Askeri darbenin ertesi günü 13 Eylül 1980 tarihinde gözaltına alınan ve kendisinden bir daha haber alınamayan Cemil Kırbayır’ın ailesi ve İnsan Hakları Derneği (İHD), “Cemil Kırbayır dosyasının Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Raporu’na, delillere, belgelere, tanıklara rağmen kapatılmasına izin vermeyelim” çağrısı yaptı. Medyascope’a konuşan Cemil Kırbayır’ın ağabeyi Mikail Kırbayır, “Devlet, kardeşimin yaşamına son verdi. Cemil Kırbayır da bu ülkenin yurttaşıydı. Onun da yaşamaya hakkı vardı. Mezar hakkını bile elinden aldılar” dedi.
İHD ve Kırbayır ailesi, 12 Eylül 1980’de yapılan askeri darbenin ardından 13 Eylül 1980 tarihinde Ardahan’ın Okçu Köyü’ndeki evinden gözaltına alındıktan sonra kendisinden bir daha haber alınamayan Cemil Kırbayır dosyasına ilişkin bir açıklama yaptı.
Açıklamada, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2011 yılında Cemil Kırbayır’ın annesi Berfo Kırbayır’a verdiği “Senin çocuğunu getireceğim” sözü hatırlatıldı: “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı, dokuz yıl önce kamuoyu huzurunda, devlet adına Berfo Anne’ye verdiği sözün gereğini yerine getirmeye çağırıyoruz. Baroları, aydınları, vicdan sahibi yurttaşları ve tüm demokrasi güçlerini Cemil Kırbayır dosyasında 40 yıldır süren bu hukuksuzluğun son bulması için gerçek adaletin tecelli etmesi için harekete geçmeye çağırıyoruz.”
Açıklamada Cemil Kırbayır’ın ailesinin adalet arama süreci şöyle anlatıldı:
“Hatırlanacağı üzere 05.02.2011 tarihinde dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Dolmabahçe Sarayı’na davet ederek görüştüğü Cumartesi Anneleri içinde Cemil Kırbayır’ın annesi, 103 yaşındaki Berfo Kırbayır da vardı. Berfo Anne’yi dinleyen Erdoğan’ın talimatı sonucu; TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu’nun 9 Şubat 2011 tarihli toplantısında ‘gözaltında iken kayboldukları iddia edilen kişilerin akıbetinin araştırılması’ amacıyla bir alt komisyon kurulması kararı alındı.
Mersin Milletvekili Prof. Dr. Zafer Üskül başkanlığında Çorum Milletvekili Murat Yıldırım, İzmir Milletvekili Erdal Kalkan, İstanbul Milletvekili Çetin Soysal’dan oluşan alt komisyon çalışmalarına Mülkiye Başmüfettişi Mehmet Firik, Adalet Müfettişi Mecit Gürsoy ve Komisyon Uzmanı Kenan Altaş eşlik etti. Sözkonusu komisyon, 13 Eylül 1980 tarihinde gözaltına alındıktan sonra bir daha kendisinden haber alınamayan Cemil Kırbayır’ın akıbetini araştırdı; komisyon, döneme ait belgelere ulaştı. Cemil Kırbayır’ı sorguda gören çok sayıda tanık ve sorgulamayı yapan emniyet ve MİT mensuplarıyla görüştü. Titiz bir çalışma sonucunda 350 sayfalık bir rapor hazırladı.“
Takipsizlik kararı verilmiş
Cemil Kırbayır’ın kaybedilmesini inceleyen komisyonun bulduğu bütün bilgi, beyan ve belgeleri savcılığa göndermesi üzerine Kars Cumhuriyet Başsavcılığı’nın, 2011/899 nolu yeni bir soruşturma başlattığının hatırlatıldığı açıklamada, “Soruşturma sırasında arşivde 2002/911 nolu takipsizlik kararı bulundu. Anlaşıldı ki; Cemil Kırbayır’ın gözaltında kaybedilmesinden altı yıl sonra, Kars Savcılığı bir soruşturma başlatmış (1986/1279 no) ancak soruşturmada 2002 yılında takipsizlik kararı vermişti. Sözkonusu 2002/911 nolu takipsizlik kararı ise aileye tebliğ dahi edilmemiş, dosya böylece kapatılmıştı. Bu karar 2014 yılında aileye tebliğ edildi. Aile hemen Ardahan Ağır Ceza Mahkemesi’ne başvurarak söz konusu takipsizlik kararının kaldırılmasını talep etti. Mahkeme takipsizlik kararını kaldırdı” denildi.
Dosya Yargıtay’da
Zorla kaybetmenin insanlığa karşı işlenen bir suç olduğunun ve bu nedenle zamanaşımına uğrayamayacağının altı çizilen açıklamada şu ifadelere yer verildi:
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
“Ancak aradan dokuz yıl geçtiği halde soruşturmayı sonuçlandırmayan, davayı açmayan Kars Cumhuriyet Başsavcılığı, dosyayı 14 Kasım 2019’da ‘kanun yararına bozma’ talebiyle Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Müdürlüğü’ne gönderdi ve Cumhuriyet Savcılığı’nca 2002 yılında zamanaşımı nedeniyle verilmiş olan (2002/ 911) takipsizlik kararını kaldıran Ardahan Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2014 tarihli kararının kaldırılmasını istedi.”
“Kardeşimin mezar hakkını bile elinden aldılar”
40 yıldır süren adalet mücadelelerini ve yaptıkları açıklamayı Medyascope‘a anlatan Mikail Kırbayır, “40 yıl önce devletin gözetimi altında olan kardeşimin yaşamına bu devlet işkenceyle son verdi. Bizi asıl acıtan bu olayın oldu bittiye getirilmesidir. Bizim itirazımız şudur: Cemil Kırbayır da bu ülkenin yurttaşıydı. Onun da yaşamaya hakkı vardı. Mezar hakkını bile elinden aldılar 40 yıldan bu yana, adalet görevlilerine defalarca çağrıda bulunduk. Adalet arayışımıza ölene kadar devam edeceğiz” dedi.
