Güneydoğu Asya ülkesi Myanmar’da ordu, yönetime el koydu. Askeri yönetim ülkede bir yıl için olağanüstü hal ilan etti, aralarında ülkenin lideri Aung San Suu Çii‘nin de bulunduğu çok sayıda hükümet yetkilisi gözaltına alındı.
Orduya ait televizyon kanalında okunan bildiride, iktidarın Başkomutan Min Aung Hlaing’e devredildiği açıklandı. Myanmar ordusu Suu Çii ve diğer siyasi liderlerin, seçimlerde yaptıkları hile sebebiyle gözaltına alındıklarını duyurdu.
BBC’nin haberine göre başkent Yangon’da askerler devriye gezmeye başladı, internet ve telefon hatlarının kesildi ve devlet televizyonunun yayını durduruldu.
Ordu ve sivil yönetim arasında geçen kasım ayından bu yana gerginlik yaşanıyordu. Suu Çii’nin partisi Ulusal Demokrasi Birliği (NLD), o ay yapılan seçimlerde hükümet kurmak için parlamentoda yeterli çoğunluğu sağlamıştı. Ancak ordu, seçimlerin hileli olduğunu savunarak hükümetin parlamentoyu toplamasının ertelenmesini istemişti.
Yeni parlamento ilk toplantısını bugün yapacaktı.
Tepkiler
ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken, gözaltına alınan siyasetçilerin serbest bırakılmasını istedi. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres de Myanmar’daki askeri müdahaleyi ve siyasi liderlerin gözaltına alınmasını kınadı.
Türkiye de Myanmar’daki darbeyi kınadı. Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklama şöyle:
“Myanmar Silahlı Kuvvetlerinin bugün yönetime el koymasını derin endişeyle karşılıyor ve şiddetle kınıyoruz. Türkiye her türlü darbeye ve askeri müdahaleye karşıdır. Gözaltına alındığı bildirilen tüm seçilmiş liderlerin, siyasi şahsiyetlerin ve sivillerin derhal serbest bırakılmalarını bekliyoruz. Myanmar’da halkın serbest iradesiyle oluşan yeni parlamentonun en kısa sürede toplanması, seçilmiş liderlerin ve demokratik kurumların önüne konulan engellerin süratle kaldırılması çağrısında bulunuyoruz. Bu vahim gelişmenin Myanmar’da ağır şartlar altında yaşayan Rohingya Müslümanları’nın durumunu daha da kötüleştirmemesini temenni ediyoruz.”
Aung San Suu Çii kimdir?
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Myanmar’ın bağımsızlık mücadelesine liderlik eden General Aung San’ın kızı olan Aung San Suu Çii, henüz iki yaşındayken babasını bir suikastta kaybetti. Suu Çii on yıllar boyunca Myanmar’ı yöneten cuntayla mücadele eden bir “insan hakları aktivisti” olarak tanındı, 1989 ile 2010 yılları arasında tutuklu kaldı. Bu çabası ona 1991’de, ev hapsindeyken, Nobel Barış Ödülü’nü getirdi.
Suu Çii’nin partisi NLD, 2015’te yapılan ilk serbest seçimlerden zaferle çıktı. Ancak Myanmar anayasası, çocuklarının başka ülke vatandaşı olması nedeniyle Suu Çii’nin başkanlığına engel oldu. Bugün 75 yaşında olan Suu Çii, ülkenin fiili lideriydi.
Soykırım suçlamaları
Myanmar’ın Arakan eyaletinde yaşayan Müslümanlar’a yönelik soykırım yapıldığı iddiaları Suu Çii’yi en çok zorlayan başlıklardan biriydi.
Ülkede 2017 yılında bir karakola düzenlenen saldırının ardından ordu, ağırlıklı olarak Müslümanlar’ın yaşadığı bölgelerde operasyonlar düzenlemiş, bu operasyonlar BM tarafından soykırım olarak nitelenmişti. BM, Suu Çii’yi de bu olaylarda “suç ortağı” olarak tanımlamıştı.
2018 yılında Uluslararası Af Örgütü, Aung San Suu Çii’ye verdiği Vicdan Elçisi Ödülü’nü geri çekmişti.
