Casusluk suçlamasıyla 1.199 gündür tutuklu bulunan iş insanı Osman Kavala’nın serbest bırakılması için Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanlığı çağrı yaptı. Metinde, “Osman Kavala’ya yöneltilen sahte suçlamalar, Kavala’nın devam eden tutukluluğu, davasının görülmesindeki gecikmeler ve hakkındaki davaların birleştirilmesi, hukukun üstünlüğüne ve demokrasiye zarar veriyor” denildi.
1.199 gündür İstanbul Silivri Cezaevi’nde tutuklu bulunan iş insanı Osman Kavala‘nın serbest bırakılması için ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Türkiye’ye, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin verdiği karara uyması, iç hukukun ve uluslararası hukukun yüklediği sorumluluk dahilinde davaya adil, şeffaf ve hızlı bir çözüm bulunması konusunda ısrar ediyoruz” denildi.
1 Kasım 2017 tarihinden beri cezaevinde tutuklu Kavala, “anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs” ve “devletin gizli kalması gereken bilgilerini casusluk amacıyla temin etme” suçlamalarıyla yargılanıyor.
5 Şubat Cuma günü İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen duruşmada, Kavala’nın tutukluluğunun devamına karar verildi, mahkeme heyeti davayı Gezi Parkı davası ile birleştirdi.
Duruşmanın yapıldığı gün Cumhurbaşkanı ve Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, Osman Kavala’nın eşi Prof. Dr. Ayşe Buğra’yı hedef aldı ve “Bu ülkede Soros’un adeta temsilcisi olan kişinin karısı da aynı şeklide Boğaziçi’nde provokatörlerin içinde yer alan bir kadındır” dedi.
Duruşma sonrası Erdoğan’ın kendisi hakkındaki sözlerine yanıt veren Buğra ise “Bu olan biteni bir hukuk süreci olarak yorumlamak imkânsız. Üç buçuk yıldır süren ve gittikçe ağırlaşan bir eziyet süreci. Cumhurbaşkanının açıklamalarını esefle karşılıyorum, memleketim adına üzülüyorum” diye konuştu.
Osman Kavala’nın yargılanma süreci
- İş insanı Osman Kavala 18 Ekim 2017 tarihinde Gaziantep’te gözaltına alındı, bir hafta gözaltında tutuldu. Kavala’nın gözaltı gerekçesi ilk anda öğrenilemedi, soruşturmanın gizli olduğu söylendi. Kavala, 1 Kasım 2017’de İstanbul 1. Sulh Ceza Hâkimliği tarafından “cebir ve şiddet kullanarak, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın öngördüğü düzeni ortadan kaldırmaya veya bu düzen yerine başka bir düzen getirmeye veya bu düzenin fiilen uygulanmasını önlemeye teşebbüs” suçlamasından tutuklandı.
- Kavala’nın avukatları 8 Aralık 2017’de, tutuklama kararına itiraz etti.
- Avukatlar 29 Aralık 2017 tarihinde Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulundu.
- 23 Ocak 2018 tarihinde mahkeme, Kavala’nın tutukluluğunun incelenmesine ilişkin yapılan başvuruları toplu olarak reddetti.
- Osman Kavala 8 Mart 2018 tarihinde cezaevi vasıtasıyla tahliye talebinde bulundu ancak 19 Mart’ta bu talebi reddedildi.
- Osman Kavala’nın avukatları 7 Haziran 2018’de Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) başvurdu. AİHM, 23 Ağustos 2018’de Mahkeme İçtüzüğü’nün 41. maddesi uyarınca Kavala’nın başvurusunun öncelikli olarak değerlendirilmesi talebini kabul etti.
- 30 Nisan 2019 tarihinde İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi’nde tutukluluk incelemesi duruşmalı olarak yapıldı. 1 Kasım 2017 tarihindeki tutuklama kararı sonrasında ilk kez Kavala’nın avukatları duruşmaya çağrıldı. Duruşmada, tutukluluk halinin devamına karar verildi.
