ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo bugün Soçi’de önce mevkidaşı Sergei Lavrov, ardından da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşecek. Bu, Pompeo’nun Dışişleri Bakanı olarak ilk Rusya ziyareti. Trump yönetiminin İran’a yönelik baskıyı Ortadoğu’ya askeri yığınak yaparak artırdığı bir döneme denk geldiği için dikkatle takip edilen ziyaret öncesinde, Pompeo, Brüksel’e de uğradı. Pompeo’nun Avrupalı muhataplarına, İran’ın Ortadoğu’daki Amerikan hedeflerine saldırı planladığına dair istihbarat bilgisi aktardığı söyleniyor.
NYT: Ortadoğu’ya 120 bin asker gönderilmesi planlar arasında
Pompeo’nun Brüksel aktarmalı Soçi yolculuğu öncesinde, New York Times (NYT) gazetesi ise ABD Savunma Bakan Vekili Patrick Shanahan’ın İran’ın Amerikan hedeflerine saldırı düzenlemesi ya da nükleer programına geri dönmesi halinde, verilecek olası askeri karşılığa dair planların gözden geçirildiğini yazdı. Gazeteye göre Washington, Ortadoğu’ya 120 bin asker göndermeyi bile gündemine almış durumda. NYT, haberini isim vermeyen kaynaklara dayandırıyor. İsim vermeyen kaynakların NYT’ye bilgi vermek için zamanlaması tesadüf olmasa gerek; ABD geçen hafta da İran’a gözdağı vermek üzere, yeni savaş gemileri ve Patriot füze savunma bataryaları ile Ortadoğu’ya takviye yapacağını duyurmuştu. İran ise ABD’nin bölgedeki askeri varlığının “tehdit” değil “hedef” konumunda olacağı uyarısı yapmıştı.
İşte tam bu karşılıklı restleşme üzerine pazar günü Basra Körfezi’nde, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) kıyılarında, ikisi Suudi Arabistan’a ait dört ticari gemiye sabotaj düzenlendiği haberi geldi. Ortadoğu’daki petrol üreticisi ülkelerin Asya, Avrupa, Kuzey Amerika ve ötesine ikmal yaptığı kritik bir güzergâh olan Basra Körfezi’ndeki bu gelişme, İran ile ABD arasında sıcak çatışma endişesini artırdı.
2003’teki Irak Savaşı’nı hatırlatan gelişmeler
Nitekim NYT, ABD’nin İran’la ilgili savaş planlarını gözden geçirdiğine dair haberine, gelişmelerin 2003’teki Irak Savaşı öncesindekileri anımsattığına dikkat çeken bir başlık atmış. Gazete askeri planların gözden geçirilmesini isteyen ekibin, başta Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton olmak üzere George W. Bush yönetimini Irak Savaşı’na götüren yolları hazırlayan isimler olduğunu da vurguluyor. NYT, Bolton’ın Bush’u İran’a askeri harekât için ikna etmeye uğraşıp başaramadığını da hatırlatıyor.
Obama döneminde, Başkan Yardımcısı Joe Biden’a ulusal güvenlik danışmanlığı veren Amerikalı diplomat Colin Kahl da, NYT haberine referans vererek yaptığı Twitter paylaşımında, “acil durum planlamasında 120 bin asker varsa, bunun tek anlamı vardır, istila ve rejim değişikliği” yorumu yapıyor:
Yine de yorumcular, Afganistan ve Suriye’deki askerlere “eve dönüş” vaat eden Trump’ın 120 bin askeri yeniden sefere çıkarmasını beklemiyor. Bölgede tırmanan gerilimle ilgili Medyascope yayınına katılan Kadir Has Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden Prof. Dr. Mustafa Aydın da, provokasyon kaynaklı sıcak çatışma riskini yüksek görmekle birlikte, gelişmeleri Washington ile Tahran’ın müzakere masasına yeniden oturmadan önce karşılıklı el yükseltme adımları olarak değerlendiriyor. Aydın, Trump’ın, Kuzey Kore örneğinde olduğu gibi gerilimi en son noktaya kadar tırmandırdıktan sonra, belki de bir Twitter paylaşımı aracılığıyla, İranlı muhatapları ile doğrudan görüşmeyi sağlayacak “beklenmedik” bir adım atabileceği kanaatinde.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
