çekiyor ve alternatifini soruyor: Süresiz tutukluluk? Yargısız infaz?
Amerikan haber kuruluşuna göre, tek bir olası çözüm var: Hepsinin ABD tarafından Irak güvenlik güçlerine teslim edilmesi. Nitekim “halihazırda Irak, yakaladığı militanları hızlı bir şekilde yargılayıp, çoğunu ölüm cezasına çarptırıyor” diyor yazar; “zaten Suriye’deki IŞİD mensuplarının çoğu Irak’a da girip çıktığından onları Irak yargısına havale etmek mümkün”. CNN yazarı Nick Paton Walsh, analizin sonunda iğneden sonra çuvaldızı da Avrupalılar’a batırmayı ihmal etmiyor: “11 Eylül saldırılarının üzerinden 17, IŞİD’le mücadele etmeye başlayalı da dört yıl olmasına rağmen, Avrupa başkentlerinin aşırılıkçı militanlarla ne yapacakları konusunda hâlâ bocalamaları inanılmaz.”
