Washington Post’un haberine göre, Justin Trudeau hükümeti bağımsız gazeteciliği korumak için dardaki Kanada medyasına büyük miktarda vergi kesintileri ve nakit para yardımı yapmayı planlıyor. Fakat planın muhalifleri, yardımın tam aksi etki yaratıp gazetecileri ve medya sahiplerini daha da devlete bağımlı hale getireceği iddiasında.
Geçen hafta yapılan duyuruda, 595 milyon Kanada doları (yaklaşık 2 milyar 300 milyon TL) tutarındaki plan kapsamında, beş yıl boyunca vergi muafiyeti ve Kanada dijital haber servislerine abone olanlar için vergi indirimi gibi önlemler öngörülüyor.
Finans Bakanı Bill Morneau açıklamada “Kanadalıların güvenebilecekleri geniş bir bağımsız haber yelpazesine ulaşma hakkı var ve hükümet de Kanadalıların bu tür kaynaklara ulaşımını temin etmekle sorumlu” dedi.
Gazete sahipleri ve gazeteciler kararı memnuniyetle karşıladı ve bu kararın Google’ın ve Facebook’un reklam gelirleri karşısında geleneksel medyaya can vereceğini söyledi.
Fakat bazıları ise hükümetin o kadar da iyi niyetli olmadığı düşüncesinde. Muhafazakâr milletvekili Pierre Poilievre önerilen teşviklerin gazetecileri satın almayı ve Trudeau’nun gelecek yılki seçimlerde yeniden seçilmesini amaçladığını iddia etti. Eski bir gazeteci olan diğer bir Muhafazakâr milletvekili Peter Kent, “Medya veya gazetecilerin hükümet teşviklerine bağımlı olmaları, özgür ve bağımsız basının antitezidir” diye konuştu.
National Post köşe yazarı Andrew Coyne yardım paketinin medyayı “geri dönülemez biçimde politikleştirileceğini” söyledi. Fakat Kamu Politikaları Forumu Başkanı Edward Greenspon, bu tür kaygıların abartılı olduğunu düşünüyor: “Belli anlamlarda, kamu yardımları hakkında biraz aşırı bir tepki var. Kanada Yayıncılık Kurumu’nın 80 yıldır yardım alması onun gazeteciliğine gölge düşürmedi.”
Kararın zor durumdaki medyayı rahatlatması öngörülüyor
Hükümet, Kanada Yayıncılık Kurumu’na yaptığı yardımlarla epeydir gazeteciliği dolaylı yoldan destekliyor. Hükümet ayrıca vergi teşvikleriyle Kanadalı gazete sahiplerine fırsatlar sunuyor. Fakat en son önlemlerle özel ve kâr amaçlı olmayan haber merkezlerine verilecek yardımın miktarı, daha önce görülmemiş miktarda. Bunun dışında, kâr amaçlı olmayan gazetecilik örgütleri artık vergi affı gibi hayır kurumlarının yararlandığı avantajlardan yararlanabilecek.
ABD’de olduğu gibi, Kanada’da da medya zor durumda. Günlük ve haftalık gazeteler kapanıyor, geride kalanlar ise işten çıkarmalarla küçülmeye gidiyor. Ülkenin en büyük haber zinciri Postmedia, son günlerde yıllık gelirinin yüzde 10 düştüğünü ve reklam gelirlerinde yüzde 17 azalma olduğunu açıkladı.
Montreal Gazette ve Vancouver Sun gibi yayınların sahibi olan Postmedia, işten çıkarmalara gidiyor, gayrimenkullerini satıyor ve işçi sayısı 8 yılda 5 bin 400’den 3 binin altına düşen şirket, hayatta kalma mücadelesi veriyor. Postmedia’nın başkanı Paul Godfrey, şirketin devam eden dijital dönüşümüne yardımcı olacağını söyleyerek hükümetin hareketini memnuniyetle karşıladı. Bloomberg News’e konuşan Godfrey, “[Şirketin] başarı şansı açıklamayla birlikte ciddi anlamda artmış durumda” dedi.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Planın detayları üzerine çalışmalar devam etse de hükümet, niyetinin şartlara uygun medya kuruluşlarının hükümetle mesafesini korumak ve özgün haber içeriklerinin üretilmesini sağlamak olduğunu söylüyor.
Hükümetin planlarından biri de koşullara uyan haber merkezlerinin işgücü maliyetlerinde vergi indirimine gitmek. Hükümet kimlerin bundan yararlanacağını belirlemek için gazetecilerden bağımsız bir heyet oluşturacak. Dijital mecralara abone olan okuyucular için ise geçici olarak yüzde 15 vergi indirimi yapılacak.
