The Washington Post’ta yer alan habere göre, son aylarda Nikaragua devlet başkanı Daniel Ortega’nın protestoculara karşı şiddetli ve sıkı önlemlerinden kaçan binlerce Nikaragualının Kosta Rika’ya göçü, Kosta Rikalılar’da ırkçı tepkilerle karşılandı. Henüz yaklaşık 100 gündür görevde olan Kosta Rika devlet başkanı Carlos Alvarado Quesada ilk büyük krizini yönetmeye çalışacak gibi görünüyor.
Geçtiğimiz hafta çeşitli web sitelerinde ve Facebook sayfalarında Nikaragualı göçmenlerin Kosta Rika bayrağı yaktığına dair söylentiler dolaştı. Alvarado Quesada’nın Kosta Rika bütçesini zorlayacak şekilde Nikaragualı trans bireylere pay ayırdığı ve üniversitelerin göçmenlere tam burs sağladığı iddiaları da kısa sürede yayıldı. Nikaragualı göçmenler arasında da Ortega’nın Kosta Rika’da protestolara liderlik etmiş kişileri takip ettirdiği haberleri yayıldı. Kosta Rika devlet başkanı olaylardan önce bu tarz sahte bilgilerin hızlıca dolaşıma girdiğini ifade etti.
Bütün bu yayılan söylentilerin de ateşleyici etkisiyle geçtiğimiz cumartesi günü öğleden sonra Kosta Rika’nın başkenti San José’deki La Merced parkında Nikaragualı göçmenlere karşı bir protesto eylemi gerçekleşti. Kitlesel göçlerin ve çete savaşlarının olağanlaştığı bölgede en barışçıl halk olarak nitelendirilen Kosta Rikalılardan gelen bu tarz bir eylem ve öfke patlaması şaşkınlık yarattı. “Nikaragualılar defolun” sloganlarının atıldığı protesto gösterisinde şiddet vakaları da yaşandı ve resmi açıklamaya göre gözaltına alınanların sayısı 40 kişiden fazla.
Kendisi ile yapılan bir söyleşide Alvarado Quesada, kasıtlı olarak nefreti teşvik eden insanların sosyal medyayı kullanarak bir araya geldiğini ve bunun daha önce meydana gelmemiş bir olay olduğunu ifade etti.
Güney ve Orta Amerika’da politik krizler ve ekonomik çöküşler sebebiyle meydana gelen göç dalgaları büyük bir gerginliğe sebep olmuş durumda. Gerek Venezüela’dan özellikle Kolombiya ve Peru’ya gerek de Nikaragua’dan Kosta Rika’ya göçün artması bu gerginliğe sebep olan başat örnekler.
2014 yılından beri 2 milyondan fazla insanın Venezüela’dan Kolombiya, Brezilya ve Peru’ya göçü bölgede çeşitli toplumsal problemlere neden oluyor. Sınırın karşısına kaçan Nikaragualıların göçü de bölgedeki toplumsal problemlerin kaynaklarından biri olarak görülüyor. Nikaragua’dan artan göç, Kosta Rika hükümet temsilcilerini endişelendiriyor ve göçteki bu artış Kosta Rika’nın genel olarak mültecilerle ve göç ile ilgili politikalarını sorgulamasına sebep oluyor.
San José’de La Merced parkında yapılan göçmen karşıtı protesto gösterisinden bir kare
Latin Amerika’nın en barışçıl devletlerinden Kosta Rika’da göçmen karşıtı protestolar şaşkınlık yarattı
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Kosta Rika Dışişleri Bakanı Epsy Campbell, ülkelerini her durumda koruyacaklarını belirtirken zenofobik (yabancı nefreti) davranışların büyümesine neden olacak en ufak bir alan bırakmayacaklarını söyledi ve bu tarz davranışların ne hoş karşılanacağını ne de bu davranışlara müsamaha gösterileceğini belirtti.
Nisan ayından beri Nikaragua’da güvenlik güçleri ve silahlı milis güçleri sokaktaki çatışmalarda ve ev baskınlarında protestoculara saldırılarda bulunuyor. Hükümetin sıkı güvenlik önlemlerinin sonucunda 350’den fazla insan hayatını kaybederken bu baskıcı yönetim binlerce insanın Kosta Rika’ya kaçmasına sebep oluyor.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği tarafından bu hafta yayınlanan Nikaragua’daki protestolarda insan hakları ihlalleri ve istismarı üzerine raporda belirtildiği üzere, Nikaragua’da zulüm öyle bir noktaya varmış ki, protesto gösterilerine katılanlar, göstericilerin haklarını savunanlar ya da yalnızca muhalif görüşlerini beyan edenler saklanmaya zorlanıyor, ülkeden kaçmaya çalışıyor ya da Nikaragua’yı terk ediyor.
