New York Times’tan Jin Wu ve Allison McCann, farklı uzmanlarla konuşup birtakım verilerden yola çıkarak dünya genelindeki toplam ölü sayısının, ülkelerin resmî olarak açıkladığı sayılardan çok daha yüksek olabileceğini anlatan bir habere imza attı. Yazıyı özet olarak aktarıyoruz.
Geçen ay koronavirüs nedeniyle dünya genelinde ölen insan sayısı aslında resmî olarak açıklanan sayıdan 28 bin fazla olabilir. 11 ülkedeki ölüm oranları incelendiği zaman salgının neden olduğu gerçek ölüm sayısı daha net ortaya çıkabilir.
Dünya genelinde geçen ay gerçekleşen ölüm sayılarında, bundan önceki yılların aynı dönemine göre oldukça dramatik bir artış meydana geldi. Elbette aradaki fark başka nedenlerden dolayı ölen insanların sayısındaki artıştan da kaynaklanıyor olabilir. Hastanelerdeki doluluk oranı giderek arttığı için pek çok hastanın tedaviye ulaşamıyor olması da bir başka neden.
Paris’te her gün meydana gelen ortalama ölüm sayısı iki kat, New York’taki ise dört kat arttı.
Elbette ki salgın sürecinin ortasında açıklanan toplam ölüm verileri gerçek tabloyu yansıtmayabilir. Gerçek ölüm sayısı ile resmî olarak açıklanan ölüm sayısı arasındaki farkın kasıtlı bir yanıltmaca yerine, test sayılarının ve kapasitelerinin sınırlı olmasından kaynaklanıyor olması da güçlü ihtimal.
Ancak uzmanlara göre meydana gelen toplam ölüm sayısı gerçeğe daha yakın bir tabloyu ortaya çıkartıyor çünkü pek çok ülke sadece hastanede gerçekleşen ölümleri Kovid-19 kaynaklı olarak açıklıyor.
Almanya’daki Max Planck Enstitüsü Demografik Araştırmalar Merkezi’nden uzman Tim Riffe, “Günlük olarak açıklanan resmî ölü sayısının, gerçek ölümlerin kayda değer bir kısmını kapsamıyor olması muhtemel. Pek çok ülkede bu durumun belirlenip ölü sayısının buna göre güncellenebileceği kadar uzun bir zaman geçti. Bu işlemin yapılması bize daha isabetli sayılar verebilirdi” diyor.
“Gerçek sayı ile resmî sayı arasındaki fark, krize yavaş tepki gösteren ülkelerde daha yüksek”
Gerçek sayı ile resmî sayı arasındaki fark özellikle durumun ciddiyetini geç kavrayan ülkelerde daha yüksek. Örneğin; İstanbul’da 9 Mart ile 12 Nisan arasındaki toplam ölüm sayısı, bundan önceki yılların ortalamasına göre 2 bin 100 fazla. Bu da o dönemde hükümetin bütün ülke geneli için açıkladığı sayının neredeyse iki katı.
Mart ayı ortasında bu kadar insanın hayatını kaybetmesi ise ölen insanların şubat ayında yani hükümetin resmî olarak ilk koronavirüs vakasının tespit edildiğini doğrulamasından haftalar önce virüsü kapmış olma ihtimalini artırıyor.
Mart ayında Endonezya hükümeti koronavirüs nedeniyle Cakarta’da toplam 84 ölümün meydana geldiğini duyurmuştu. Ancak şehrin Parklar ve Mezarlıklar Departmanı’nın verdiği istatistiklere göre bundan önceki yıllarda gerçekleşen ölümlere kıyasla bu sene hayatını kaybeden insan sayısı 1000 kişi arttı (Bu veri ilk olarak Reuters tarafından duyurulmuştu).
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Bazı ülkelerin açıkladığı istatistiklerdeki farklılıklar şu şekilde:
| Ülke | Yüzde artışı | Artan sayı | Kovid-19 olarak açıklanan | Aradaki Fark |
| İspanya | %66 | 19.700 | 12.401 | 7.300 |
| Fransa | %21 | 10.500 | 8.059 | 2.500 |
| New York | %298 | 17.200 | 13.240 | 4.000 |
| Hollanda | %33 | 4.000 | 2.166 | 1.900 |
| İstanbul | %29 | 2.100 | 1.006 | 1.100 |
Bu istatistikler Hollanda, Fransa ve İspanya için 9 Mart – 5 Nisan, New York için 11 Mart-18 Nisan ve İstanbul için ise 9 Mart – 12 Nisan tarihlerini kapsamaktadır.
Bazı ülkelerdeki yetkililer Kovid-19 nedeniyle hayatını kaybeden insanların sayısını netleştirmek için ya hastane dışında ölen insanları da günlük toplama ekliyor ya da ölüm raporlarının ardından toplam ölü sayılarını geçmişe dönük olarak yeniden düzenliyor.
Fransa’da yetkililer nisan ayı başından itibaren hastane dışında gerçekleşen ölümleri de toplam sayıya ekliyor. Britanya’daki Ulusal İstatistikler Ofisi ise ölüm belgelerinde Kovid-19 geçen kişilerin sayılarını da toplam ölüm sayısına katıyor. Bu da her gün Sağlık ve Sosyal Bakım Departmanı’nın yürütme ajansı olan Public Health England’ın açıkladığı verilerden daha isabetli oluyor.
Ölüm sayıları arasındaki farklılık, her hafta 24 ülkede meydana gelen ölüm sayılarını raporlayan araştırma grubu European Mortality Monitoring Project tarafından da doğrulandı.
Demograflar ölüm sayılarının bu kadar çabuk açıklanmasının alışıldık bir durum olmadığını belirtiyor. Ancak koronavirüs salgınının aciliyetinden dolayı pek çok ülke zamanlamayı da hesaplayarak daha kapsamlı bilgi vermeye çalışıyor. Yine de elde edilen veriler sınırlı ve toplam ölü sayısı net değil, çünkü bütün ölümler raporlanmıyor.
Birleşmiş Milletler’de demograf olarak çalışan Patrick Gerland ise bu durumun geçici olduğunu ve birkaç ay içinde tablonun daha net ortaya çıkacağını söylüyor.