- Anayasa Mahkemesi 22 Mayıs 2019’da, Osman Kavala’nın kişi hürriyeti ve güvenliğinin ihlal edildiğine ilişkin yapmış olduğu bireysel başvuruyu 5’e karşı 10 oy ile reddetti.
- 24 Haziran 2019 tarihinde, aralarında Kavala da dahil 16 kişinin yargılandığı Gezi Parkı davasının ilk duruşması yapıldı. Mahkeme heyeti Osman Kavala’nın tutukluluğunun devamına karar verdi.
- Kavala, 11 Ekim 2019 tarihinde 15 Temmuz darbe girişimiyle ilişkilendirildiği “anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs etme” suçundan resen tahliye edildi.
- AİHM 10 Aralık 2019 tarihinde, Osman Kavala’nın tutukluluğunun Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 5.1, 5.4 ve 18. maddelerine aykırı olduğunu belirterek, tutukluluğun bir hak ihlali olduğuna ve Kavala’nın derhal serbest bırakılmasına karar verdi.
- Kavala, 18 Şubat 2020 tarihinde Gezi Parkı davasından beraat etti ancak daha cezaevinden çıkmadan 15 Temmuz darbe girişimiyle ilişkilendirildiği davadan gözaltına alındı. 19 Şubat 2020’de ise İstanbul 8. Sulh Ceza Hâkimliği Kavala’yı, daha önce tahliye edildiği dosyadan yeniden tutukladı.
- 9 Mart 2020 tarihinde AİHM’nin Osman Kavala’nın tutukluluğu hakkında vermiş olduğu hak ihlali kararına Adalet Bakanlığı itiraz etti.
- Osman Kavala 20 Mart 2020 tarihinde “anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs etme” suçundan bir kez daha resen tahliye edildi. Ancak İstanbul 3. Sulh Ceza Hâkimliği, Kavala’nın tutukluluğunun devamına hükmetti.
- 4 Mayıs 2020’de Osman Kavala’nın avukatları AYM’ye bireysel başvuru yaptı.
- 29 Eylül 2020’de Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Osman Kavala’nın derhal serbest bırakılmasına, 1 Aralık 2020 tarihine kadar serbest bırakılmaması halinde verilecek ara karar taslağının hazırlanmasına karar verdi.
- Aynı gün, yani 29 Eylül 2020 tarihinde İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, Kavala hakkında TCK’nın 309. ve 328. maddeleri uyarınca cezalandırılması talepli iddianame düzenleyerek İstanbul 36. Ağır Ceza Mahkemesi’ne sundu. Mahkeme 8 Ekim 2020’de iddianameyi kabul etti.
- İki kez beraat ettiği “anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs etme” suçundan bir kez daha yargılanan Kavala, 18 Aralık 2020 tarihinde hâkim karşısına çıktı. Kavala’nın bu duruşmada da tutukluluk halinin devamına karar verildi.
- 29 Aralık 2020 tarihinde Anayasa Mahkemesi (AYM) Genel Kurulu, 15 Temmuz darbe girişimine ilişkin soruşturma kapsamında tutuklanan Kavala’nın başvurusunu görüştü. Genel Kurul, Kavala’nın bireysel başvurusunda, kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edilmediğine karar verdi.
- 22 Ocak 2021’de Osman Kavala’nın da aralarında bulunduğu Gezi Parkı davasıyla ilgili verilen beraat kararı, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesi tarafından bozuldu. İlk duruşma 21 Mayıs’ta yapılacak.
- 5 Şubat 2021 tarihinde Kavala’nın daha önce iki kez beraat ettiği “anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs etme” ve “devletin gizli kalması gereken bilgilerini casusluk amacıyla temin etme” suçlamalarıyla yargılandığı davanın ikinci duruşması yapıldı. İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi davanın, Gezi Parkı davası ile birleştirilmesi yönünde muvafakat verdiğini açıkladı.