Nikaragua’da politik ve ekonomik huzursuzluk baş gösterdiğinden beri kaç kişinin Kosta Rika’ya kaçtığı tam olarak bilinmiyor; çünkü Nikaragualılar sınırdan yasa dışı yollarla geçiyorlar ve bu geçişler kayıtlara geçmiyor. Bu yıl şimdiye kadar 24.400’den fazla Nikaragualı, Kosta Rika’da iltica başvurusunda bulunma niyetini açıkladı ki Ocak 2017’den Ağustos 2017’ye kadar 58 iltica başvurusu yapılmıştı. Göç süreçleriyle ilgilenen yetkililerin belirttiği üzere, bu 58 başvurunun önemli bir bölümünü de zaten Kosta Rika’da yaşayan ve Nikaragua’da baş gösteren karışıklıklar sebebiyle iltica başvurusunda bulunduğunu ifade eden kişilerden oluşuyordu. İki komşu ülkenin tarihsel süreçleri birbirinin içine geçmiş durumda, öyle ki Nikaragua’da çatışmalı süreç başladığında Kosta Rika’da kabaca yarım milyon Nikaragualı yaşıyordu.
Kosta Rika’da Nikaragua sınırına yakın bir mülteci kampı
San José’de bulunan göçmenlik bürosunda bu yaz yüzlerce Nikaragualı sırada bekledi, bir kısmı günlerce çadırlarda yaşadı ve iltica başvurunda bulunmaya çalıştı. Gelecek yıla verilen randevular mevcut.
Nikaragua’da bir Katolik Kilisesi’nde muhasebecilik yapan 27 yaşındaki Xochil Soto ve erkek arkadaşı muhasebecilik öğrencisi Moises Alejandro Silva, Kosta Rika’ya kaçtıktan sonra San José’de Mc Donalds’a iş başvurusunda bulundu. İltica başvurusu için beklerken çalışma izni alamayan iki genç, sokakta yiyecek satışı yaptı.
Nikaragua’dan göç edenlerin bir kısmı ise, evsiz ve çalışma izinsiz bir biçimde sokaklarda kaldı ve insanların bağışladığı kıyafetleri giydi. Arkadaşları ve akrabaları olanlar da barınaklarda ve oldukça kötü şartlı motellerde kaldı.
21 yaşındaki Scarleth Osorno ve 19 yaşındaki eşi Cristhian Rosales, sekiz aylık kızlarıyla birlikte San José’de mülteci olarak ilk gecelerini La Merced parkında bir ağacın altında yerde yatarak geçirdi. Nikaragua’da paramiliter güçler ile en şiddetli çatışmaların yaşandığı yerlerden biri olan Diriamba’da barikat kuran protestoculara kahve ve su veren genç insanlar hükümete sadık kişiler tarafından muhalif olarak tespit edilmiş ve evlerinin çevresinde maskeli silahlı adamlar görülmüş. Bu olaylar üzerine aile Nikaragua’dan kaçarak San José’ye gelmiş.
Zenofobi’ye karşı mücadele
Kamu Güvenlik Bakanı Michael Soto Rojas, Ortega hükümetinin Kosta Rika’da meydana gelen göçmen karşıtı protestoların organizasyonuna yardım ettiğine ya da Nikaragualı protestocuları izlettiğine yönelik kesin kanıtların mevcut olmadığını, fakat bunun olasılığının olabileceğini belirtti. Nikaragua hükümet temsilcileri konu hakkında herhangi bir yorum yapmadı.
Bu olaylar sırasında birçok Kosta Rikalı ise, Nikaragualı göçmenleri savunmak ve desteklemek için toplandı. Katolik ve Evangelist topluluk liderleri ve Kosta Rikalı futbol kulüpleri zenofobik saldırıları kınadı. Nikaragualı göçmenler ise, Kosta Rikalıların çoğunun cömert ve yardımsever olduğunu düşünüyor.
San José’deki BM Mülteciler Ajansı’ndan Marcela Rodriguez-Farrelly, Kosta Rika’da Nikaragualı karşıtlığının popüler olmadığını belirtti. Buna karşın Kosta Rika hükümeti, Nikaragualıların daha ilerideki olası göç dalgasının tansiyonu yükselteceğinden endişe ediyor.
