Suriye, iç savaşın harap ettiği şehirlerini yeniden inşa etmek için uluslararası yatırımcıları çekmeye çalışıyor. Fakat aşması gereken engellerden biri de, Avrupa Birliği (AB) yaptırımları.
Washington Post’un haberine göre, AB, geçen pazartesi 11 şirket yöneticisi ve beş kuruluşu daha, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın savaş çabalarına maddi destekte bulunan Suriyelilerden oluşan ve gittikçe büyüyen yaptırım listesine dahil etti. Listedekilere banka hesaplarının dondurulması, seyahat yasağı ve Avrupa’da iş yapma yasağı gibi yaptırımlar uygulanıyor. Listeye alınan iş adamları, pembe dizilerden demir çelik endüstrisine kadar geniş bir yelpazede faaliyet gösteren isimler.
Washington Post’a konuşan Avrupalı diplomatlar yaptırımlarla, Suriye yönetiminin ülkenin yeniden inşa edilmesi için muhtaç olduğu iş dünyasına “soğuk” bir mesaj verilmesinin amaçlandığını söyledi.
Yasaklıların ortak noktası: Lüks gayrimenkul inşaatı
Kara listedeki isimlerin çoğunun ortak noktası, Suriye’nin geleceği için ciddi etkileri olacak yeni bir ekonomik alandaki faaliyetleri: Kamulaştırılan arazilerde lüks gayrimenkul inşaatı.
Dünya Bankası verilerine göre sekiz yıllık savaş, ülkenin konut stokunun üçte birini yok etti. İsmini vermeyen Avrupalı bürokratlardan biri konuya dair şunları söyledi: “Bu isimler rejimle olan bağları sayesinde ciddi kârlar elde edip, karşılığında rejime finansal destekte bulunuyor.”
Yaptırımlar tam da Suriye’nin yatırım çekmeye çalıştığı bir zamanda geldi. Devlet medyası sık sık yabancı ticari delegasyonların gelişini müjdeliyor. Zamanında muhalifleri destekleyen Körfez ülkeleri, İran ve Türkiye’ye zemin kazandırmamak için rejim ile ilişkilerini yeniden sıkılaştırıyor.
“Marota City” isimli inşaat projesinin tanıtım videosu. Projedeki lüks rezidanslar ve gökdelenler dikkat çekiyor.
Muhaliflerin dönüşünü engellemek için bilinçli bir adım
Rejim yanlıları yeniden inşa projelerini, göç sebebiyle kayıt dışı ve güvensiz binaların inşa edildiği alanları geliştirmek için uzun vadeli bir projenin parçası olarak gösteriyor.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Fakat eleştirel gözler farklı bir hikaye görüyor. Onlara göre bu inşaatlar, yüz binlerce Suriyeli mültecinin dönmesini engellemek için bilinçli bir adım. Ve elimizde bu savı doğrulayabilecek çok güçlü bir kanıt var: Neredeyse tüm proje alanları, zamanında insanların kitlesel halde protestolara katıldığı mahallelerde. Üst düzey Suriyeli yetkililerin, muhaliflerin ülkeden uzak durması gerektiği yolundaki sözleri de unutulmuş değil.
Beşar Esad, Ağustos 2017’deki bir konuşmasında “En parlak gençlerimizi, altyapımızı kaybettik, fakat daha sağlıklı ve ahenkli bir toplum kazandık” demişti.
Suriye Hava Kuvvetleri istihbaratının başkanı Cemil Hasan’ın geçen yıl yapılan gizli bir toplantıda, Suriye hükümetinin tüm mültecilerin geri dönmesindense 10 milyon itaatkâr vatandaşın dönmesini tercih ettiğini söylediği iddia edilmişti.
“Güç dengesi yeniden düzenleniyor”
Washington Post, gazetenin Beyrut muhabiri Louisa Loveluck’ın konu hakkındaki değerlendirmelerine başvurdu. Loveluck, Suriye’nin neden tam da şimdi dünyaya yeniden entegre olmaya çabaladığını şöyle değerlendirdi:
“Savaşın şu anki durumu elbette bunu kolaylaştırdı. Suriye’de silahlı muhalif gruplar tamamen yenildi. Sağ kalanlar, kuzeyde milyonlarca sivilin arasında, El Kaide bağlantılı grupların kontrolünde sıkışmış durumda. Suriye hükümetinin ayakta olduğu çok açık. Başkan Trump’ın Suriye’den çekilme açıklamasının bir etkisi olabilirdi. ABD’nin çekilmesi güçlenmiş bir Rusya ve onun yörüngesindeki Suriye ile bölgedeki güç dengesinin daha temelden bir şekilde düzenlenmesinin son aşamasını işaret ediyor. Fakat bu kadar basit değil. Bir yanda, Suriye harap olmuş durumda. Bir tahmine göre ekonomisi yüzde 50 küçüldü ve şehirlerde doğal gaz krizinden ötürü elektrik kesintileri yaşanıyor. Ve ABD’nin çekilmesine rağmen Batılı ülkeler bu hafta, Beşar Esad’ın ülkeyi yeniden inşa çabaları üzerindeki baskılarını artırdı. Suriye’nin buna nasıl karşılık vereceğini göreceğiz.”
